YTL için özel para makinaları

Payasalarda YTL hazırlığı tamgaz sürüyor.. Yılbaşından itibaren kullanıma geçilecek Yeni Türk Lirası ile birlikte, piyasada bozuk paranın ağırlığı artacak.

Özellikle bankalarda ve parekende sektöründe bozuk para kullanımında yaşanan sorunların çözümüne yönelik kullanılacak donanımların büyük bölümü de ithalat yoluyla sağlanacak. Bu alanda faaliyet gösteren Teknolojik Endüstriyel Bilgisayar Ürünleri, Mühendislik ve Pazarlama A.Ş (TÜMSAŞ), bozuk para sayma, para bozma makinası ve pozuk para da yatırılabilen, TL'yi YTL ile değiştirebilen ATM cihazları ithal ediyor. Söz konusu cihazların fiyatı, bin euro ile 50 bin euro arasında değişiyor. Bu rakamlar, şirketlerin, bankaların, perakendecilerin, YTL'ye uyu için ne kadar önemli miktarlarda yatırım yapmalarının gerektiğini ortaya koyuyor. TÜMSAŞ Genel Müdür Yardımcısı Orkun Tosun, halen marketlerde yüzde 5 olan bozuk para kullanım oranının YTL'ye geçiş ile birlikte yüzde 35-40'lara çıkacağına işaret ederken, şu andaki ödemelerde para üstü olarak ödenemediği için kasalara, masalara bırakılan 100 bin-50 bin liralıkların bile önemli hale geleceğini söyledi. Vatandaşların geçmiş alışkanlıkları nedeniyle bu paraları geri almaması halinde, ay sonunda önemli kayıplarla karşı karşıya kaldığını göreceğini anlatan Tosun, vatandaşları, bozuk paralarına sahip çıkmaları konusunda uyardı. Avrupa'da bozu paraların çok değerli olduğunu, para üstü alıp-vermede bu konuya çok dikkat edildiğini belirten Tosun, bankaların, perakendecilerin bozuk para işlerinin kolaylaştırılması için, saedce İngiltere'de 20 tane pozuk para işleme tesis bulunduğunu kaydetti. Bu tesislerin, perakendecilerden, bankalardan topladıkları paraları, değerlerine göre sınıflayıp paketleyerek talep eden müşkterilere dağıttığını anlatan Tosun, ''Böylece bankalar, marketler, her sabah kasayı açarken, bozuk paraları teker teker sayıp vermek durumunda kalmıyor'' dedi. Tosun, Türkiye'de 6 bin tane banka şubesi bulunduğunu, hiper ve süpermarketler de düşünülürse, bozuk para işlemenin çok önemli hizmet haline geleceğini belirtirken, şirket olarak bu konuda yatırım yapmayı planladıklarını da söyledi. Bankaların, perakendecilerin, bozuk para sayma makinalarına çok ilgi gösterdiğini kaydeden Tosun, ayrıca otomatik para bozma makinası, bozuk para yatırılabilen ATM cihazları ithal edeceklerini, bunların fiyatının bin eurodan 50 bin dolara kadar çıktığını belirtti. Tosun, Avrupa'da kullanılan, kağıt parayı sayarken sahtesini de ayıran makinaların da yakında ithal edileceğini açıkladı. YTL'ye geçişte sorunun sadece POS, yazarkasa, muhasebe ve ATM sistemlerinin uyumlaştırması ile sınırlı bulunmadığına işaret eden Orkun Tosun, bozuk paraların yönetimi konusunda önlemler alınmazsa, ortaya çıkacak verimsizlik ve memnuniyetsizliğin de önemli maliyetlere neden olabileceğini vurguladı. Bir kişi 3 bin adet madeni parayı 175 dakikada sayıp ayrıştırırken, otomatik para sayma makinası bunu 1 dakida yapıyor. Yüksek performansla madeni paralar ile dakikada 4 bin para madeni para saymak mümkün. Bu makinalarda bulunan madeni sensör ile sahte para, başka ülkelerin paraları ve jetonlar ayrılabilecek. YTL'ye geçiş ile birlikte, 50 ve 100 YTL'lik banknot ile 1, 5, 10, 25, 50 Yeni Kuruş bin ve 1 Yeni Lira olmak üzere 1.2 milyar adet, 6 yeni madeni para tedavüle çıkacak. Halen tedavülde bulunan madeni paraların tutarı 125 trilyon lira iken, yeni madeni paraların değeri 425 trilyon lira, ağırlığı ise 6 bin 356 ton olacak. Madeni paranın emisyondaki payının yüzde 1'den yüzde 5'e çıkması halinde, madeni paranın cebimizdeki ağırlığı da artacak.