Et fiyatlarındaki artışı durdurmak için başlatılan ithal et uygulaması hem et fiyatlarında beklenen düşüşü sağlamadı hem de yerli üreticiyi bitirdi.
Abone olEt fiyatları, ithalatın ardından düşmesine karşın hâlâ istenen seviyeye gelmedi. Yurtdışından gelen etle rekabet edemeyen besiciler, çiftliklerine hayvan alımını durdurma kararı verdi. Türkiye'nin en büyük çiftlikleri kapılarına kilit vurma noktasında.
Tarım Bakanı Mehdi Eker'in önceki gün yaptığı "Bizim işimiz vatandaşa ucuz et yedirmek" açıklamasına tepki gösteren besiciler, bir yandan ithal et getiren, diğer yandan besiciliği teşvik için kredi veren hükümetin ne yaptığını anlamakta zorlandıklarını söylediler.
BESİCİ NE DEDİ?
Habertürk Ekonomi'ye konuşan besicilik sektörünün devleri durumdan şikayetçi:
Koç Holding Harranova Çiftliği'nin Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi Güçlü Toker, Türkiye'de herkesin amacının eti ucuza satmak olduğunu söyledi. Etin pahalılığının araştırılması gerektiğini dile getiren Toker, "Şu anda hükümet, 'Besicilik yapmayın' diyor. Ama besiciliği teşvik için kredi veriyor. Hayvanı ithal etsen bile, ithal etten yüzde 20 daha pahalı satmış oluyoruz. Bakanlığın ne yapmak istediğini anlamış değiliz" diye konuştu.
HAYVANCILIĞI ZARAR ETMEMEK İÇİN BIRAKTIK
Banvit Yönetim Kurulu Başkanı Ömer beslemiyoruz Görener, bir şirketin kâr etmeden, istihdam yaratmasının ve yatırım yapmasının mümkün olmadığını söyledi. İthal ete karşı olmadığının altını çizen Görener, şunları söyledi:
"Ancak ithalat vergisi, içerideki maliyete göre belirlenmeli. Bu konuda diretmenin, inatlaşmanın ne âlemi var? Göz göre göre besiciyi kırdırıyorlar. Bizim için sorun yok; yatırımlarımızı başka yere kaydırırız, peki küçük besici ne olacak?"
KARADENİZ'DEN ÇEKTİĞİMİZ SUYLA HAYVAN BESLİYORUZ
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker'in önceki gün yaptığı "Bizim işimiz vatandaşa ucuz et yedirmek" açıklamasını eleştiren Saray Halı Yönetim Kurulu Başkanı Necati Kurmel, "Biz vatandaş değil miyiz" diye sordu. Tarım Bakanı'nın bir taraftan ucuz et yedirmek isterken diğer taraftan besiciyi yok ettiğini anlatan Kurmel, Eker'in sözünü ettiği 'kâra' gidemez hale geldiklerini anlattı. Ellerinde kalan 5 bin hayvanı zararına bile satamadıklarına değinen Kurmel, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Eti satan da vatandaş, hayvanı besleyen de, eti yiyen de vatandaş. Biz bu hayvanları Karadeniz'den su doldurarak beslemiyoruz. Adana, Kars, Erzurum'dan, Türkiye'nin her yerinden hayvan satın alıyoruz. Buralarda 3, 10, 20, 50 hayvan besleyen besiciler var. Gidin onlara bir sorun bakalım; onlar küçük işletmeler olduğu için maliyetleri bizden daha yüksek. Yurtdışından gelen 10 liralık etlerle nasıl rekabet edeceğiz?" Bakan Mehdi Eker'in çiftlik sahiplerinin hayvan alımından vezgeçmesiyle ilgili olarak 'daha çok kârla ilgili bir şey' olduğu sözlerini anımsatan Kurmel, kârdan vazgeçtiklerini, zararına bile satış yapamadıklarını da sözlerine ekledi.
İŞİMİZ UCUZ ET YEDİRMEK
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, önceki gün gazetecilerin çiftliklerin kapanmasıyla ilgili sorularını yanıtlamış, "Bizim işimiz vatandaşa ucuz et yedirmek" demişti. Firmaların kendi kâr zarar hesabını yaptığını ve kâr gördüğü yere gittiğini dile getiren Eker, bu nedenle çiftlik kapatmalarının "daha çok kârla ilgili bir şey" olduğunu belirtmişti. Türkiye'de orta, uzun ve kısa vadeli olarak hayvancılık sektörünün gelişmesi, tüketicinin ucuz ve kaliteli ürüne erişmesini temin için tedbirler aldıklarını anlatan Eker, şunları söylemişti:
"Bu tedbirler çerçevesinde kısa vadede piyasayı dengelemek için aldığımız ithalat tedbirleri var. Piyasa dengeleninceye kadar bu devam edecek. Eğer birisi 10-11 liraya karkas eti alıp, 25 liraya satıyorsa bunu milletimiz görüyor. Dolayısıyla buna bizim fırsat vermememiz gerekiyor." Bakan Eker, bu anlamda orta ve uzun vadede Türkiye'de üretimin geliştirilmesi için tedbirler aldıklarını belirtmiş, ağustostan bu yana 3.6 milyar liralık faizsiz kredi kullandırdıklarını ifade etmişti.
HAYVANIN KİLOSU 16 LİRA
260 kiloluk bir danayı besici, 2 bin 774 liraya alıyor. Günde 11.5 kilo yem yiyen hayvan, 1.31 kilo alıyor. Bir hayvanın kesimlik olan 450 kiloya ulaşması için yani satın alındıktan sonra 190 kilo alabilmesi için yeme 754 lira harcanıyor. 450 kiloya ulaştığında toplam maliyeti 3 bin 528 lira oluyor; yani kilosu 7.84 liraya geliyor. Bunun üzerine besicinin yüzde 10 kârı konduğunda ise 8.6 liraya çıkıyor. Hayvan kesimhaneye götürüldüğünde yüzde 53.50'si karkas et olarak çıkıyor. Etin sıcak karkas kilo fiyatı da 15.8 lira olarak gerçekleşiyor. Soğutulan karkas etin kilogram fiyatı, yüzde 2.5'lik soğutma firesiyle 16.2 liraya çıkıyor.
FİYATLARDA DURUM NE?
Tarım Bakanı Mehdi Eker, kıymanın tüketiciye 19-20 liradan satılması gerektiğini belirtmişti. 26 Aralık'ta yaptığımız araştırmaya göre, 13 Ocak 2011 itibarıyla kıyma fiyatlarında bir miktar düşüş olduğu görülüyor. Bazı süpermarketler pahalı fiyatlarını korurken orta ve alt gelir seviyesinin daha çok tercih ettiği marketlerde satılan kıyma fiyatlarında 50 kuruşla 1 lira arasında değişen düşüşler yaşanıyor.