Yargıyı tepeden tırnağa tartışalım!

TBMM, "Hakim ve Savcılar Kanunu"nu tartıştı. Cemil Çiçek, HSYK'deki sorunların aslında çok küçük olduğunu savundu. Çiçek'e göre yargı tepeden tırnağa görüşülmeli.

Adalet Bakanı Cemil Çiçek, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısının yargının sorunları içinde ''devede kulak'' kaldığını belirterek, yargının sorunlarının bir bütün olarak ele alınması gerektiğini söyledi. TBMM Genel Kurulu'nda görüşülen Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yasası'nın 7 maddesi kabul edildi. CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç'un, ''Adalet Bakanı ve müsteşarının HSYK'da olmasının yargı bağımsızlığını etkileyip etkilemediği'' sorusunu yanıtlayan Çiçek, konunun zaman zaman gündeme geldiğini hatırlattı. HSYK'nın yapısının yıllar içinde değiştiğini, bugünkü yapının 1982 Anayasası'ndan kaynaklandığını anlatan Çiçek, AB üyesi ülkelere bakıldığında hakim ve savcıların atamaları, özlük hakları ve mesleğe kabulleri konusunda yeknesak bir uygulama olmadığına, her ülkenin kendi şartlarına göre düzenleme yaptığına işaret etti. Avrupa ülkelerinde bu konuda en az 5 ayrı model olduğuna dikkati çeken Çiçek, Türkiye'dekine benzer bir kurulun Fransa'da olduğunu, başında Cumhurbaşkanı'nın bulunduğunu vurguladı. Mevcut uygulamanın Türkiye'ye özgü olduğu gerekçesiyle yargı bağımsızlığına aykırı olarak değerlendirilmesinin, dünyadaki farklı uygulamalara bakıldığında doğru olmadığını savunan Çiçek, şunları kaydetti: ''Anayasa'da yargıyla ilgili düzenlemeye ihtiyaç yok mu? Bu Anayasa'da yapılması gereken değişiklikler var. Yargı da dahil olmak üzere 20-25 maddede değişiklik yapmak gerekir. Ben düşünebilirim ama arz talep meselesidir. Biz arz ettik ama yeteri kadar talep bulunamadı. Başka bir teklifim daha oldu. Dedim ki; gelin yargının sorunlarıyla ilgili Meclis Araştırma Önergesi verelim, yargının sorunlarını tepeden tırnağa konuşalım. Acaba yargının sorunu HSYK'nın başkanının, Adalet Bakanı, müsteşarının da orada olması mı? Sizi temin ederim ki yargının sorunları içinde bu devede kulak kalıyor. Nokta kadar bir problem...'' Çiçek, yargı bağımsızlığının sadece yasal düzenleme meselesi değil, doğrudan insan ve eğitim meselesi olduğunu belirterek, bunun tek başına yasayla düzeltilemeyeceğini ifade etti. ''Eğer diğer sorunları görmezseniz hukuk devletini hakim devleti haline getirirsiniz'' diyen Çiçek, yargının sorunlarının bir bütün olarak görülmesi gerektiğini vurguladı. Çiçek, ''Biz bir yerden başladığımızı düşünüyoruz'' dedi. Tasarının yetersiz olduğu eleştirilerine işaret eden Çiçek, tasarı üzerinde 1.5 yıl çalıştıklarını, 50 maddelik düzenleme yapmak için 1.5 yılın az olmadığını vurguladı. EMEKLİ YARGIÇLARIN ÖZEL SEKTÖRDE ÇALIŞMASI Çiçek, Koç'un, ''yüksek yargıdan emekli olan bazı yargıçların özel sektöre geçişleri'' konusundaki sorusu üzerine, Adalet Bakanlığı'nda bu tür istatistiklerin bulunmadığını belirterek, şöyle konuştu: ''Bu konuda bir düzenleme yapmadık. Farklı bir durum...Acaba özgürlüklerin kısıtlanabilir mi diye...Geçtiğimiz dönemde başka mesleklerden emekli olanların banka yönetim kurulları veya bazı yerlere yönetim kurulu üyesi olarak atanmalarından dolayı sakınca sebebiyle farklı bir formül bulduk gibi görünüyor. Burada ise yüksek yargı organlarından emekli olanların, daha sonra büyük holdinglerde hukuk müşaviri olarak görev yapmalarının yargı bağımsızlığı açısından durumu...Eğer problem diyorsanız, işte bu da bir problem...Her işi yasayla mı çözsek? 'Yargıtay, Danıştay'dan emekli olan bir üye, bundan sonra hiçbir şirkette görev alamaz' diye yasaklamamız mı lazım?. Yoksa bu başka bir konu mudur? Bu konuda talebi olanlar da ana geldi. Bunu, rahatsız edici bulduklarını ifade ettiler. Ama sayıyı bilmiyorum. Bana sorarsanız bu tartışılabilir ve üzerinde durulması gereken bir konudur.'' HAKİM VE SAVCILARIN LOJMAN SORUNU Çiçek, CHP Ankara Milletvekili Bayram Meral'in sorusu üzerine, hakim ve savcıların lojman sıkıntısının sadece Doğu ve Güneydoğu Anadolu için değil, özellikle İstanbul başta olmak üzere bazı il ve ilçeler açısından da sorun olduğunu söyledi. Bununla ilgili olarak hem Toplu Konut İdaresi ile hem de diğer kamu kurumları ve belediyelerin lojmanları üzerinde çalışmaları olduğunu belirten Çiçek, sorunu gidermek için ciddi çaba gösterdiklerini vurguladı. Bakan Çiçek, hakim ve savcılara en fazla araç tahsisinin kendi dönemlerinde yapıldığını kaydederek, ''Bu mesleğin mensupları, geceyi gündüze katarak bu sorunları çözmek için çalıştığımızdan eminler. Bu sorunları çözmenin gayreti içindeyiz'' diye konuştu. Çiçek, hakim ve savcıların özlük hakları ile ilgili bir düzenlemenin tasarıda bulunmadığını, konu üzerinde çalıştıklarını sözlerine ekledi. Tasarının, 7. maddesinin kabul edilmesinin ardından, birleşime 1 saat ara verildi.