Rusya ile Ukrayna'nın doğalgaz alımı ve transit ücretlerinde anlaşma olmaması patlak veren krizi daha da büyüttü.
Abone ol Dün dört transit hattan üçünü kapatan Ukrayna bugün diğer hattı da kapattı. Ukrayna resmi enerji şirketi Naftogaz, Rusya'nın sevkıyatı tamamı ile durdurduğunu, kendilerinin bu açığı kapatmalarının imkansız olduğunu açıkladı.Naftogaz basın sözcüsü Valentin Zemlianski, Ria Novosti haber ajansına yaptığı açıklamada, sabah saatlerinden itibaren Rusya'nın gaz sevkıyatını tamamı ile durdurduğunu ifade etti. Türkiye başta olmak üzere Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Romanya, Slovakya, Yunanistan, Macaristan, Makedonya, Bulgaristan, Sırbistan ve diğer Balkan ülkelerine Ukrayna üzerinden gerçekleşen sevkıyat tamamı ile durmuş durumda. Tarafların birbirini şantaj yapmakla suçlaması devam ederken, Gazprom Naftogaz'ın 65 milyon metreküp doğalgaz çaldığını iddia ederek, Avrupa sevkıyatını çalınan miktar kadar azalttı. Gazprom dün çalınan ek 21 milyon metreküp için de sevkıyatın azaltılacağını açıkladı.
8 OCAK'TA GÖRÜŞME UMUDU
Ukrayna enerji şirketi Naftogaz 8 Ocak'ta görüşme yapabileceklerini açıklarken, Rusya enerji şirketi Gazprom da görüşmelere her zaman hazır oldukları karşılığını verdi. Naftogaz'la Gazprom Moskova'da devam eden müzakerelerde uzlaşı sağlayamamaları üzerine Naftogaz görüşmeleri yarıda keserek 31 Aralık'ta Moskova'dan ayrılmıştı.
Gazprom Başkan Yardımcısı Aleksander Medvedev, Avrupalı müşteriler daha fazla zarar görmeden sorunun üstesinden geleceklerini söyledi. Medvedev Ukrayna'nın Avrupa sevkıyatının sağlandığı dört hattan üçünü kapatarak sorumsuzca davrandığını, böylece Avrupalı ülkeleri soruna müdahil olmaya yönelttiğini iddia etti. Medvedev Avrupa arzının yüzde 80'inin sağlandığı bir ülkenin davranışı hiç mantıklı olmadığını söyledi.
Diğer taraftan Itar-tass haber ajansının verdiği bilgiye göre dün de Kiev Ticaret Mahkemesi Rusya ile 2010 yılına kadar geçerli olan transit ücreti ile ilgili anlaşmanın iptaline karar verdi. Mahkeme anlaşmayı imzalayan Nafrogaz eski başkan yardımcısı İgor Voronin'in hükümet tarafından resmi olarak görevlendirilmediği gerekçesi ile anlaşmayı iptal etti. Mahkemenin eski anlaşmaya koyduğu sevkıyat yasağı 9 Ocak'tan itibaren yürürlüğe girecek. Bu da Rusya'nın Avrupa'ya gerçekleştirdiği sevkıyatla ilgili yeni bir krizin habercisi. Ukrayna artık Avrupa sevkıyatını tamamı ile durdurma hakkına sahip olacak.
ÜÇ SORUN DEVAM EDİYOR
Ukrayna ve Rusya üç ayrı konuda uzlaşı sağlayamıyor. Bunlardan ilk eski borçlarla ilgili. Gazprom 1,5 milyar dolarlık eski borcun 614 milyon dolarlık gecikme cezasını da isterken, Ukrayna ceza ödemeye yanaşmıyor. Bir de 1,5 milyarlık ödeme de on günlük yılbaşı tatili nedeni ile hala Gazprom'a ulaşmış değil. Gazprom Kiev'i yılbaşı tatilini hesap edememekle suçluyor. İkinci sorun transit kira bedeli ile ilgili. Ukrayna bin metreküp doğalgazın her yüz km'lik ulaşımı için 2 dolar istiyor. Rusya 1,6 dolar da ısrar ediyor.
Üçüncü sorun fiyat. Rusya 2006'dan bu yana eski Sovyet ülkelerine ayrıcalıklı fiyattan verilen doğalgazın serbest piyasa fiyatlarına çekilmesi için uğraşıyor. Ukrayna geçen yıl bin metreküpüne 179 dolar ödediği doğalgaza yeni dönemde ancak 200-210 dolar verebileceklerini açıkladı. Gazprom başlangıçta 418 dolar teklif etmişse de Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in müdahalesi ile bu rakam 250 dolara çekildi. Putin'in açıklamasına göre Rusya Orta Asya ülkelerinden bin metreküpünü 340 dolardan alacak. 40 dolarda ulaşım masrafı ile birlikte bu Gazprom'a 380 dolara mal oluyor. Putin'e göre Ukrayna'dan 250 dolar istenmesi tamamen insani gerekçelere dayanıyor. Ancak Naftogaz'ın Rusya'nın teklifini reddetmesi üzerine Gazprom eski rakama geri döndü. Gazprom uzun süren tartışmalar nedeni ile yeni teklifi 450 dolara çıkardı. Miller yeni fiyatın doğu Avrupa ülkeleri rakamlarından transit ücreti çıkarılarak elde edildiğini, bunda Naftogaz şirketinin yapıcı olmayan tutumlarının etkili olduğunu belirtti. Avrupa ülkelerinin ortalaması ise 500 dolara ulaşmış durumda.
ÖNCEKİ HABERLER
