Yavru Vatan'ın can damarları hazır

KKTC'ye içme suyu sağlayacak proje için hazırlanan dev boruların yüzde 74'ünün üretimi tamamlandı.

MERSİN'in Silifke İlçesi’ne bağlı Taşucu Beldesi’nden KKTC’ye dünyada ilk kez kullanılacak bir teknikle denizin 250 metre altında askıda kurulacak 80 kilometre uzunluğundaki su hattı için kullanılacak boruların yüzde 74’lük kısmının üretimi tamamlandı.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ve ’Asrın Rüyası’ olarak nitelendirilen KKTC Su Temin Projesi’nde deniz geçişi için kullanılacak boruların imalatı dev tesislerde sürdürülüyor. Yapılan açıklamada, boru imalatının yüzde 74’lük kısmının tamamlandığı bildirildi. Yüksek yoğunluklu polietilen boruların imalatı için kurulan tesiste imal edilen bir borunun çapı 1.6 metre, yekpare uzunluğu 500 metre, ağırlığı basınç sınıfına göre 148 ton ile 183 ton arasında değişiyor. KKTC Su Temin Projesi, deniz dibindeki basınç düzeyinin borularla su aktarımı imkansız kılması sebebiyle, özel bir teknikle inşa ediliyor. 80 bin 151 metre uzunluğundaki boru hattı, deniz dibinden değil, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte kurulacak askılarla KKTC’ye su taşıyacak. Anamur-Dragon Çayı üzerinde inşası devam eden Alaköprü Barajı’ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, deniz altındaki boru hattı ile KKTC’de Girne yakınlarındaki inşa edilen Geçitköy Barajı’na aktarılacak.

DEPREM VE FIRTINAYA TEDBİR

Deniz altından su geçiş hattı güzergahı, boru başlangıç ve bitiş koordinatlarını korumak, deniz tabanındaki elverişsiz kısımlardan, dik eğimlerden ve heyelan bölgelerinden kaçınmak için mümkün olduğunca düz bir hat izlemek gibi önemli kıstaslar dikkate alınarak seçildi. Jeolojik araştırmalarla bölgedeki sismik aktivite incelendi ve deprem katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve dalga rejimini belirleyebilmek için oşinografik araştırmalar yapılarak 12 aylık veri toplandı. Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında deniz etkileri sebebiyle bozulmaya uğrayıp uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11 adet boru ile deney yapılarak 6 aylık aralıklarla iki yıl boyunca ölçüm gerçekleştirildi. Son 30 yılın önemli fırtına kayıtları toplanarak bilgisayar üzerinde dalga modeli oluşturuldu. Oşinografik araştırmalar ile toplanan veriler kullanılarak model kalibre edildi.

SÜNME ÖMRÜ 1000 YIL

Yapılan deneyler neticesinde deniz altından KKTC’ye su taşıyacak sistemin yorulma ömrünün 125, sünme ömrünün ise 1000 yıldan fazla olduğu hesaplandı. Çalışmada ayrıca deniz altına yerleştirilecek borulara vericiler takılacak. Bu vericiler ve sensorlar sayesinde muhtemel hasarlar önceden tespit edilip müdahaleler zamanında yapılacak. Borularda sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensorları sürekli işler durumda tutulacak.

YAVRU VATANIN 50 YILLIK SU İHTİYACINI KARŞILAYACAK

KKTC’ye aktarılacak yıllık 75 milyon metreküp suyun yarısı içme-kullanma, diğer yarısı da sulama suyu olarak değerlendirilecek. Projenin gerçekleşmesi ile halen yeraltı ve yüzey su kaynaklarının mahdut olması nedeniyle su sıkıntısı çekilen KKTC’de, 50 yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı karşılanacak. Ayrıca 4 bin 824 hektarlık zirai alanda sulama yapılacak.