Türkler ile İranlılar anlaşıyorlar ama...

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Türkler ile İranlılar çok konuşuyorlar, anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu uygulamaya geçirem...

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, “Türkler ile İranlılar çok konuşuyorlar, anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu uygulamaya geçiremiyorlar. Bu intibayı muhakkak yıkmamız lazım. Bu intibayı yıkmamız için sizin bu ziyaretinizin önemli bir dönüm noktası olacağına inanıyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı Gül, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, TOBB’da düzenlenen Türk-İran İş Forumu’na katıldı. Foruma ayrıca, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile Türk ve İranlı işadamları da katıldı.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Türk-İran İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye ve İran’ın kadim dost ve komşu olduğunu belirterek, Türkler ve İranlıların tarih boyunca yakın işbirliği kurduğunu söyledi. Gül, şunları kaydetti:
“Öyle dönemler olmuş ki bizim saraylarımızda Farsça, sizin saraylarınızda Türkçe konuşulmuş. Bu kadar birbirine yakın ve kaynaşmış iki ülkenin, aynı zamanda büyük ekonomik potansiyeller arz ettiğini göz önüne aldığımızda yapılan işlerin çok fazla olmadığını görüyoruz.”
“Bizim ilişkilerimizden korkmamamız lazım. Bizim ticari ve ekonomik ilişkilerimizin birbirimize rakip gibi, birimiz kazanırsak diğerimiz kaybedecek gibi asla anlaşılmaması lazım” diyen Gül, şöyle devam etti:
“Tam tersine ne kadar çok yan yana olursak, ne kadar çok işbirliğimizi geliştirirsek karşılıklı kazançlarımızın da o kadar çok olacağını karşılıklı bir kez daha keşfetmemiz gerekmektedir.”
Cumhurbaşkanı Gül, bütün komşularla ticaret ve ekonomik işbirliğinin Türkiye’nin önceliği olduğunu belirterek, “İran ile ticaret hacmimiz bir önceki yıl 20 milyarı doları geçmişti, geçen yıl ise 15 milyar dolar seviyesine geriledi. "Bu, bizim 30 milyar dolarlık hedefimizi, azmimizi asla kırmamalıdır” ifadelerini kullandı.
İran ve Türkiye’nin potansiyelin 30 milyar doların üzerinde olduğunu vurgulayan Gül, “Buna Türk ve İranlı tüccarlar vakıftır. İstanbul’daki Tahtakale, Sultanhamam neyse Tahran’ın çarşısı da aynı heyecan, dinamizm ve aynı müteşebbislik ruhunu taşımaktadır. Yeter ki değerli biraderim, biz Türk ve İranlı iş adamlarının önünü açalım. Devletlere, hükümetlere düşen altyapıyı hazırlamaktır” şeklinde konuştu.
Türkiye ile İran arasındaki hukuki altyapının tamamlandığını, bundan sonraki adımın uygulamayı sağlamak olduğunu söyleyen Gül, şunları kaydetti:
“Gerek burada gerek İran’da uygulamada pratikte zorluklarla karşılaştığımız bir vakadır. Bu uygulamayı gerçekleştirmemiz lazım. Dün de sizlerle gayet samimi bir şekilde paylaştım, şöyle bir intiba oluşuyor, Türkler ile İranlılar çok konuşuyorlar, anlaşıyorlar, çok güzel hedefler koyuyorlar ama bunu uygulamaya geçiremiyorlar. Bu intibayı muhakkak yıkmamız lazım. Bu intibayı yıkmamız için sizin bu ziyaretinizin önemli bir dönüm noktası olacağına inanıyorum. Çünkü neredeyse kabinenizin tamamıyla birlikte geldiniz, Türkiye’den de bütün kabine üyeleriyle, sayın Başbakan ile bir araya geldiniz, bütün detayları konuştunuz. Baş başa da siyasi konuları da konuştuk. Dolayısıyla bu intibayı, anlayışı yıktıktan sonra meşru bir şekilde herkesin kazancını da saygıyla karşılamamız lazım. Bu, karşılıklı ’kazan-kazan’ ilkesi çerçevesi içinde olacaktır muhakkak.”
Fiziki altyapının da kolaylaştırılması gerektiğine dile getiren Gül, kara ve hava yolu ulaşımının sıklaşması ve şehirlerin birbiriyle bağlanması durumunda yapılan işlerin de artacağını vurguladı. Gümrüklerin de standartlaşmasının gerektiğine dikkat çeken Gül, “Niçin gümrüklerde insanlar ve eşyalar vakit kaybetsin? Her şey hukuki bir nizam içinde, düzenli, süratli bir şekilde yapılabilir” dedi.

“MİLYARLARCA DOLAR TÜRKİYE’YE GELECEK, MİLYARLARCA DOLAR İRAN’A GİDECEK”
Cumhurbaşkanı Gül, hukuki düzenlemeler ve güvenin bunun için büyük önem taşıdığını belirterek, Türkiye’de iş yapan İranlı bir tüccar veya yatırımcının bir Türk iş adamıyla aynı muameleyi gördüğünden emin olması gerektiğini ifade etti.
Sadece haklı ve haksıza göre muamele edildiğine dikkati çeken Cumhurbaşkanı Gül, “Eğer Türk iş adamı İranlıya karşı haksızsa muhakkak ki Türk hukuku ve mahkemeleri İranlıya ’Sen haklısın’ diyebilmeli. İran’da da aynı şekilde aynı güven ortamını oluşturduğumuzda, orada da bir Türk ve İranlı iş yaparken, olur ya bir anlaşmazlıkları söz konusu olduğunda mahkemeye gittiklerinde, sadece haklı kimse ona göre karar verebilme güveni oluşturulduğunda inanıyorum ki milyarlarca dolar Türkiye’ye gelecek, milyarlarca dolar İran’a gidecektir” diye konuştu.
Gül, Türkiye’nin Avrupa ile gümrük birliği içinde olmasının İranlı yatırımcılar için büyük bir avantaj yaratacağını ve Türkler için de İran’ın hem kendi başına büyük bir pazar hem de Asya’ya açılan çok büyük bir kapı olduğunu dile getirdi.
Karşılıklı siyasi iradenin toplantı çerçevesinde bir kez daha dile getirildiğini anlatan Gül, iş dünyasının temsilcilerine “Sizler ne kadar çok iş yaparsanız, İran’da ve Türkiye’de gelir, istihdam, ihracat o kadar artar ve sonunda her iki ülke ’kazan-kazan’ ilkesi içinde ileriye doğru ilerler” dedi.

İRAN İSLAM CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI RUHANİ
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ruhani ise, konuşmasına Türkçe “Merhaba” diyerek başladı. “Bu toplantının ticari hacmimizi artmasında bir dönüm noktasını diliyorum” diyen Ruhani, Türk-İran işadamlarının iki ülkenin ekonomik ilişkilerinin bel kemiği olduğunu ifade etti.
18 yıl aradan sonra Ankara’ya resmi ziyaret gerçekleştiren Ruhani, Türkiye’nin görmekten duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Güvenli, gelişmiş ve onurlu bir Türkiye, İran için de bir onur kaynağıdır” dedi.

“KÜLTÜRÜMÜZ AYNI KAYNAKTAN BESLENMİŞ”
“Bugün bu dostane, kardeşçe ve samimi ortamda, iş birliği fidanını ekmemizi sağlamışlardır” ifadesini kullanan Ruhani, şunları kaydetti:
“Bu bağı, bahçeyi bizim atalarımız geçmişte, iki milletin değerli insanları, seçkin insanları bizler için hazırlamış. Mevlana Celalettin Rumi, Konya’da bizim değerimiz, bizim onurumuzdur. Bizler büyük onurlar ve büyük ortak şahsiyetlere sahip isek, Mevlana şiirlerin farsça okuyup ortak olarak tat alabiliyorsak, bu ortak bir duygu ve tat alışıdır. Bizim kültürümüzün temelleri aynı kaynaktan beslenmiştir.”
İki ülkenin ekonomik bağlantılarını kesinlikle güçlendirmesi gerektiğini belirten Ruhani, taşımacılığın önemine dikkat çekti. Ruhani, “Türkiye ile İran demiryolları arasında sadece 350 kilometre var. Neden İran demiryolları dost ülke Türkiye’ye bağlanmış olmasın?” dedi.
Bölgesel kalkınma konusunda İran’ın Doğu ve Uzakdoğu’ya bağlanmak için köprü; Türkiye’nin de Batı ve Avrupa’ya bağlanmak için köprü olduğunu vurgulayan Ruhani, “Gelin bu iki köprüyü birbirine bağlayalım” ifadesini kullandı.
İran’da siyasi riskin azaldığına dikkat çeken Ruhani, bu durumun yatırımcılar içir önemli fırsat olabileceğine işaret etti.

HİSARCIKLIOĞLU: “BUGÜN İKİLİ İLİŞKİLERİMİZ AÇISINDAN TARİHİ BİR GÜN YAŞIYORUZ”
“Bugün ikili ilişkilerimiz açısından tarihi bir gün yaşıyoruz” diyen Hisarcıklıoğlu, “Bugünkü İş Forumu’nun gelecekteki ortaklıklara zemin hazırlamasını temenni ediyorum. İran, sadece komşu ülke değil aynı zamanda kardeş bir ülkedir. Ziyaretinizle sadece Türkiye’nin değil tüm dünyanın kalbini fethettiniz” şeklinde konuştu.
İki ülkenin ticaret hacminin arttırılması gerektiğini vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “15 milyar dolar ticaret hacmimiz var ama bu bize yetmez. Hedefimiz 30 milyar dolardır” dedi.
Hisarcıklıoğlu, Ocak ayında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması’nın yürürlüğe girmesinin, ikili ticaret rakamlarının rekor seviyelere ulaşmasına katkı sağlayacağını belirtti.
İki ülke arasındaki ticarette en büyük problemlerden birinin taşımacılık olduğunu anlatan Hisarcıklıoğlu, hem ikili hem de transit geçişlerde Türk taşımacılardan 750 dolara varan yakıt farkı alınmasının ikili ticarete sekte vurduğuna dikkati çekti.

“HALKLARIMIZIN GELECEĞİ, BİZLERİN GAYRETLERİNE VE BİRLİĞİNE BAĞLI”
İpek Yolu’nun yeniden canlandırılması sürecinin de gerektiğine işaret eden Hisarcıklıoğlu, şunları dedi:
“Türkiye ile İran’ın dostluğu kadimdir. Bizim için başarının şifresi birlik ve beraberliktir. İşte bu forumun gerçekleşebilmesi, iş adamlarımızın ilgisi, ülkelerimiz arasında hayat bulacak olan daha güçlü bir birlik ve beraberliğin mesajıdır. Hem ülkelerimizin liderleri olarak sizler hem de biz iş adamları bu noktada büyük sorumluluk taşıyoruz. Halklarımızın geleceği, bizlerin gayretlerine ve birliğine bağlı.”
İran Ticaret ve Madenler Odası Başkanı Gulamrıza Şafii, yaptığı konuşmada, “İran ve Türkiye olarak bölgenin iktisadi yapısına tesir edecek çalışmalar yapmalıyız” dedi. Ticaret konusunda öncelikli ülkeler arasında Türkiye’yi gördüklerini dile getiren Şafii, konuşmasını “Sabah olmadan yola koyul, çalışmaya başla” sözüyle bitirdi.
Ruhani, konuşmaların ardından hatıra defterini imzaladı. TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun Ruhani’ye tablo hediye etmesinin ardından hatıra fotoğrafı çekinildi.
Toplantı sırasında Türk basınından bir kameraman ve İranlı kameraman arasında yaşanan tartışmaya karşılık Cumhurbaşkanı Gül, “Ne oluyor orada bir şey mi var. Buraya bakın” diye karşılık verdi.
(İHA)