Türkiye ekonomisi, 2024 yılının ilk çeyreğinde yıllık bazda yüzde 5,7 büyüme gösterdi. Büyümeye en yüksek katkı 5,5 puanla tüketimden geldi. Net ihracatın da uzun süre sonra pozitif etkisi görüldü.
Abone olTürkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı birinci çeyrek Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre Türkiye ekonomisi ilk çeyrekte, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 5,7 büyüme kaydetti.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre yılın ilk çeyreğinde çeyreklik büyüme ise yüzde 2,4 olarak gerçekleşti.
Yılın ilk çeyreğinde büyüme performansında tüketim öne çıktı. Hanehalklarının tüketim harcamaları yılın ilk çeyreğinde yüzde 7,3 artış kaydetti.
Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 3,9, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 10,3 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı, 2024 yılının birinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 4 artarken ithalatı yüzde 3,1 azaldı.
Bunların ardından Bloomberg HT tarafından yapılan hesaplamalara göre, tüketim harcamalarının büyümeye ilk çeyrekte 5,5 puan katkı sağladığı görüldü. Kamu harcamalarının 0,5 puan, yatırımların ise 2,6 puan katkı verdiği ilk çeyrekte net ihracat tarafından da artı 1,6 puan geldi.
Böylelikle net ihracat bir süre sonra ithalat tarafında yaşanan gerilemenin etkisiyle pozitife döndü.
Büyümeyi yüzde 5,7'ye çeken başlık eksi 4,4 puanla stoklar oldu.
Sektörlerde inşaat dikkat çekti
İlk çeyrek performansı bakımından Türkiye ekonomisinde en çok dikkat çeken sektör inşaat oldu. İnşaat sektörü yılın ilk çeyreğinde yüzde 11,1 büyüdü. Tarımda yüzde 4,6 büyüme ile son dönemlerin en iyi çeyreği yaşandı.
Sanayi tarafında büyüme aynı dönemde yüzde 4,9 olarak kaydedildi. Hizmetler tarafında ise büyümenin yüzde 4,3 olduğu görüldü.
İlk çeyrekte 285,6 milyar dolarlık ekonomik büyüklük
Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2024 yılının birinci çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 90 artarak 8,82 trilyon TL oldu. GSYH'nin birinci çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 285,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Yatırımlarda inşaat ivmelendi, makine-teçhizat ivme kaybetti
Yatırımlara bakıldığında inşaat ve makine-teçhizat arasındaki makas dikkat çekti. Yılın ilk çeyreğinde inşaat yatırımlarındaki büyüme yüzde 9,6 oldu. Böylelikle baz etkisiyle yüksek gelen 2021'in ikinci çeyreğinden bu yana inşaat yatırımlarında en hızlı büyüme kaydedildi.
Makine-teçhizat yatırımlarındaki büyüme ise 2024'ün ilk çeyreğinde yüzde 11,9'a geriledi. Böylelikle geçen yılın son çeyreğinden sonra, 2024'ün ilk çeyreğinde de makine-teçhizat yatırımları büyümesinin hız kestiği izlendi.
Beklenti yüzde 5,6 olması yönündeydi
Bloomberg HT anketine katılan ekonomistlerin beklentisi ilk çeyrekte büyümenin yıllık bazda yüzde 5,6 olması yönündeydi.
Ankette en düşük tahmini veren kurum birinci çeyrekte yıllık yüzde 4,5; en yüksek tahmini veren kurum yüzde 6,9 büyüme beklediğini belirtmişti.
Geçen yılın son çeyreğinde Türkiye ekonomisinde yıllık büyüme yüzde 4 olarak gerçekleşmişti. Türkiye ekonomisi yüzde 5'i aşan büyüme performansını son olarak 2023 yılının üçüncü çeyreğinde göstermişti.
Bloomberg HT anketinde çeyreklik bazda büyüme beklentisi ise yüzde 1,5 olmuştu. Dönemsel olarak en yüksek beklenti yüzde 4,2 olurken, en düşük tahmin yüzde 0,4 olarak kaydedilmişti.
Öncü göstergeler büyümeyi yine tüketimin sürüklediğini göstermişti
Türkiye İstatistik Kurumu'nun ilk çeyreğe ilişkin sanayi üretim ve perakende satışlar istatistiklerinden yapılan hesaplamaya göre tüketim ile üretim arasında tüketim lehine önemli bir makas oluştu.
Bloomberg HT'nin hesaplamalarına göre arındırılmamış verilere göre sanayi üretimi ilk çeyrekte yüzde 5,3 arttı. Buna karşın perakende satışlarındaki artış yüzde 19,2 olarak kaydedildi.
ÖNCEKİ HABERLER
