Üniversiteler karşı karşıya geldi!

Hacettepe’deki 4’lü uzuv nakli için çarpıcı iddia...

AKDENİZ Üniversitesi’nde Türkiye’deki ilk yüz naklini yaparak tıp tarihine geçen Prof. Dr. Ömer Öz kan ile Hacettepe Üniversitesi’nde hem yüz nakli, hem de çift kol ve çift bacak nakli yapan Doç. Dr. Serdar Nasır, Kompozit Doku Nakli Bilim Komisyonu’nda karşı karşıya geldi.

Çeşitli üniversitelerden uzman öğretim üyelerinden oluşan komisyonda, en çok tartışılan konu 4 uzvun birden nakledilmesi oldu. Komisyonda, bakanlık yönergesinin aynı anda yalnızca 2 kola nakil yapılmasına izin vermesi nedeniyle Hacettepe’nin 4 uzuv nakliyle kuralların dışına çıktığı öne sürüldü.

Eğer bu yöndeki iddialar gerçeklik kazanırsa, Hacettepe’nin organ nakli ruhsat iptali söz konusu olacak. Kol ve bacak nakli yapılan Şevket Çavdar’ın ölümüyle gündeme gelen iki üniversite arasındaki rekabet iddiaları üzerine Sağlık Bakanlığı’nın Kompozit Doku Nakli Bilim Komisyonu ve Bilimsel Danışma Kurulu dün toplandı. İki doktor, komisyona nakilleri anlattı.

İKİLİ NAKİL OLABİLİR

Komisyonda, bakanlık yönergesinin aynı anda yalnızca 2 kola dirsekten nakil izni vermesi nedeniyle, 4 uzuv birden nakleden Hacettepe’nin kuralların dışına çıktığı iddia edildi.

Dünyada omuzdan nakil yapılan 4 hastanın da hayatını kaybettiği biliniyor. Bu yönden Çavdar’ın bir kolunun omuzdan nakledilmesinin hatalı olduğu da dile getirildi. Toplantıda, 3. uzvun nakli yapılırken, kalbin durma noktasına geldiği ve şartların zorlandığı da ifade edildi. Komisyon ayrıca, “Yaşamsal risk yoksa hasta istese bile hekim bu ameliyatları yapmalı mı?” konusunu da tartıştı. 1 hafta sonra toplanacak Bilimsel Danışma Kurulu’nun ise Hacettepe Üniversitesi’nin organ nakli ruhsatının iptalini istemeye hazırlandığı ileri sürüldü.

BAKANLIKTAN 4 MADDELİK AÇIKLAMA

CHP, MECLİS ARAŞTIRMASI İSTEDİ

ORGAN naklinde ölüm olayı yaşanması üzerine CHP; “Doktorlar yetersiz mi, bakanlık gerekli denetimi yapmıyor mu?” yönündeki endişelerini Meclis gündemine taşıdı. CHP Bolu Milletvekili Tanju Özcan, konuyla ilgili Meclis’te araştırma komisyonu kurulmasını istedi.

Toplantının ardından Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada konunun hassasiyetle takip edildiği belirtildi. 4 madde halinde sıralanan açıklamada şu ifadelere yer verildi: 
Ülkemizde organ ve doku nakillerinin geldiği aşamayı ortaya koyan gelişmeler ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.
Kompozit doku nakilleri ile ilgili genel durum, yapılan vakalar, endikasyon kriterleri ve komplikasyonlar değerlendirilmiştir. 
Akdeniz Üniveritesi’nden Prof. Dr. Ömer Öz kan ve Hacettepe Üniversitesi’nden Doç. Dr. Serdar Nasır tarafından yapılan nakiller ile ilgili komisyona bilgiler verilmiş, katılımcıların soruları cevaplandırılmıştır.

Katılımcılar tarafından yapılan önerilerin Bilimsel Komisyon’ca değerlendirilmesine, yapılan nakillerin dosyalarının yönergedeki esaslar çerçevesinde incelenmesine, ayrıntılı bir rapor hazırlanarak komisyona sunulmasına karar verilmiştir.

BAŞARILI NAKİLLERİMİZ SÜRECEK

Kompozit Doku Nakli Bilim Komisyonu üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıp Etiği Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Nesrin Çobanoğlu, komisyon toplantısı sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada başarılı nakillerin süreceğini bildirdi. Tıp etiğinin en önemli unsurunun mahremiyet olduğunu dile getiren Çobanoğlu, “Bilimsel açıdan her şeyi, her yönüyle konuştuk” dedi. Bu tür nakillerde toplum ve birey yararının büyük önem taşıdığını belirten Çobanoğlu, “Ülkemiz için önemli kararlar alındı. Başarılı nakillerimiz sürecek. Ama endikasyona ve etik ilkelere uygun olarak sürecek” diye konuştu.

İHMAL VARSA UYARI İKİNCİSİNDE KAPATMA

SAĞLIK Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Arif Kapuağası, operasyonların bakanlığın belirlediği kurallara uygun yapılıp yapılmadığının inceleneceğini söyledi.
Kapuağası, komisyondan çıkacak sonuca göre ihmal varsa merkezin uyarı cezası alacağını, bunun ikinci kez tekrar edilmesi halindeyse kapatılacağını ifade etti. Organ nakli bekleyenlerle ilgili bilgi veren Kapuağası, “18 bin kişi böbrek nakli bekliyor. Böbrek, karaciğer, akciğer ve kalp nakli bekleyen hastaların hayati tehlikesi var. Nakil bekleyenlerin dörtte biri organ bulunamadığı için ölüyor. Nakillerde bir önceki yıla göre yüzde 30’luk bir artış var yani 600’e yakın ekstra nakil yaptık” diye konuştu. Kapuağası bu tür ameliyatların “şova çevrilmemesi” uyarısında da bulundu.

TTB DE ÇALIŞMA BAŞLATTI

Türk Tabipler Birliği (TTB), üniversitelerdeki organ nakilleriyle ilgili değerlendirme çalışması başlattığını açıkladı. TTB’nin açıklamasında, “Tıbbın temel önceliği, tek tek bireylerin ve bir bütün olarak toplumun sağlığını korumak, geliştirmektir. Nevar ki, nakil işlemlerine yönelik kamuoyunda süren tartışmalarda bu önceliğin gözardı edilmiş olabileceği kuşkusuda dile getirilmektedir” denildi.

YANLIŞ VARSA KARŞILIĞI OLACAK

SAĞLIK Bakanı Recep Akdağ, kurulun yılda 2 defa toplanmasını düşündüklerini ancak yapılan nakillerin kamuoyunda önemli bir hassasiyet oluşturması nedeniyle toplantıyı erkene aldıklarını söyledi. Akdağ, “Kurul, her iki üniversitenin ön raporlarını değerlendirecek” diye konuştu.

POLEMİK DOĞRU DEĞİL

Kendileri için en önemli unsurun nakil olan aileler olduğunu belirten Akdağ, hekimlerin psikolojisi nede dikkat çekti ve şöyle dedi: “Bilim insanlarının psikolojisini düşünmek lazım. Kolayca, suçlayıcı tavırların içine girmeyi doğru bulmuyorum.” Akdağ, nakilleri yapan uzmanlar arasındaki rekabet iddiaları için şunları söyledi: 
“Komisyon etik açıdanda meseleyi değerlendirecek. Kişilerin düşüncelerini polemik konusu haline getirirsek, organ naklinde vericilerdeki arzuyu azaltabiliriz. Polemikler, üniversitelerimizin motivasyonunu geri atabilir.

Yanlış yapılmış olsa mutlaka karşılığını bulur. Ama bir yanlış yapılmış diyede işin başında önyargılı davranmak doğru olmaz.” Bakan Akdağ, operasyonun riskleri saptanmadan yapıldığı iddialarıyla ilgilide “Unutmayalımki Akdeniz’deki nakildede birbacak geri alınmak zorunda kalındı. Bütün bilim insanlarının, işin etik tarafıda ve hukuk tarafıda dahil olmak üzere söylediklerine kulak vermek üzere bekleyelim ve bakalım bunlar ne söyleyecek” dedi.

TÜRK DOKTORLAR YURTDIŞINDA ORGAN NAKLİNİ ANLATACAK

ATATÜRK Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hikmet Koçak, organ naklinde üniversite olarak çok iyi konumda olduklarını söyledi. Bir ay içerisinde Azerbaycan’dan üç hastanın karaciğer nakli için Atatürk Üniversitesi’ne başvurduğunu bildiren Prof. Dr. Koçak, “İki hastamıza nakil yapılarak taburcu edildi” diye konuştu.

Koçak, organ naklini gerçekleştiren heyette dahiliye, nevroloji, cerrahi, yetişmiş hemşire ve yoğun bakım sorumlusu bulunduğunu belirterek, organ nakli bölümünün diğer üniteler den farklı olduğunu ifade etti. Koçak, “Bunlar heyet halinde çalışırlar. Yurtdışın dada organnaklini anlatacağız” dedi.