Yapay mini-beyinler beyin araştırmalarında çığır açıyor

Laboratuvar ortamında üretilen beyin organoidleri, karmaşık beyin rahatsızlıklarının gelişim aşamasında gözlemlenebilmesini sağlıyor

Bilim adamları, karmaşık beyin rahatsızlıklarını analiz etmek ve yeni tedaviler geliştirmek üzere gelişim aşamasındaki bir beynin yapısını ve örgütlenişini yansıtan "mini-beyin" üretti.

Almanya'nın Bonn Üniversitesi araştırmacıları, "Miller-Dieker sendromu" olarak adlandırılan nadir kalıtsal beyin deformasyona yol açan mekanizmaları analiz etmek üzere, hastalardan aldıkları deri hücrelerini, "uyarılmış çok tesirli kök hücrelere" dönüştürerek laboratuvar ortamında beyin organoidleri üretmeyi başardı.

Araştırmacılar, tekil sinir hücrelerinin daha karmaşık dokulara dönüşmesiyle ortaya çıkan "mini-beyinler" sayesinde hastalığın oluşum süreçlerini gözlemlemeyi başardı.

Miller-Dieker sendromunda hastalarda beyin kıvrımlarının oluşmadığını, beynin yüzeyinin düz kaldığını kaydeden bilim adamları, bir kromozom hatasından kaynaklanan kalıtsal bozukluğun beynin gelişim aşamasında kök hücrelerin olağandan farklı bölünmesinden kaynaklandığını tespit etti.

Sağlıklı insanlarda beynin oluşum aşamasında kök hücrelerin dışa doğru gelişerek organize ve yoğun katmanlar oluşturduğunu ve pek azının sinir hücresine dönüşerek farklılaştığını ifade eden araştırmanın yazarlarından Doç. Dr. Philipp Koch, Miller-Dieker sendromundan mustarip hastalarda yoğunluğu ve organizasyonu sağlayan proteinlerin eksik olduğu, bu sebeple hücrelerin erken farklılaştığını belirtti.

Araştırmacılar bu tip organoidlerin kullanılmasının beyin araştırmalarında çığır açacağını vurguladı.

Araştırmanın sonuçları "Cell Reports" dergisinde yayınlandı.