Vergi kaçıranlara yeni tedbir

Maliye Bakanlığı, gelir vergisinde köklü bir revizyona hazırlanıyor.

Vergi dairelerini sokağa çıkaracak yeni düzenlemeler ile vergi kaçıranlara yönelik ''geçim bildirimi'' devreye sokuluyor.

A.A muhabirinin edindiği bilgiye göre, Vergi Konseyi'nin ''Gelir Vergisi Sisteminin Yeniden Oluşturulması Çalışmalarına İlişkin Ara Raporu''nun ardından, Maliye Bakanlığı bürokratları, yeni Gelir Vergisi Kanunu'nun yazımı için kolları sıvadı. Gelir İdaresi Başkanlığı ile Gelir Politikaları Genel Müdürlüğü'nce ortaklaşa yürütülen yazım çalışmasında, Vergi Konseyi'nin Ara Raporu'ndan da yararlanılıyor.

Yetkililer, IMF'ye bu yıl içinde yasalaşması taahhüt edilen yeni Gelir Vergisi Kanunu'na ilişkin taslağın, 1 ay içinde hazırlanarak, Ekim ayı içinde Başbakanlığa sevkedilmesinin, planlandığını bildirdiler. Yetkililer, taslağın 2007 bütçesinden önce TBMM'de yasalaşmasının öngörüldüğünü de ifade ettiler.

GEÇİM BİLDİRİMİ VERİLECEK

Maliye Bakanlığı'nda yazımına başlanan yeni taslakta yer verilen bazı düzenlemeler şöyle: -Vergi dairelerine yeni görev: Maliye bürokratlarının ''Vergi Daireleri sokağa iniyor'' dediği yeni sistem ile her Vergi Dairesi, Ticaret Odaları, Belediyeler ve ilgili Meslek Kuruluşları ile birlikte, kendi bölgesindeki çeşitli meslekler için standart kazanç tespitinde bulunacak. Vergi Dairelerinin, kendi bölgelerine ilişkin standart kazanç listeleri, daha sonra merkezde tek liste haline getirilecek.

Geçim bildirimi verilecek: Vergi Daireleri, standart kazancın altında beyanda bulunanlardan Geçim Bildirimi Formunu doldurmalarını isteyecek. Mükellefin ev, yazlık, taşıt gibi sahip olduğu mal varlıkları ile gelir ve harcamalarını gösterecek Geçim Bildirimi Formu, sözkonusu kişinin beyan ettiği gelir ile yaşayıp, yaşayamayacağını da ortaya koyacak. Geçim Bildirimi Formunun ilgili Vergi Dairesince değerlendirilmesinin ardından beyan edilen gelir ile bildirimi arasında tutarsızlık bulunanlar, hemen incelemeye sevk edilecek. -Vergi Daireleri, yeni sistemde, sürekli olarak sokak taraması da yapacak. Bu şekilde Vergi Dairesinin kendi bölgesinde açılan yeni işyerlerinin mükellefiyet tesis ettirip ettirmedikleri anlaşılacak. Maliye Bakanlığı yetkilileri, yeni Kanunda Vergi Dairelerine yeni görevler verileceğini belirterek, ''Vergi Dairelerindeki personelin dörtte biri, eski dosyaların tasfiyesi ile uğraşacak. Dörtte üçü ise bundan sonra vergi kayıp ve kaçağının azaltılmasına dönük sokak çalışması yapacak'' dediler.

BASİT USULE SON

Basit usulde vergileme son bulacak. Halen 800 ile 900 bin arasında esnafı ilgilendiren basit usulde vergileme, yerini 3'lü bir yapıya bırakacak. Buna göre, belirlenecek limitlerin üzerinde yer alan büyük mükellefler, gerçek usule geçirilecek. Daha çok el emeği ile geçinenler ise gelir vergisinden muaf tutulacak. Bu durumdaki küçük mükellefin belirlenmesinde asgari ücret kriteri getirilecek.

Yıllık geliri, asgari ücretin 2-2,5 katını aşmayanların oluşturacağı bu gruba, Vergi Dairelerince ''Vergiden Muaf Esnaf Belgesi'' verilecek. Hiçbir defter ve kayıt tutmayacak olan bu gruptaki esnaf ve sanatkardan yılda 2 taksitte cüzi miktarda, standart vergi alınacak. Söz konusu vergi tutarı da, 100-200 YTL gibi bir rakam olacak. Gerçek usule geçirilen ve gelir vergisinden muaf bırakılanlar dışındaki basit usul mükellefleri ise işletme hesabına tabi tutulacak. Bakkal, manav, ayakkabı tamircisi gibi mükelleflerden oluşacak bu gruba dahil olanlar, sadece gelir ve giderlerinin yeraldığı işletme defteri tutacak. Bu deftere göre oluşan gelir rakamı üzerinden de vergi verilecek.

DOLMUŞÇULAR VE TAKSİCİLERE ÖZEL UYGULAMA

Yeni dönemde, şehiriçi yolcu taşımacılığında bulunan taksiciler ve dolmuşçular için de özel bir vergileme rejimi uygulanacak. Bu modelde, Vergi Dairesi, Belediye, Ticaret Odası ve ilgili Meslek Odası temsilcilerinden oluşacak bir komisyon, her hat ve durak için tek tek ortalama kazanç belirleyecek. Kazanç tespitinde, ilgili durak ve hattın yanısıra plaka değerleri de dikkate alınacak. Bu tespitin ardından da şoför esnafının beyan ettiği gelirlerin, Komisyonun hesapladığı ortalama kazancın altında kalması önlenecek. -İşçi ve memurların gider indirimi olarak adlandırılan vergi iadesi kalkacak. Bunun yerine, çalışanların eş ve çocuklarının durumlarını da dikkate alan özel indirim uygulamaya girecek. Maliye Bakanlığı yetkilileri, özel indirimle ücretlilere yapılacak katkının, vergi iadesi ile sağlanan getirinin altında olmayacağını bildirdiler.

GAYRIMENKUL SATIŞLARI VE YABANCILARA OECD KRİTERİ

Gayrımenkul satış kazançlarının değer artışı yoluyla vergilendirilmesindeki 4 yıllık süre 5 yıla çıkarılacak. -Yabancıların vergilendirilmesinde tümüyle OECD kriterleri geçerli olacak. Dar mükellefiyet ve yurt dışında yerleşik sayılmaya ilişkin tanımlar, OECD kriterleri çerçevesinde genişletilecek. Yerleşik sayılmadaki 6 aylık süre de OECD ülkelerinde olduğu gibi 183 gün olarak düzenlenecek. Bu arada, Maliye Bakanlığı yetkilileri, Vergi Konseyi'nin Ara Raporu'nda yer alan Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunlarının birleştirilmesi önerisine sıcak bakmadıklarını bildirdi. İki kanunun Gelirler Kanunu olarak birleştirilmesinin çok titiz bir çalışma gerektirdiğini ve bunun zaman alacağını kaydeden Maliye yetkilileri, beyin amortismanını da şu aşamada uygulanabilir bulmadıklarını söylediler.

Yetkililer, büyük yatırımcıya yönelik özel teşviklere de, yeni düzenlemede yer vermeyeceklerini ifade ettiler. Hayat standardı ve nereden buldun müessesesinin kaldırılmasının ardından gelir vergisinde hiçbir güvenlik sistemi kalmadığını belirten Maliye yetkilileri, A.A muhabirine şu değerlendirmede bulundular:

''Günümüzde mükellefler, gönüllerinden ne koparsa onun vergisini veriyor. Gelir vergisinde mesleklere göre ortalama kazançlar da bunu gözler önüne seriyor. Birçok meslek grubunda, beyan edilen ortalama kazanç, asgari ücretin bile altında kalıyor. Biz, yeni düzenleme ile gönülden ne koparsa değil, gerçekte ne ise onun vergisinin verilmesini hedefliyoruz. Taslakta da buna yönelik hükümlere yer vereceğiz. Vergi Dairelerini de bu çerçevede daha farklı bir işleve kavuşturacağız. Yeni Kanun ile birlikte Vergi Daireleri, çok daha aktif hale gelecek ve sürekli vatandaşın arasında bulunacak.''