Vergi kaçağı arttı

Denetimler sırasında, son 5 yılda vergisi ödenen her 100 liraya karşılık 225 liranın devletten kaçırıldığı ortaya çıktı.

Maliye Bakanlığı Hesap Uzmanları Kurulu'nun vergi denetimleri, son 5 yılda vergisi ödenen her 100 liraya karşılık 225 liranın devletten kaçırıldığını, toplam kaçak tutarının ise 20.3 milyar doları aştığını ortaya koydu. Maliye Bakanlığı'nın vergi denetimlerini yürüten ana birimi niteliğindeki Hesap Uzmanları Kurulu, geçen yıl bin 241 vergi incelemesi gerçekleştirdi. Vergi Barışı ile vergisini kaçıran mükelleflere her türlü kolaylığın getirildiği, faiz ve cezaların çok büyük bölümünün silindiği, matrah arttırımına giden mükelleflerin geçmişe dönük denetimlerin dışında bırakıldığı 2003 yılında, kural tanımayan mükellefler yine bildiğini okudu. 2002 yılında yüzde 173 olan denetime alınan mükelleflerdeki kaçak oranı, vergi barışına rağmen geçen yıl yüzde 214'e çıktı. 2003 yılında incelemeye alınan mükelleflerin 4 katrilyon 518 trilyon 500 milyar lira gelir beyan ettiği, buna karşılık 9 katrilyon 649 trilyon 900 milyar liranın devletten kaçırıldığı anlaşıldı. ORTALAMA KAÇAK YÜZDE 225 Hesap Uzmanları Kurulu'nun 1999-2003 yılı incelemeleri ise son 5 yıllık dönemde vergideki ortalama kaçak oranının yüzde 225 olduğu sonucunu verdi. Söz konusu dönemde 10 bin 984 mükellefi büyüteç altına alan hesap uzmanları, 11 katrilyon 128 trilyon liralık matrah incelemesi yaptı. Bu incelemelerde, 25 katrilyon 88 trilyon 200 milyarlık gelirin devletten gizlendiği ve bu şekilde katrilyonlarca lira verginin ödenmediği tespit edildi. Bu dönemde yıllar itibariyle ortalama dolar kuruna göre 9 milyar 623 milyon 4 bin 605 dolar tutarında gelirin beyan edildiği, buna karşılık 20 milyar 306 milyon 546 bin 47 dolarlık gelirin ise kaçırıldığı saptandı. Böylece 5 yıl içinde denetime alınan vergi mükelleflerinin kazandıkları her 1 liranın vergisini ödeyip, 2.2 lirasını da kaçırdığı ortaya çıktı. GELİR VERGİSİNDE 1'E KARŞI 8 KAÇIRILDI Hesap Uzmanları Kurulu'nun denetimlerinde temel vergi grupları itibariyle kaçak rakamları da şöyle belirlendi: -Gelir vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri 1'e karşı kaçırdıkları gelir 7.8, -Kurumlar vergisi mükelleflerinin beyan ettikleri 1'e karşı kaçırdıkları gelir 2.3, -KDV mükelleflerinin beyan ettikleri 1'e karşı kaçırdıkları gelir 0.1, -Veraset ve intikal, damga, ek gelir ve kurumlar ile geçici vergide beyan edilen 1'e karşı kaçırılan gelir 5.1. 344.2 TRİLYONLUK EKSİK ÖDEME Bu arada hesap uzmanlarının incelemeleri sonucunda, son 5 yılda kaçırılan gelirin vergisinin dışında, 344.2 trilyon liralık verginin de eksik ya da yanlış hesap yoluyla devlete ödenmediği saptandı. Devletin eksik tahsil ettiği anlaşılan vergi tutarı 1999 yılında 11.3 trilyon, 2000 yılında 13.9 trilyon, 2001 yılında 90.4 trilyon, 2002 yılında 204.3 trilyon, 2003 yılında ise 24.3 trilyon lira oldu. ARTIK MAZERET DE, AF DA YOK Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı Mahmut Vural, bu yıldan itibaren vergi kayıp ve kaçağı ile çok daha etkin bir mücadeleye girişeceklerini söyledi. Maliye Bakanlığı olarak 2004'ün kayıt dışı ekonomi ile mücadele yılı ilan edildiğini hatırlatan Vural, şöyle konuştu: ''Bu çerçevede bir denetim planı hazırlıyoruz. Hangi sektöre yöneleceğiz, neler yapacağız, bunu ayrıntılı olarak belirleyeceğiz. Daha sonra sayın Bakan'dan onay alıp, bunu uygulamaya koyacağız. Kayıt dışılıkla mücadele genel bir uygulama ile olur. İdare, bir bütün olarak, koordineli bir şekilde bu işin üstüne gitmelidir. Biz de bunu yapacağız. Vergi Barışı ile zor durumdaki mükelleflere geçmişe dönük vergi borçları için her türlü kolaylık sağlandı. Ardından enflasyon muhasebesine geçildi. Artık vergi kaçıranların hiçbir mazereti yok. Bu çerçevede onlara müsamaha da, af da yok. Bundan sonra vergi kaçıranların ensesindeyiz.'' Oluşturdukları ar-ge biriminin riskli mükellefleri belirlediğini ve daha sonra bunların üzerine gidildiğini anlatan Hesap Uzmanları Kurulu Başkanı, ''İncelemesi yapılan mükelleflerde bulunan yüksek oranlı matrah farkı bulunması da mükellef seçiminde ne kadar isabetli davrandığımızı ortaya koyuyor'' dedi.