Yapay atardamar da geliştirildi

Tıpta ilk kez embriyo kaynaklı olmayan hücreler ile laboratuvar ortamında atardamar geliştirildi.

İnsan vücudu dışında geliştirilebilecek atardamarlar, by-pass ameliyatlarında kullanılabilecek. Duke Üniversitesi araştırmacılarından Dr. Laura Niklason, 1999 yılında domuz damarlarını biyoreaktör sistemiyle geliştirerek tekrar domuzlara naklettiğini açıklamış, araştırma raporu, Journal Science dergisinde yayımlanmıştı. Aynı araştırmayı insan damarlarının geliştirilmesinde deneyen uzmanlar, insan damar hücrelerinin laboratuvarda yeterli yaşam sürecini ortaya koyamadığını, işlevi olan damarların insan için geliştirilemeyeceğini saptadı. Yumuşak kas hücreleri atardamar için anahtar Yeni araştırmada Duke Üniversitesi uzmanlarından Dr. Chris Cunter,insan telomerase enziminin elamanı hTERT genini klonladı. Klonlanan telomerase geninin, hücrelerin laboratuvar ortamında zamansız çoğalarak ölmelerini ve damar oluşumu için gereken zaman içinde yaşayabilmelerini sağladığı gözlendi. Dr. Nikholson, Dr. Counter, Dr. Nesrin Hamad ve tıp öğrencisi Andy McKee'nin birlikte yaptığı araştırmada, hTERT enziminin, yumuşak kas hücrelerini ortaya çıkarabildiği saptandı. Yaşam süreleri uzayan hücrelerin ise, laboratuvar ortamında atardamar geliştirilmesini sağlayabildiği gözlendi. Yumuşak kas hücrelerinin atardamarlar için anahtar elemanlar olduğu biliniyor. Araştırma sonucu, elde edilen yumuşak kas hücrelerinin kullanılmasıyla, mekanik olarak güçlü atardamarların geliştirilmesinin sağlanabileceğini ortaya koydu. Yapay atardamar geliştirilebilecek Uzmanlar tıpta ilk kez, embriyo özelliği taşımayan damar hücreleri ile insan vücudu dışında atar damarların geliştirildiğini bildirildi. Gelecekte hastadan alınabilecek damar hücreleri ile by-pass olacak hasta için laboratuvar ortamında damar geliştirilebilecek. Yüzde 97'si hava olan sünger özelliğindeki ince bir polimer tüpün içine yumuşak kas hücrelerini yerleştiren uzmanlar, daha sonra biyoreaktör ortamında, tüpün her tarafına vitamin ve besinler ulaştırdı. Kas hücrelerinin tüpün her tarafında çoğalmaya başlamasından sonra, tüpe damar formunu sağlayabilen endotel hücreleri aşılanarak damarın gelişmesi sağlandı. Uzmanlar, geliştirilen damarın orijinal damar özelliğini taşıdığını ve insanlarda kullanılabileceğini ifade etti. Bir damarın geliştirilmesi 12-13 hafta Araştırmada kan pompalayacak güçte bir damarın 12-13 haftada geliştirilebildiğine işaret eden uzmanlar, yeni araştırmalarla daha kısa zamanda damar geliştirilebilmesinin sağlanabileceğini belirtti. Laboratuvar ortamında geliştirilebilecek damarların insanlarda kullanılabilmesinin en az 10 yılı bulacağı kaydedildi. Elde edilen damarın insan vücudunda ne tip reaksiyon göstereceğinin ise henüz açıklık kazanmadığı bildirildi. Amerika'da her yıl 1,4 milyon hastadan 100 bininde kendi damarlarının kullanılamadığı, geliştirilebilecek damarların büyük bir sorunu çözebileceği ifade edildi. Polimer tüpte geliştirilen ve polimer adı verilen yapay damarlar, ancak büyük damar gereksiniminde kullanılabilecek. Araştırma raporu, Avrupa Moleküler Biyoloji Organizasyonu'nun EMBO dergisinde yer aldı. Kaynak : Ekolay