Enflasyonun yüzde 50'ye dayandığı Venezuela'da halk, çareyi birikimlerini bankada tutmak yerine ikinci el araba alım satımında değerlendirmekte buluyor.
Abone olKullanılmış arabalar, Venezuela'nın başkenti Caracas'ta taksi şoförlüğü yapan Daniel için bir tutku.
Her gün internetteki sitelere girip yeni bir kampanya var mı diye bakıyor.
Her modelin fiyatını ezbere biliyor.
Havalandırması ve kapı kilitlerinden biri çalışmayan arabasını değiştirmek istiyor.
Yedek parça bulamıyor, sıfır araba almak gibi bir seçeneği de yok.
Yeni otomobil alacak parası var ama üç - dört sene beklemeyi göze alması gerekiyor.
"En son 17 yıl önce yeni bir otomobil almayı başardım" diyor Daniel.
Ekonomik sorunlar
Yeni araba almak çok güç olduğundan, Venezuela'da mantığa aykırı bir durum söz konusu, yeni arabalar, ikinci el olanlardan daha ucuz.
İktisatçılar, bu durumun, geçen Mart ayında ölen devlet başkanı Hugo Chavez zamanında uygulanmaya başlanan ve eşitsizliği, yoksulluğu azaltmayı amaçlayan ekonomik reformlarla açıklanabileceğini söylüyor.
Gündelik ürünlerin fiyatını aşağı çekmek üzere yapılan fiyat düzenlemeleri, aynı zamanda sermaye kaçışını önlemek üzere para birimi üzerindeki kontrollerin sıkılaşması, ekonomide bir dizi bozukluğu beraberinde getirdi.
Süt, mısır unu hatta tuvalet kâğıdı gibi temel mallarda dahi sıkıntı yaşandı.
Bu durumdan otomotiv sektörü de payına düşeni aldı.
İthalat düşerken, iç üretim de fiyat düzenlemeleri nedeniyle kar marjının düşük seyretmesi yüzünden azaldı.
Hükümet çözümü Çinli ve İranlı şirketlerle işbirliğine giderek Venezuela'da otomobil üretmekte aradı, ama talep hala arzdan fazlaydı.
İkinci el arabalar ise bambaşka bir hikâye.
Satın alması çok daha kolay olan bu arabaları pek çok Venezuelalı yatırım olarak görüyor.
Hükümete eleştirileriyle bilinen Econoanalitica düşünce kuruluşundan Gabriel Villamizar'a göre "arabalar, emlak gibi, Venezuelalıların para tasarruf etme yolu haline geldi çünkü bankalar enflasyona ayak uyduramıyor".
Venezuela, dünyada en yüksek enflasyon oranlarına sahip ülkelerin başında geliyor.
Merkez Bankası'nın Eylül ayı verilerine göre enflasyon oranı yüzde 50'yi buluyor.
Daniel gibi Venezuelalılar, bankadaki birikimlerinin değer kaybedeceğinin bilincinde.
Otomobiller ise farklı - en azından enflasyona bağlı olarak değerleri artıyor.
Daniel, Haziran ayında 100 bin bolivara aldığı Daewoo Racer marka otomobilinin şimdi 130 bin bolivar ettiğini anlatıyor.
Çok benzin yakan eski arabalar da sorun değil, çünkü dünyanın en geniş petrol rezervlerine sahip ülkesi olduğundan Venezuela'da benzin ucuz.
'Mafya yolsuzluğu'
İktidar partisi milletvekillerinden Elio Serrano ise otomobil endüstrisine bağlı bir mafya oluştuğunu savunanlardan.
Serrano, bu mafyanın, halkı otomobillerinin değerinin altı katı ettiğine inandırdığını söylüyor.
Serrano bu nedenle yeni ve eski arabaların fiyatlarında düzenleme öngören ve buna uymayan satıcıları cezalandıran bir yasa teklifi vermiş.
Ağustos ayında geçen teklifin yakında Cumhurbaşkanı Nicolas Maduro tarafından imzalanıp yasalaşması umuluyor.
Otomobil sektöründeki sorunların daha büyük bir sıkıntıya işaret ettiğini savunan iktisatçılara göre, yeni yasa işi uzun vadede daha da zorlaştırabilir.
Daniel, benzin istasyonunda durduğu sırada yanına yaklaşan bir grup, arabasını satmak isteyip istemediğini soruyor. Anlaşamıyorlar.
Ama Daniel, arabasındaki sorunlara rağmen iyi bir fiyat alacağına emin.
"Sağlam bir yatırım, bu" diye de ekliyor.
ÖNCEKİ HABERLER
