Türkiye'de otomobil pahalı

100 kabul edilerek oluşturulan endekse göre Türkiye, 15 aday ülke içinde endeks ortalaması oldukça yüksek.

Satınalma gücü açısından AB ortalamasının olukça altında kalan Türkiye, satınalma gücüne göre hesaplanan fiyat düzeyine göre, araba grubu fiyatlarında AB ortalamasının üzerine çıkarak ikinci en pahalı ikinci grup ülkeler arasında yer aldı. Devlet İstatistik Enstitüsü, Satınalma Gücü Paritesi Avrupa Karşılaştırma Programı'nda kapsanan 31 ülke için araba grubu fiyat düzeyi endekslerini açıkladı. 15 AB ülkesindeki araba ortalama fiyatları 100 kabul edilerek oluşturulan endekse göre Türkiye, 115 endeks değeri aldı. 31 ülke içerisinde araba fiyatlarının en ucuz olduğu ülkenin 81 endeks değeriyle Bulgaristan, en pahalı ülkenin de 172 ile Danimarka oluğu belirlendi. AB ortalamasına göre yapılan gruplandırmaya göre, birinci grupta, Danimarka, Norveç ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi yer aldı. Söz konusu ülkeler 140'ın üzerindeki endeks değeriyle araba fiyatlarının en yüksek seyrettiği ülkeler oldular. Endeks değeri 110'dan büyük ve 140'tan küçük ülkelerin yer aldığı ikinci grup Finlandiya, İzlanda, İrlanda, Malta, Portekiz ve Türkiye'den oluştu. Hollanda, İngiltere, Avusturya, İsviçre, Almanya, Fransa, Çek Cumhuriyeti, İtalya, Belçika, Macaristan, İsveç, İspanya, Yunanistan ve Slovenya ise endeks değeri 90 ile 110 arasında seyreden üçüncü grupta yer alırken, fiyat düzeyi endeks değeri 90'ın altında bulunan ülkelerin yer aldığı dördüncü grupta ise Lüksemburg, Romanya, Letonya, Polonya, Estonya, Litvanya, Slovak Cumhuriyeti ve Bulgaristan yer aldı. AB'ye aday ülkeler arasında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Malta gibi ada ülkelerinin, araba fiyatlarının yüksek olması dikkat çekti. AB'ye üye ülkelerden yalnızca Lüksemburg aday ülkelerin ortalama fiyat düzeyinin altında fiyat düzeyine sahip bulunuyor. Arabalar üzerinden en yüksek vergiyi alan Danimarka ile birlikte, Finlandiya, İrlanda, Portekiz ve Hollanda da yüksek vergilerin etkilerini fiyat düzeylerinde gösterdiği belirlendi. Ancak "fiyat düzeyi ile vergi oranları arasında doğrudan bir ilişkinin" bulunduğunun da söylenemeyeceği vurgulandı. Vergileri yüksek olan ülkelerde araba üreticilerinin vergi öncesi fiyatları düşük tutarak, bu durumun tüketicilere düşük yansımasını sağlayabildiklerine dikkat çekiliyor. DİE'nin değerlendirmesinde tüketici fiyatları üzerinde önemli bir etkiye sahip vergilerin yanında, gelir düzeyleri arasındaki farklılıklar ve rekabetin de, araba üreticilerinin ve satıcılarının kar marjını belirlemede önemli unsurlar olduğu belirtildi. Ayrıca İngiltere'de arabaların direksiyonunun sağ tarafta olmasının da araba fiyatlarına eklenen bir maliyet olduğuna dikkat çekildi. Doğrudan karşılaştırma yapılamasa da, arabalara ait fiyat düzeyleri ile hanehalkı tüketim harcamaları fiyat düzeyleri arasındaki farklılıklar da dikkat çekici bulundu. Türkiye, Malta, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Portekiz gibi arabalara ait fiyat düzeyi yüksek ülkelerde, bu farklılık daha belirginleşti. İsviçre'de ise tam yaşandı. Tüketici mal ve hizmetlerine ait fiyat düzeyi AB ortalamasının yüzde 44 üzerinde iken araba fiyatları AB ortalamasının yüzde 3 altında kaldı. FİYAT DÜZEYİ Türkiye, hanehalkı tüketim harcaması fiyat düzeyine göre ise 48 endeks değeriyle 100 olan AB ortalamasının oldukça altında kalıyor. Türkiye'nin altında sadece Romanya, Bulgaristan, Slovak Cumhuriyeti, bulunuyor. FİYAT DÜZEYİ İNDEKSİ NEDİR Fiyat Düzeyi İndeksleri, AB ortalamasına göre ülkelerin Satınalma Gücü Pariteleri'nin, döviz kuruna bölünmesiyle hesaplanıyor. Bu endeksler ülkelerin fiyat düzeylerinin, AB ortalamasına göre karşılaştırılmasını sağlıyor. Eğer fiyat düzeyi indeksi; 100'den büyük ise bu ülke AB ortalamasına göre "pahalı", 100'den küçük ise bu ülke AB ortalamasına göre "ucuz" diye sınıflandırılıyor. SGP Programı çerçevesinde, 31 katılımcı ülkede tüketici mal ve hizmet fiyatlarına yönelik anketler düzenleniyor. Bu anketler, üçer yıllık periyotlarda gerçekleştiriliyor. Fiyatlar, aylık tüketici fiyat indeksleri kullanılarak yıllık ortalama fiyatlara dönüştürülerek hesaplanıyor.