Türk siyaseti ekonomi sınavında

Aylık iş ve ekonomi dergisi İnfomag’da yer alan araştırmada siyasi partilerin ekonomideki hedef ve politikaları mercek altına alındı.

Geçen yıl muhalefet partilerini kapsayan araştırmanın kapsamı bu yıl genişletildi. Dergide Cihan Dağ imzasıyla çıkan araştırma haberinde AKP’den ÖDP’ye, MHP’den CHP’ye, BDP’den DSP’ye dek toplam 10 partiyi kapsadı. Parti liderleri ve kurmaylarıyla yapılan görüşmelerde işsizlikten vergi politikasına, yabancı sermayeden büyüme hedeflerine, kur politikasından özelleştirmeye kadar 10 temel ekonomik göstergeyle ilgili partilerin politika ve hedefleri dinlendi.

Statü Araştırma’nın katkılarıyla elde edilen veriler bir ankette toplanarak bu hedef ve politikaların ne kadar rasyonel olduğu iş dünyasından 47 üst düzey yönetici ve 36 ekonomi kurmayına soruldu. Katılımcılarda herhangi bir önyargı oluşmaması için araştırma şirketi de dâhil olmak üzere hangi politika ve hedefin hangi partiye ait olduğunu gizli tutuldu. 

DEĞİŞEN LİDERLER, DENGELER VE HEDEFLER

Araştırmayla parti yönetim değişikliği yaşayan partiler ve kadroları kendilerini test etme imkânı buldu. Zira son bir yıl için Türkiye’de siyaset radikal bir değişime uğradı. CHP, DP ve SP’de genel başkanlar peş peşe koltuklarını bıraktı ya da bırakmak zorunda kaldı. Yeni partiler Türk siyasetine dâhil oldu. Kimi siyasal hareketlerin ateşi ise partileşemeden söndü. Değişen liderler ve kadrolar, değişen söylemleri, politika ve hedefleri de beraberinde getirdi. 

Araştırma seçim arifesinde pek çok parti kendine yeni hedefler koyduğunu ve stratejisini değiştirdiğini ortaya koyuyor. Bu değişim en fazla CHP’de hissediliyor. Partinin stratejilerinde gözle görülür bir farklılaşma görülüyor. Benzer değişimleri SP ve Has Parti’de de mevcut. 

Ekonomistler arasında en fazla oyu yüzde 11,31 ile AK Parti aldı. Ekonomistler toplam beş başlıkta en rasyonel öneri ve hedefin AK Parti’den geldiğini ifade etti. AK Parti’yi yüzde 10,92 ile CHP, yüzde 10,56 ile MHP ve yüzde 10,31 DSP takip etti. Ekonomistler partilerin sorunları genel olarak doğru tespit ettiği görüşünde. Vurgu yapılan nokta ise katma değerli üretim. Ancak ekonomistler bunun nasıl gerçekleştirileceğine dair daha somut projeler duymak istiyor. 

Peki, parti isimleri gizlenerek yapılan ankette AK Parti neden bu kadar öne çıktı?  Araştırmada görüşlerine başvurulan ekonomistlerin büyük çoğunluğu kimi partilerin abartılı ve çelişkili hedefler belirlediklerini söylüyor. Örneğin, sıcak para girişinin vergilendirilmesinden yana olan partilerin aynı zamanda yüksek hızlarla büyüyeceklerini ifade etmeleri kafalarının karışık olmasına bağlandı. Küresel dünyaya nispeten kapalı söylemler ise ağır eleştiri aldı. Mevcut politikalarından sapmayacağına dair ipuçları veren iktidar partisinin yanıtları daha gerçekçi bulundu. AKP’nin en zayıf bulunan yanı ise GAP projesine ilişkin politikaları ve işsizlik hedefi oldu.  

İŞ DÜNYASININ TERCİHİ AKP

“Siyaset Ekonomi Sınavında” başlığını verine araştırmada bu yıl iş dünyasından geniş katılım olduğu görülüyor. Çalışmaya aralarında altı Yönetim Kurulu Başkanı, dört CEO, 20 Genel Müdür ve dört Genel Müdür Yardımcısının bulunduğu toplam 47 üst düzey yönetici katıldı.  AK Parti iş dünyasından da geçer not aldı ve yüzde 11,47 ile zirveye oturdu. (Toplam yedi kategoride birinci olan AK Parti birinde liderliği CHP ile paylaştı.) Onu yüzde 10,75 ile CHP, yüzde 10,23 ile MHP ve 10,20 ile BBP izledi.  

Genel sıralamada da benzer bir tablo ortaya görülüyor. AK Parti yüzde 11,41 ile başı çekerken onu yüzde 10,82 ile CHP ve 10,37 ile MHP izledi. Peki, bu sonuçlar neyi gösteriyor?

AK Parti’nin sürdürdüğü ekonomi politikaları ekonomi dünyasından rağbet görüyor. Hedefleri ise gerçekleştirilebilir bulunuyor. CHP’deki yükseliş ise dikkat çekici... Zira bir önceki araştırmada daha muhafazakâr söylemlerle tepki çeken ve yedi parti arasında dördüncü olan CHP, ekonomideki yeni yaklaşımıyla bu yıl AK Parti’nin ensesinde olduğunu hissettiriyor. Bu yılki sonuçlar, geçen yılın birincisi MHP’nin ise değişime ayak uydurarak kendisini yenilemesi gerektiğini, aksi takdirde kan kaybetmeyi sürdüreceğini gösteriyor. 

ÖDP’den tam isabet

Ekonomi politikalarında önceliği işsizlik, yoksulluk, katma değerli üretime vereceğini belirten ÖDP hem ekonomistler hem de profesyoneller tarafından en beğenilen parti seçildi.

Özelleştirmede ‘durmak yok yola devam’

Ekonomistler beş, iş dünyası yedi kategoride en yüksek oyu AKP’ye verdi. İktidar partisi özelleştirmedeki politikalarıyla diğer partiler fark attı.

Yabancı sermayeye sol yatırım

Önceki yıllarda yabancı sermayeye mesafeli duran CHP’deki politika değişikliği etkisini gösterdi. CHP bu alanda ekonomistler tarafından en rasyonel partilerden biri seçildi.

BBP ve HAS Parti yabancı ortaklığı

HAS Parti ve BBP’nin yabancı sermayeye ilişkin politikaları da ekonomistlerden geçer not aldı.

GAP’ı ancak MHP bitirir

Çoğu parti GAP’ı sulama kanallarının bitirilmesine indirgedi. Ekonomistler farklı stratejileri öne çıkaran MHP’yi öne çıkardı.

Uçuk hedefler prim yapmadı

Partilerin uçuk hedefleri prim yapmadı. İşsizlikte tam istihdam diyen ÖDP ve yüzde 3’ün altına düşüreceklerini söyleyen SP ve BDP son sıralarda yer aldı.