Zamane çocuklar ne okuyor?

Büyüklerin hangi kitapları okuduğunu takip etmek için çok satanlar listelerine bakmak yeterli.

Bunun için maalesef takip edilecek bir “çok satanlar listesi” yok. Ama onların sıkı takipçisi oldukları belli başlı kitap serileri var. Tüm dünya çocuklarının okuduğu Harry Potter’ı bir kenara koyarsak Felaket Henry, Küçük Vampir, Kumkurdu ve Manolito çocukların gözde serileri. Bu, ‘seri kitaplar’ Sevin Okyay’ın da dediği gibi çocuklara, serinin diğer kitabını beklerken arada başka kitaplar da okuttuğu için oldukça faydalı. Bu serilerin dışında çocukların okuduğu Çarli’nin Çikolata Fabrikası, Kim Takar Salatalık Kralı gibi, büyüklerin de dikkatini çeken, kitaplar mevcut.

Felaket Henry, yazar Francesca Simon tarafından yaratılan, kafası sürekli yaramazlığa çalışan bir kahraman. Dört kişiden oluşan bir ailenin haşarı çocuğu Henry’nin, onu sürekli anne babasına gammazlayan, uslu mu uslu, “mükemmel” lakaplı Peter adında bir erkek kardeşi var. İki kardeşin kavgaları ve kıran kırana geçen rekabetleri serinin hemen hemen tüm kitaplarında yer alıyor. Ayrıca Felaket Henry’nin kendine ait, herkesin dişi dökülürken onunkinin niye dökülmediği ve okula gitmek gibi, dertleri var. Henry dertlerine, kaba kuvvet de işin içinde olmak üzere çözümler bulan bir çocuk. Bu da ona “... yapan çocuk. Boş yerleri aklınıza gelen en felaket yaramazlıkla doldurun. Felaket Henry mutlaka onu yapmıştır” ününü kazandırmaya yetiyor. Felaket Henry dizisi ülkemizde 2003 yılında yayımlanmaya başladı. Kitabın yazarı Londra’da yaşayan Amerikalı yazar Francesca Simon, başarılı çocuk kitaplarına imza atıyor. Felaket Henry kitaplarında yer alan resimler ise Tony Ross’a ait. İletişim Yayınları etiketi ile piyasaya çıkan kitaplar dönüşümlü olarak Seda Aroymak ve Bahar Siber tarafından Türkçe’ye çevrildi. Felaket Henry’nin şu ana kadar “Felaket Henry ve Gizli Kulüp”, “Felaket Henry’nin Bitleri” ve “Felaket Henry ve Beter Bakıcı” gibi 11 kitabı okuyucuyla buluştu. Her kitapta da Felaket Henry’nin 4 ayrı macerası yer alıyor. Felaket Henry’nin bir sonraki macerası ise önümüzdeki günlerde piyasaya çıkacak. Felaket Henry bu kez kraliçe ile tanışacak...

Bir vampirin çocuk kahramanı olacağı düşüncesi şaşırtıcı gelse de “Küçük Vampir” çocukların merakla takip ettiği diğer bir seri. Zaten “Küçük Vampir” korkulacak bir yaratık da değil. Muzip ve kitap okumayı seven bu “Küçük Vampir” günün birinde korku öyküleri okumaya bayılan Anton’un penceresinden içeri girer ve adının Rüdiger olduğunu söyler. Anton önce ondan korksa da sonra onun çok sevimli olduğunu düşünür ve dostlukları böyle başlar. Henüz küçük bir çocukken vampir olan Rüdiger, Alman yazar Angela Sommer-Bodenburg tarafından 1979 yılında yaratıldı. 18 kitaplık bir seri olan “Küçük Vampir”in tüm maceraları Türkçe olarak Say Yayınları tarafından yayımlandı. Bunlardan bazıları “Küçük Vampir Yolculuğa Çıkıyor”, “Küçük Vampir Dans Ediyor” ve “Küçük Vampir Tehlikede”. Büyük ilgi gören “Küçük Vampir”in maceraları Almanya’da 13 bölümlük televizyon dizisi olarak gösterildi. Ayrıca ülkemizde gösterime girmese de, beyazperdeye de aktarıldı.

İsveçli yazar Asa Lind’in, kızının bir tatilde kumların içinde gördüğünü söylediği kumkurdundan esinlenerek yarattığı Kumkurdu dizisi çocukların bir diğer favorisi. Kitabın kahramanları, anne ve babası ile deniz kıyısında bir evde yaşayan kız çocuğu Zakarina ile kumsalda yaşayan Kumkurdu. Annesi çalıştığı için Zakarina vaktini genelde babası geçirir. Babası onunla oynamaya pek hevesli olmadığından Zakarina kumsala tek başına gittiği bir gün Kumkurdu ile karşılaşır ve günlerini onunla geçirmeye başlar. Akıl hocası ve dostu olur Kumkurdu onun. Her gün ayrı bir şey yaşarlar Kumdurdu’yla. Zakarina kafasındaki “Mor leke, tehlikeli bir şey yaptıktan sonra alınan bir çeşit madalya öyle değil mi?” gibi sorularının cevabını yeni arkadaşı ile bulmaya çalışır. Kitabın her bölümünde yeni bir şey öğrenir Zakarina. Yerdeniz Yayınları tarafından şu ana kadar “Kumkurdu”, “Daha Fazla Kumkurdu” ve “Daha da Fazla Kumkurdu” kitapları okuyucu ile buluştu. Kristina Digman tarafından resimlenen kitaplar İsveççe aslından Murat Özsoy tarafından çevrildi. Zakarina’nın maceraları devam edecek. Ancak yazarı Lind, onu küçük bir kız çocuğu olarak bırakmak konusunda pek emin değil. Bakarsınız Zakarina yeni macerasında büyümüş olarak çıkar karşımıza.

Son seri kitap kahramanımız İspanya’dan “Manolito”. Manolito küçük bir erkek çocuğu. Biraz saf, iyi niyetli, neşeli ve sevimli bir çocuk kendisi. Arkadaşları gözlük taktığı için onu Dörtgöz diye çağırsa da o arkadaşlarını çok seviyor. Okulla arası pek iyi olmasa da sırf sınıf arkadaşları ile birlikte olmak için bu cefayı çekiyor. Manolito’nun Şapşalişko diye çağırdığı bir erkek kardeşi, kamyon şoförü olduğu için evde pek bulunmayan babası, onu pataklayan pek titiz bir annesi ve takma dişli bir de dedesi var. Arkadaşları yüzünden başına gelmedik kalmayan Manolito’nun dedesi aynı zamanda onun tek koruyucusu ve destekçisi. Manolito’nun yaratıcısı ise İspanyol yazar Elvira Lindo. Manolito serisi 6 kitaptan oluşuyor. İlk kitap “Benim Adım Manolito” Pınar Savaş’ın çevirisi ile ilk kez 2002 yılında yayımlandı. Bu kitabı daha sonra Manolito’nun diğer maceraları olan “Manolito Gülmekten Kırılıyor”, “Manolito Tatilde Sıkılıyor”, “Manolito Huysuzluk Yapıyor”, “Manolito Evinden Ayrılıyor” ve “Manolito Kardeşiyle Kalıyor” kitapları izledi. Can Çocuk tarafından yayımlanan dizide yer alan kitaplardaki resimler ise Emilio Urberuaga’ya ait.

Avusturyalı yazar Christine Nöstlinger’in kitabı “Kim Takar Salatalık Kralı” son zamanlarda çocukların çokça tercih ettiği bir kitap. Zira Türkçe’de ilk yayımlandığı 2003 yılından bu yana beşinci baskısını yapması bunun bir göstergesi. “Kim Takar Salatalık Kralı”, bir paskalya günü birden bire mutfakta ortaya çıkan salatalık, kabak karışımı bir görüntüye sahip taçlı bir yaratığın ortaya çıkması ile başlayan bir hikayeyi, ailenin ortanca çocuğu olan Wolfgang’ın ağzından aktarıyor. Kendini “İkinci Kral Kumi-Ori”olarak tanıtan yaratık evin kilerinde yaşamakta olan halkının çıkardığı isyanda canını zor kurtarır ve çareyi mutfağa sığınmakta bulur. Genelde bu tip kitap ve filmlerde birden bire ortaya çıkan yaratıklarla çocuklar arasında güzel bir dostluk ve bağ oluşur. Kitabın adından da anlaşılacağı gibi biraz kötü niyetli olan bu yaratık ile evin çocuklarının yıldızı pek barışmıyor. Hatta evde ister istemez bir cephe oluşunca bir tek baba, bu Salatalık Kral’ın safında yer alıyor. Bu da evin çocukları ile anne ve evdeki büyükbabayı bir araya getiriyor. Kitap, aslında var olmayan bu yaratıklara farklı açıdan baktığı için oldukça başarılı. Günışığı Kitaplığı’ndan çıkan “Kim Takar Salatalık Kralı”, Gözde Bitir tarafından resimlendi ve kitap Türkçe’ye Selahattin Dilidüzgün tarafından çevrildi.

Geçtiğimiz yıl gösterime de giren ve Johnny Depp’in Willy Wonka’yı canlandırdığı “Çarli’nin Çikolata Fabrikası” çok sevilen çocuk kitaplarından bir diğeri. Norveç asıllı yazar Roald Dahl’ın yarattığı bir kahraman olan Çarli her çocuk gibi çikolatayı çok seviyor. Çikolata fabrikasının yakınlarında otursalar da, çok fakir oldukları için Çarli ancak senede bir kez çikolata yiyebiliyor. Ve bir gün dünyanın en ünlü çikolatalarını üreten fabrikanın sahibi Willy Wonka, beş şanslı çocuğun fabrikasını gezebileceğini duyuruyor. Çarli de bu beş çocuktan biri olmayı başarıyor ve fabrikada nefes kesici bir macera yaşıyor. Can Çocukun yayımladığı “Çarli’nin Çikolata Fabrikası” Makbey Oytay tarafından Türkçe’ye çevrildi.

Çocukların listesindeki bu kitaplar aslında bir zamanlar çocuk olduğunu unutmamış herkes tarafından keyifle okunabilir.

Kaynak: www.ntvmsnbc.com