Uzaydaki ilk Çinli

Çin'in Gobi Çölü'ndeki rampadan fırlatılan insanlı ilk uzay aracı Shenzhou 5, yörüngeye oturdu.

Çin böylelikle uzaya insanlı uzay aracı yollayan üçüncü ülke olmayı başardı Çin Halk Cumhuriyeti, 500 yıllık hayalini gerçekleştirerek, uzaya ilk insanlı aracını yolladı. Çin'in ilk taikonotu Yarbay Yang Liwei'yi taşıyan Shenzhou 5 uzay aracı, dün sabah Gansu eyaletindeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden başarıyla fırlatıldı ve 10 dakika sonra yörüngeye girdi. Shenzhou 5, 21 saat içerisinde, dünya çevresinde yaklaşık 500 bin kilometre yol katederek, 14 tur atacak. Shenzhou 5'in, her şey yolunda giderse dün gece Moğolistan'ın iç bölgelerine inmesi bekleniyordu. Fırlatmayı izleyenler arasında bulunan Çin Devlet Başkanı Hu Jintao, fırlatmayı 'Anayurdumuzun nihai zaferi' sözleriyle yorumladı. Fırlatmanın ardından NASA da dahil Çin'e tebrik yağdı. 1.68'lik taikonot Shenzhou 5'e bineceğini yolculuktan bir saat önce öğrenen Yarbay Pilot Yang Liwei, uzaydan telefonla ailesini aradı ve karısına 'Uzayda bulunmak fantastik bir olay, olağanüstü' dedi. Bin 350 saat uçuş deneyimli 38 yaşındaki Liwei, uzaya çıkan ilk Rus kozmonot Yuri Gagarin ve ABD'li astronot Alan Shepard gibi orta halli bir aileden geliyor. 1998'de göreve seçilen Liwei, 1.68 santimlik boyuyla, yabancı meslektaşlarından biraz kısa kalıyor. Yang seyahati boyunca bir Çin spesyali olan sarımsaklı domuz pastırması ile pirinç pilavı yiyecek ve yeşil çay içecek. Çinli uzay adamlarına verilen 'Taikonot' adı, Çince 'uzay' demek olan 'Taikung' kelimesinden geliyor. Batılılar'ın kullandığı 'astronot' (Yunanca astro ve nautes: Yıldız gemicisi), Ruslar'ın 'kozmonot'una (evren gemicisi) karşılık Çinliler de uzay adamlarına taikonot (uzay gemicisi) diyor. 3 bin kişi izledi Fırlatmayı, Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi çevresinde toplanan yaklaşık 3 bin kişi izledi. Shenzhou 5'e tehlikeli bölgeye inmesi ihtimaline karşı bıçak ve tabanca da dahil bazı silahlar yerleştirildi. Bu arada Çin'in ilk taikonotu, Yarbay Yang'ın elbisesi 4 kattan oluştu. 15 dakikada giyilen elbise 12 milyon dolar değerinde. Gazeteler özel baskı yaptı Shenzhou 5'in uzaya gönderilmesi, Çin'de büyük sevinç yarattı. Çin gazeteleri, haberi özel baskılarından verirken, televizyonlar fırlatmayı banttan yayınladı. Fırlatılışı önce yayınlayacağını açıklayan Çin televizyonu daha sonra naklen yayından vazgeçerek, banttan yayınlayacağını açıklamıştı. Fırlatma esnasında bir başarısızlık olabileceğinden korkan devlet televizyonu, fırlatma işlemi hatasız sürünce yayınlarını değiştirdi. Çince 'Kutsanmış Araç' anlamına gelen Shenzhou 5, Rusya'nın üç kişilik Soyuz kapsülünün değiştirilmiş bir versiyonu. Shenzhou 5, Pasifik Okyanusu'ndaki Yuanwang-1 adlı ölçüm aracı ve Pekin'deki Uzay Kumanda ve Kontrol Merkezi tarafından da izleniyor. Pekin'deki merkezden araca güneş panellerini açma komutu verildi. Paneller, 8.86 metre uzunluğunda ve Shenzhou 5'e 1200 KW gücünde enerji sağlıyor. Uzay aracı, Mao'nun 'Doğu kızıldır' ibaresini taşıyor.