Tüp bebek yönteminde dikkat edilmesi gereken 6 madde

Tüp bebek işlemi, kadından alınan yumurtanın (oosit), erkekten alınan sperm ile laboratuar ortamında dölleyerek embriyo gelişimi sağlayıp, sonrasında embriyoyu kadın rahmine yerleştirme işlemidir. Peki bu yöntemin zararları var mıdır? Op.Dr. Suzan Gençsoy, tüp bebekte dikkat edilmesi gereken konular hakkında bilgi verdi. Gençsoy, dikkat edilmesi gereken 6 maddeyi şu şekilde sıraladı:1. Adım (İlk muayene ve çift değerlendirmesi): Çiftin daha önce görmüş olduğu tedaviler ve gebelik, doğum, düşük gibi hikayeleri dinlenir. Varsa eski tahlil ve tetkik sonuçları değerlendirilir.Her türlü ameliyat raporu ya da notu, sperm tahlili, kadın ve erkeğe ait kan testleri, daha önce uygulanan tedavilere ait raporlar, rahim filmi, kromozom analizi, başka hastalıklar ile ilgili raporlar, tüm bu verilere göre tüp bebek tedavisi planlanır ve tedavinin uygulanacağı gün belirlenir. 2. Adım ( Yumurtalıkları uyarma ve yumurta oluşturma): Yumurtalıklarda iyi embriyoların seçilerek rahme konulması ve çok sayıda yumurta oluşturmak için yumurta geliştirici ilaçlar (iğne tedavisi) uygulanır. İlaç dozu ve tedavi süreci hastanın yaşı ve yumurta rezervine göre değişmektedir. Ortalama 8-12 gün sürmektedir. 3. Adım (Yumurta toplama): Gelişen yumurtalar anestezi altında toplanır ve laboratuvar koşullarında döllenme işlemi için saklanır. Bu sırada erkek de sperm verir. Tıpkı sperm tahlilinde olduğu gibi mastürbasyon yoluyla sperm alınmaktadır.Sperm veremeyen erkeklerden ise mikro TESE yöntemi ile sperm alınır. Ortalama olarak bu işlem yarım saat sürer. Yumurta toplama günü verilecek sperm örneği için erkek 2-4 günlük bir cinsel perhiz yapmalıdır. Bu süre 7 günden uzun olmamalıdır. 4. Adım Tüp bebek (IVF) veya microenjeksiyon (ICSI) uygulaması: Klasik Tüp Bebek-IVF (İn Vitro Fertilizasyon): Tüp bebeğin ilk yıllarında, henüz mikroenjeksiyonun keşfedilmediği zamanlarda, uygulanan bir teknikti. Son yılarda, döllenme oranları ICSI'ye göre daha düşük olduğundan, çoğunlukla uygulanması tercih edilmeyen bir IVF tekniği haline dönüşmüştür. Mikroenjeksiyon (ICSI): Mikroskop altında spermin bir pipet vasıtasıyla direkt olarak yumurtanın içine enjekte edilmesidir.Tüp bebek tedavisinde mikroenjeksiyon (ICSI) yöntemi günümüzde yaygın olarak kullanılmaktadır. Mikroenjeksiyonun amacı, yumurtanın tek tek sperm ile buluşması vasıtası ile döllenmenin yüksek oranlara çıkartılmasıdır. Mikroenjeksiyon, özellikle şiddetli erkek infertilitesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Erkekten alınan sperm, mikroskop altında kadından alınan yumurta birleştirildikten sonra, vücut ortamını andıran inkübatör dediğimiz cihazlar içerisinde gelişimine göre 6. güne kadar takip edilir. 5. Adım (Embriyo transferi): İki ila altı gün süreli laboratuvarda saklanan döllenmiş yumurtalar rahim içerisine ağrısız bir şekilde özel katater yardımı ile yerleştirilir. Bu işlem 5-10 dakika kadar sürer. Gebelik testine kadar olan süreçte cinsel beraberlik önerilmez. Ağrı kesici olarak Parasetamol grubu ilaçlar kullanabilir. Transferden 1 gün sonra ılık duş şeklinde banyo yapılabilir. 6. Adım (Gebelik testi): Transfer işleminden 12 gün sonra gebelik testi yapılarak gebeliğin oluşup oluşmadığı öğrenilir. Bu test açlık ve tokluk gerektirmeyen kanda BHCG dediğimiz bir kan testidir. Gebelik tespit edildikten 1 hafta - 10 gün sonrası için hasta ultrason kontrolüne çağrılır.Şehir dışı veya yurtdışında yaşayan hastalar ise bulundukları yerde kontrollerini yaptırıp bilgi verirler. Her ne kadar gebe kaldıktan sonra normal bir gebelik olsa da özellikle ilk 3 ay kullandığımız ilaç desteğini kesmemekteyiz.

Doğal yollardan bebek sahibi olamayan kişilerin en sık başvurduğu tüp bebek yöntemi hakkında bilinmesi gerekenleri Op.Dr. Suzan Gençsoy anlattı.