Üretimin durduğu Ford Otosan'da işçiler ne istiyor?

BBC Türkçe'den Rengin Arslan Kocaeli'ne gitti, üretimi durdurma kararı alan işçilerle görüştü. İşçiler üye oldukları Türk Metal Sendikası'na tepkili. Sendika yöneticilerini istifaya çağıran işçiler, "Açlıktan ölmeyiz, biz bu yoldan dönmeyiz!" diyor.

Kimisi 4 yıldır, kimisi 15 yıldır; kimi montajda kimi boyamada çalışıyor. Ancak dertleri ortak. Yıllardır emek verdikleri Ford Otosan fabrikasında daha iyi bir ücretle çalışmak.

Fabrika ise bugün altıncı günündeki Bursa Renault ve Tofaş fabrikalarındaki eylemler nedeniyle yaşanan tedarik sıkıntısından dolayı üretimi durdurduğu açıkladı.

Bir grup işçinin dün yaptığı çağrının ardından Kocaeli-Gölcük’teki Ford Otosan fabrikasının önünde yaklaşık 800 işçi bir araya geldi. İşçiler, dün verdikleri üretimi durdurma kararını devam ettireceklerini duyurdu.

İşçiler asıl olarak üye oldukları sendikaya, Türk Metal'e tepkili. Bugün sabahın erken saatlerinde bir arayan gelen işçilerin dilinden en çok duyulan sözcük, "İstifa” idi. Attıkları en güçlü sloganlardan biri de, "Açlıktan ölmeyiz, biz bu yoldan dönmeyiz!"

Aynı Bursa'daki Renault işçileri gibi onlar da Türk Metal'in işverenle taraf olduğu Bosch fabrikasındaki işçiler için daha iyi koşullarda yapılan sözleşmenin kendileri için de hazırlanmasını istiyor. Bosch sözleşmesini "bardağı taşıran son damla" olarak niteliyorlar.

Sendika ise bu iddiaları reddediyor.

'Sendika kimseye danışmıyor'

Aylık 1,400-1,500 TL maaş aldıklarını söyleyen işçiler, sendikanın sözleşme sürecinde veya alınan kararlarda kendilerine danışmamasından da şikayetçi.

Yaşar Yeşildağ onlardan biri. Yeşildağ, "Sendikanın en büyük özelliği şu: Kararlar birkaç kişi tarafından alınıyor. İşçiye danışılmıyor, 3 yıllık sözleşme çıkardılar ama kimseye danışılmadı" diyor.

Aynı zamanda yaklaşık bir aydır aralıklarla işten çıkarılan 35 işçinin işe geri alınmasını talep ediyorlar.

35 kişiden biri de, fabrika önündeki eyleme gelen ve 11 Mayıs'ta işine son verilen Fatih Atalar. Atalar neden işten atıldığını sorduğumda, "Biz sadece hakkımızı istedik. Arkadaşlarla konuştuk, örgütlendik, emeğimizin karşılığını alamıyoruz dedik ama işten attılar. Biz koşullarımızın iyileştirilmesini istiyorduk" diyor.

Sabahtan itibaren grup adına konuşan, tartışmaları yönlendiren ve Emniyet yetkilileri ile görüşmeleri yürüten Fikri Möhürler ise eylemin "Türk Metal gidene kadar" süreceğini söylüyor.

Möhürler'e fabrikadan yetkililerle görüşüp görüşmediklerini sorduğumda, "Yetkililerden kimseyle konuşmadık. Ne zaman ki Ford Otosan bizim sesimizi, bizim gücümüzü hisseder, duyarlı olursa o zaman iletişime geçeriz. Onları kesinlikle muhatap almıyoruz. Biz isteklerimizi direne direne, söke söke alacağız" diye yanıtlıyor.

Bundan sonra ne yapacaklar?

İşçiler Emniyet yetkilileri ile yaptıkları görüşmeler ve kendi aralarındaki tartışmaların ardından eylemlerine fabrika önünde değil, Sabri Yalın Parkı'nda devam edecekler.

Ford Otosan dün işçilerin üretimi durdurma kararı ardından bir açıklama yapmıştı. Açıklamada, "Yaşanan parça tedarik problemi sebebiyle, Gölcük ve Yeniköy fabrikalarımızda üretim faaliyetlerine 20 Mayıs 2015 Çarşamba gününden itibaren geçici süreyle ara verilmiştir" ifadesi yer alıyordu.

İşçiler, Ford Otosan'ın yeniden üretimi başlatmaya karar vermesi halinde, fabrikanın içine gireceklerini ama talepleri kabul edilinceye kadar üretimi başlatmayacaklarını açıkladı.

İşçiler Türk Metal’den ayrılmaya başladılar ancak bunun yerine yeni bir sendikalaşma sürecini henüz planlamadıklarını söylüyorlar. Konuştuğum işçilerin talebi ise aynı:

"Kendi temsilcilerimizi seçelim. Bundan sonra işçiler muhatap alınsın."

Servisler çalışmadığı için arabalarıyla gelen işçiler, geldikleri gibi coşkulu korna sesleriyle fabrikanın önünden ayrıldı.

Türk Metal'den açıklama

Türk Metal yaptığı yazılı basın açıklamasında, Bosch işçileri için yapılan toplu sözleşmenin, sendikasız ve toplu iş sözleşmesiz çalıştığı iki yılın zararının giderilmesi için, bu dönemi kapsayan ücret zammı ve bundan kaynaklanan mağduriyetin giderilmesi için ücret farkı alındığını belirtti.

Açıklamada 2014-2017 yıllarını kapsayan dönem için ise "Diğer işyerlerinde imzalanan toplu iş sözleşmesinde alınan ücret artışının aynısı Bosch işçileri için de alınmıştır" ifadesi yer aldı.

Türk Metal'in açıklamasında ayrıca, "Ancak bütün bunlara rağmen, Bosch işçisinin ortalama ücreti, yine de, Renault ve Tofaş işçilerininkilerden geridedir" denildi.

İnternet sitesindeki yatırımcı sunumuna göre Ford Otosan, Mayıs 2015 itibariyle Türkiye'de otomotiv sektöründeki en yüksek istihdam yaratan şirket. Ford Otosan'ın yıllık üretim kapasitesi, çoğu bugün üretimin durduğu Gölcük'teki fabrikasından yapılmak üzere yıllık 415 bin araç.

Bursa'da da otomotiv sektöründe işçiler aynı taleplerle altı gündür süren üretimi durdurma eylemi yapıyorlar.

İngiliz Reuters ajansındaki habere göre, Bursa'da üretimin durduğu Renault ve Tofaş fabrikalarının Türkiye'nin yıllık otomobil üretimindeki payı yüzde 40'tan fazla.