BIST 9.916
DOLAR 35,22
EURO 36,67
ALTIN 2.962,90
HABER /  GÜNCEL

Türkiye için kritik seçim

Almanya, son 40 yılın en kritik seçimi için bugün sandık başında. Almanya'da bugün yapılacak seçimlere sandıklardan üç türlü sonucun çıkması bekleniyor. Ayrıntılar...

Abone ol

Almanya'da 600 bini Türk asıllı yaklaşık 62 milyon seçmen son 40 yılın en önemli genel seçimi için bugün sandık başına gidiyor. Federal Meclis'in 598 sandalyesi için yapılacak yarışa 26 Türk kökenli milletvekili adayı katılırken, erken genel seçim, Almanya kadar Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) süreci açısından da hayli önem taşıyor.

Son kamuoyu yoklamaları, Türkiye'nin AB üyeliğini destekleyen Sosyal Demokrat Parti-Yeşil Bloku ile bu sürece karşı çıkan muhafazakâr Birlik partileri (CDU/CSU) arasında kıran kırana bir yarış olacağını gösterdi.

İki blok arasında bıçak sırtı bir fark olduğu ve seçmenin yüzde 25-30'unun (yaklaşık 10 milyon) kararsız bulunduğu belirtilirken, bu durumda 600 bin Türk kökenli seçmenin kullanacağı oylarla seçimin sonucunu belirleyebileceğine işaret ediliyor.

Merkel eridi

Yoklamalara göre, Hıristiyan Demokrat Birlik ve Hıristiyan Sosyal Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı Angela Merkel, Başbakan Gerhard Schröder'in erken genel seçim kararını açıkladığı geçtiğimiz mayıs ayında 23 puan öndeyken, bu avantajını yitirdi. CDU/CSU'nun Sosyal Demokratlarla (SPD) oy farkı 3-4 puana kadar düştü. Bunda Merkel'in vergi ve sosyal güvenlik konularında sokaktaki Almanı ürküten ve büyük firmaları kollayan söylemlerinin etkisi oldu.

Kamuoyu yoklamalarının ortaya koyduğu tabloya göre, bugünkü seçim 3 ihtimalli görülüyor.

Merkel, SPD'den biraz fazla oy alarak Hür Demokratlar'la (FDP) koalisyon kurabilir. SPD-Yeşil bloku Sol Parti'yle koalisyon kuracak çoğunluğa ulaşabilir. Ve en ağırlıklı ihtimal olarak da CDU-SPD büyük koalisyonuna yol açılabilir.

Seçimde 18 yaşını doldurmuş her Alman vatandaşı 2 oy kullanacak. Bu oylardan ilki doğrudan adaya, ikincisi de partilere verilecek. Seçimlerde 598 sandalyeli Federal Meclis'e (Bundestag) girebilmek için 299 seçim bölgesinden, aralarında 26 Türk kökenli adayın da bulunduğu 3 bin 648 aday yarışacak.

Meclisteki milletvekillerinin yarısı, vatandaşların doğrudan oylarını alan adaylardan, diğer yarısı da partilerine verilen oylar üzerinden seçimleri kazanan adaylardan oluşacak.

Partilerin Türkiye'ye bakışı

Bu seçim kampanyasında Türkiye'nin AB üyeliği yoğun olarak tartışıldı. Hıristiyan demokratlar, Türkiye'nin AB üyeliği durumunda milyonlarca Türk'ün Almanya'ya göç edeceği iddialarını yayarak oylarını artırmayı hedeflerken, SPD ve Yeşiller, oy kaybetme pahasına Türkiye'ye verilen sözlerin tutulmasını, Türkiye'nin AB üyeliğinin her şeyden önce Almanya'nın ve Avrupa'nın yararına olduğunu savundular. Seçim kampanyaları sırasında her fırsatta Türkiye'yi tartışan partilerin bu konudaki görüşleri şöyle:

SPD

Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD), Türkiye'nin AB üyeliğine açık destek verdi. Başbakan Schröder, mitinglerde ve televizyon düellosunda Türkiye'ye verilen sözleri hatırlatıp müzakerelere mutlaka başlanmasını, Türkiye'nin, AB'nin geleceği ve güvenliği için önemini sık sık vurguladı. Yakın geçmişe kadar Türkiye'nin AB üyeliğine insan hakları ve demokrasi karnesinin zayıflığı nedeniyle muhalefet eden sosylal demokratlar, Türkiye'nin Kopenhag kriterlerine yasal düzeyde uyum sağlamasıyla bu tavırlarını terkettiler.

CDU/CSU

Hırıstiyan Birlik Partileri CDU/CSU, Bulgaristan, Romanya ve Hırvatistan'ın üyelik başvurusunu desteklerken, Türkiye için 'imtiyazlı ortaklığı" savundu. Angela Merkel ve Edmund Stoiber, bir yandan "Türkiye dostumuz" derken, diğer yandan AB üyeliğimize kesinlikle karşı çıktılar. Birlik partileri, Türkiye'nin AB üyeliğine karşı çıkarken, Avrupa'nın Hıristiyan kimliğini öne çıkarıp nüfusunun ezici çoğunluğu Müslüman olan Türkiye'nin Avurupa'nın bir parçası olamayacağını da vurguladılar.

FDP

Hür Demokrat Parti, Türkiye konusuna daha dikkatli yaklaştı. Tam üyeliği savunan FDP, tavrını, müzakerelerin 'ucu açık' yürütülmesinden yana koydu. Tam üyeliğin yanı sıra bazı alternatiflerin de düşünülmesi gerektiğini dile getirdi.

YEŞİLLER

Yeşiller, seçim programında, CDU/CSU'nun tam üyeliğe karşıtlığını eleştirdi. Programda, Türkiye'nin tam üyelik için eksiklerini tamamlaması gerektiği, ama AB kapısının Türkiye'ye kapatılamayacağı vurgulandı. Dışişleri Bakanı Fischer de her yerde Türkiye konusunu ele alıp, Merkel ile Stoiber'in tavrını "körlük derecesinde tarihi hata" olarak tanımladı.

26 Türk aday seçim yarışında

Bugün, Türk kökenli 26 milletvekili adayı da seçim yarışına katılacak. En çok Türk kökenli aday Yeni Sol Parti listelerinde yer alıyor. Bu partinin listesindeki 9 adaydan 3'ünün seçilme şansı yüksek. Bunların başında bir süre önce SPD'den istifa eden ve Sol Parti'den Berlin'den aday gösterilen Prof. Dr. Hakkı Keskin geliyor. Yeşiller Partisi Türk kökenli 5 aday gösterdi ve bunlar arasında yer alan Ekin Deligöz'ün seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor. SPD'li Federal Milletvekili Lale Akgün bu seçimde de aday, ancak seçilme şansı 2002 seçimlerinde olduğu gibi fazla yüksek değil. Seçimde başarılı olma şansı bulunan diğer adaylar şöyle: SPD'den Ahmet İyidirli, Yeşiller'den Özcan Mutlu, Sol Parti'den Hüseyin Aydın ve Sevim Dağdelen, CDU'dan Bülent Arslan.

Seçime 'Çevre ve Hayvanların Korunması Partisi' de katılıyor

Seçimlere katılan siyasi parti ve gruplar şunlar: SPD, CDU, CSU, Birlik 90/Yeşiller Partisi, Hür Demokrat Parti (FDP), Sol Parti, Almanya'nın Milliyetçi Demokratik Partisi (NPD), Cumhuriyetçiler (REP), Çalışma ve Hukuk Devleti Partisi, Sosyal Adalet Partisi, Alman Orta Girişimi, Bavyera Partisi (BP), Almanya Marksist Leninist Parti (MLPD), Feminist Partisi, Çevre ve Hayvanların Korunması Partisi, Dayanışma Halk Hareketi, Griler-Yaşlı Panterler (Die Grauen), 50'nin Üzerindeki Yurttaşlar Girişimi, Referandum ve Sosyal Göçe Karşı Birlik, Sağlık-Barış ve Sosyal Adalet Birliği, Alman Merkez Partisi, Hukuk Devleti Atılımı Partisi, İncil'e Sadık Hıristiyanlar Partisi, Almanya Aile Partisi, Almanya Anarşist Pogo Partisi (APPD).