Yeni sigortalıların engelli statüsünden emeklili nasıl olur?

Memurhaber.com yazarı Şevket Tezel yeni sigortalıların engelli statüsünden emekliliğinin nasıl olacağını anlatıyor.

İlk defa sigortalılığa 1 Mayıs 2008 ve sonrasında başlayanların engelli statüsünden emekliliğini de 2008 öncesinde olduğu gibi 4/1-a sigortalılığı (SSK), 4/1-b sigortalılığı (Bağ-Kur)  ve 4/1-c sigortalılığı (Kamu çalışanları) olarak ayırmak gerekiyor.

Sigortalılık sonrasında çalışma güçlerini en az yüzde 60 oranında kaybettikleri SGK Sağlık Kurullarınca kabul edilenlerin şayet en az 10 yıl sigortalılık süreleri ve en az 1800 günlük primleri varsa malûlen emeklilikleri mümkün bulunuyor. Sigortalılık öncesinde malûliyet gerektirir durumda olanların malûlen emeklilikleri mümkün olmayacağından bunları da kapsayacak biçimde bir engelli emekliliği öngörülmüş bulunuyor.

Bağ-Kur sigortalılarının engelli emekliliği statüleri de bu şekilde konmuş bulunuyor. SSK sigortalıları ise engelli vergi indiriminden yararlanma hakkını elde etmeleri halinde engelli statüsünden de emekli olma hakkını kazanıyorlardı.

Yeni 4/1-c sigortalılarının Engelli Statüsünden Emekliliği

5510 sayılı kanundan önce çalışmaya başlayan ve çalışmaya başlamadan önce usulüne uygun alınmış bir raporla en az %40 engelli olduğunu gösterir raporu bulunanlarla, doğuştan %40 engelli olduğunu gösterir raporu bulunanlar 5400 gün prim yatırmak suretiyle emekli olma hakkını elde etmeleri mümkün bulunuyor.

Buna karşın çalışma başladıktan sonra SGK Sağlık Kurullarınca çalışma güçlerini en az %50-59 arasında kaybettiği saptanmış olanlar 16 yıl ve 5760 günle, çalışma güçlerini %40-49 arasında kaybetmiş olduğu saptanmış olanlar 18 yıl ve 6480 günde emekli olabiliyorlardı.

İlk defa 5510 sayılı Kanundan sonra 4/1-c sigortalılığına başlamış olanlar ise;

5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra kamu görevlisi olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malul sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya engeli bulunan ve bu nedenle malullük aylığından yararlanamayan kamu görevlisi ise en az 15 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanması mümkün bulunuyor.