Trilyonlar böyle çöpe gitti

Kapıkule’nin yükünü hafifletmesi için Edirne’nin Lalapaşa ilçesinde yapılan 11 trilyonluk Hamzabeyli Sınır Kapısı sadece 4 ay hizmette kaldı.

İnşaatına 1999’da başlanan ve 2001’de hizmete girmesi hedeflenen sınır kapısı, belirlenen tarihten 4 yıl sonra, Haziran 2005’te 11 trilyon lira harcanarak hizmete açıldı. Ancak 4 ay gibi bir sürede sınır kapısının ihtiyaçlara cevap veremediği anlaşıldı. 19 Haziran’da Başbakan Tayyip Erdoğan ile Bulgaristan Başbakanı Simeon Sakskoburgotski’nin açılışına birlikte katıldığı Hamzabeyli-Lesovo Gümrük Kapısı’nda Türk devletinin 11 trilyon liralık yatırımı heba oldu. Edirne Valisi Nusret Miroğlu’nun ifadesiyle ‘dededen kalma bir proje’ olduğu ortaya çıktı. Beklentilere yanıt vermediği için hiçbir TIR şirketinin ilgi göstermediği ve gurbetçilerin yolunu bile bilmediği sınır kapısı, projesiyle de Türkiye’yi komşusu Bulgaristan karşısında mahcup etti. Bulgar sınır kapısında sürücüler, tüm resmi işlemlerini araçlarından inmeden yaparken, Türkiye’nin sınır kapısında sürücülerin TIR’ını park alanına çekip elindeki evrakla kapı kapı dolaşması hoş olmayan görüntülerin ortaya çıkmasına neden oldu. Sonunda Türk yetkililer, 4 ay gecikmeli de olsa yapılan yanlışı anladı. Sınır kapısı yıkılarak günümüz şartlarına uygun bir projeyle yeniden inşa edilecek. Daire müdürleriyle birlikte Hamzabeyli Sınır Kapısı’nda incelemelerde bulunan Edirne Valisi Nusret Miroğlu, yapılan işi çok acemice bulduğunu söyledi. Miroğlu, “Bir TIR sürücüsü ülkeden çıkış yapmak için 11 ayrı işlemle uğraşıyor. Oysa Bulgaristan, aynı güzergâh üzerinde araç sürücüsüne aracından inmeden işlemlerini ve gümrükten çıkışını yaptırıyor.” dedi. Kapıkule Mülki İdare Amiri Vali Yardımcısı Cengizhan Aksoy ise Türkiye’nin en büyük kara sınır kapısı Kapıkule’de de aynı sorunun olduğunu belirterek, “Bizler ‘işi en hızlı nasıl yapabiliriz?’ hesabını yapmak yerine ‘Kendimize nasıl büyük makam odası yapabiliriz?’ hesabı içindeyiz.” diye dert yandı. Yeni projede örnek; Bulgaristan Gümrükler Genel Müdürü Sezai Uçarmak, Hamzabeyli Sınır Kapısı’nın eski bir proje olduğunu doğruluyor. Türkiye genelindeki sınır kapılarının transit-peron sistemi haline getirileceğini belirten Uçarmak, “Bulgaristan kapısı projesini örnek alıyoruz.” diyor. Uçarmak, Hamzabeyli’deki en büyük eksikliğin bilnamın (gümrüksüz akaryakıt istasyonu) bulunmaması olduğunu söylüyor. Hamzabeyli Sınır Kapısı’nın yapımına 1999’da başlandı. İhale şartnamesine göre 18.01.2002’de tamamlanması gerekiyordu. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, inşaata 408 milyar lira ödenek ayırdı. Projenin maliyetinin 1 trilyon 200 milyar lira olduğu bildirilirken, inşaat projesi 2001-2002-2003 yatırım programına alınmadı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın girişimleriyle 2004 yatırım programına aldırılan inşaata gerekli ödenek çıkarıldı.