Trafiğe de AB kriterleri geliyor

Karayolları Trafik Kanunu’nda değişiklik yapılmasını içeren yasa tasarısı, TBMM'ye sunuldu. Kanun, AB mevzuatına uyum amacıyla değiştiriliyor. İşte yeni kurallar.

Kaza geçirenin tedavisinin trafik sigortasından karşılanması, Jandarmanın kurs alan personeline ehliyet verebilmesi, okul taşıtlarında her öğrenciye emniyet kemeri zorunluluğu, otopark mafyasına para ve hapis cezası da yeni düzenlemede yeralıyor. SAĞLIK BAKANLIĞI’NIN SORUMLULUĞU Sağlık Bakanlığı, karayollarında meydana gelen trafik kazaları ile ilgili ilk ve acil sağlık hizmetlerinin planlamak ve uygulamak; kazalarda yararlananlara en kısa zamanda ilk ve acil hizmet ulaştırmak, şehirlerarası yollarda ilk ve acil yardım istasyonları kurmak ve bunlara gerekli araç ve personeli sağlamak, eğitilmiş personel birlikte yeteri kadar ambulans bulundurmakla yükümlü olacak. TRAFİK SİGORTASINDAN TEDAVİ Üniversitelere bağlı hastaneler ve diğer bütün resmi ve özel sağlık kurum ve kuruluşları, acil olarak kendilerine getirilen trafik kazası geçirmiş kişileri, Sağlık Bakanlığı’nın tarifesini uygulamak suretiyle vermiş oldukları hizmetin bedelini, zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları kapsamında yükümlü sigorta şirketinden tahsil edecek. Tasarıya göre, trafik para cezaları kredi kartı ile ödenebilecek. Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan harcamaların zorunlu mali sorumluluk sigortası sınırları kapsamında kalan kısmı, ilgili döner sermaye işletmesine 8 iş günü içinde yükümlü sigorta şirketince ödenecek. OKUL TAŞITLARI Okul taşıtlarının “DUR” işaretini yaktıkları hallerde bütün araçların durması, bu işaretin sadece öğrencilerin binmeleri ve inmeleri sırasında yakılması zorunlu hale getiriliyor. Okul taşıtlarında her öğrenci için emniyet kemeri bulundurulması zorunlu oluyor. Okul taşıtlarında her öğrenci için emniyet kemeri bulundurulması zorunlu oluyor. Okul taşıtının “DUR” işaretini, belirtilen durumlara göre yakmayan servis sürücüleri ile bu işarete uymayan sürücülere 83 milyon 100 bin lira, sürücü aracın sahibi değilse araç sahiplerine ayrıca 169 milyon 400 bin lira ceza uygulanacak. Öğrenci servisinde emniyet kemeri bulundurmayan araçlar ise trafikten men edilecek. OTOPARK İÇİN ÖNLEM Yetkisiz olarak otopark ücreti toplayanlara da hapis ve para cezası geliyor. Buna göre, yetkisi olmadığı halde park ücreti toplayanlara 3 aydan 6 aya kadar hapis, 340 milyon 900 bin liradan 684 milyon 300 bin liraya kadar para cezası verilmesi öngörülüyor. POLİSİ PARA TAHSİL EDEYEMEYECEK Tasarı, trafik para cezalarının takibini ve tahsili görevini Maliye Bakanlığı’na bırakıyor. Trafik polisinin ceza yazma yetkisi sadece ceza tutanağı ile sınırlandırılırken, para cezası tahsil etme yetkisi kaldırıldı. Tasarıya göre, trafik para cezaları kredi kartı ile ödenebilecek. Radar, video kamera ve benzeri cihazlarla yapılan kontrollerde sürücüsü tespit edilemeyen araçların plakalarına ceza yazılabilecek. ZAMAN AŞIMI Sürücü belgelerinin geçici olarak alınmasında zaman aşımı süresi 4 yıl, idari para cezalarında ise zaman aşımı süresi 5 yıl olarak belirlendi. Okul öncesi, ilk ve orta dereceli okullara uygulamalı trafik ilk yardım dersi konulması zorunlu hale getiriliyor. CEZALAR ARTIRILIYOR Araç sahipleri araçlarını, yönetmelikte belirtilen esaslara göre ikametgahlarının veya işyerlerinin bulunduğu yetkili kuruluşa tescil ettirmek ve tescil belgesi almak zorunda olacak. Buna aykırı olarak karayoluna çıkarılan araçlar, tescil işlemleri yaptırılıncaya kadar trafikten men edilecek ve araç sürücüleri 169 milyon 400 bin lira para cezası ödeyecek. Tescil ve trafik belgesiz ve tescil plakasız araç kullananlar, bu eksiklileri giderilinceye kadar trafikten men edilecek. Yetkisi olmadığı halde park ücreti toplayanlara 3 aydan 6 aya kadar hapis, 340 milyon 900 bin liradan 684 milyon 300 bin liraya kadar para cezası verilecek. Yetkili olmadığı halde araçlarda ayırım işaretleri bulunduranlara 340 milyon lira 900 bin lira para cezası verilecek ve araçlar 15 gün trafikten men edilecek. Sürücü araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına aynı miktarda ceza tutanağı düzenlenecek. Özellikleri ve cinsleri yönetmelikle belirtilen araçlarda hız sınırlayıcı cihaz bulundurmayan ve kullanmayanlara 41 milyon liradan 2 milyar 571 milyon liraya kadar para cezası verilecek. Ayrıca, bu araçlar eksiklikleri giderilinceye kadar trafikten men edilecek. Taşınması için başka bir yol bulunmayan ve bölünemeyen yükler için Karayolları Genel Müdürlüğü’nce “özel yük taşıma izin belgesi” düzenlenecek. HAPİS CEZASI PARAYA ÇEVRİLMEYECEK Tasarıya göre, kanun hükümlerine göre uygulanan para ve hapis cezaları tecil edilemeyecek, hapis cezaları para cezasına çevrilmeyecek. Fahri trafik müfettişlerini görevlendirme yetkisi, Karayolları Güvenliği Yüksek Kurulu’na bırakılıyor. TRAFİK MÜŞAVİRLİĞİ Tasarı ile her türlü trafik işlemleri, araç sahiplerinin yetkilendireceği trafik müşavirlikleri veya adına noterden vekaletname verecekleri kişiler tarafından yapılabilecek. Trafik müşavirlerinin faaliyetine mülki amirin onayı ile izin verilebilecek. Polisin para cezası tahsil etme yetkisi kaldırıldı. Çalıştırılan her 50 şoför için işletmelere trafik uzmanı istihdam etme zorunluluğu getiriliyor. Trafik uzmanı çalıştırmayan işletmelere 1 milyar 712 milyon 600 bin liradan 2 milyar 571 milyon 400 bin liraya kadar para cezası verilebilecek. Karayollarında araç kullanan ve muayene süresini geçirmiş olan vatandaşların mağduriyetinin önlenmesi için bu sürücülere araçlarını muayene ettirebilmeleri için uygulamanın yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren 7 gün ek süre verilecek. Bu süreye ve yapılan ikaza rağmen araçlarını muayene ettirmeyen sürücülerin araçları trafikten men edilecek. SÜRÜCÜ BELGELERİ DEĞİŞTİRİLİYOR AB’ye uyum sürecinde, sürücü belgelerinin sınıfları yeniden düzenleniyor. D ve E sınıfı sürücü belgelerinde yaşanan uyumsuzluk gideriliyor. Buna göre; -(A) sınıfı sürücü belgesi motosiklet kullanacaklara -(A1) sınıfı sürücü belgesi motorlu bisiklet ve motosiklet kullanacaklara -(B) sınıfı sürücü belgesi otomobil veya kamyonet kullanacaklara -(B+E) sınıfı sürücü belgesi römorklu otomobil veya kamyonet kullanacaklara -(c) sınıfı sürücü belgesi kamyon kullanacaklara -(C+E) sınıfı sürücü belgesi römorklu kamyon veya çekici kullanacaklara -(D) sınıfı sürücü belgesi otobüs kullanacaklara -(D+E) sınıfı sürücü belgesi römorklu otobüs kullanacaklara -(D1) sınıfı sürücü belgesi minibüs kullanacaklara -(D1+E) sınıfı sürücü belgesi römorklu minibüs kullanacaklara -(f) sınıfı sürücü belgesi lastik tekerlekli traktör kullanacaklara -(g) sınıfı sürücü belgesi iş makinesi türünden motorlu araç kullanacaklara -(h) sınıfı sürücü belgesi özel tertibatlı olarak imal, tadil veya teçhiz edilmiş motosiklet veya otomobil türünden araçları kullanacak hasta veya sakatlara -(k) sınıfı sürücü aday belgesi yönetmelikte belirtilen şart ve esaslara göre sürmeyi öğrenmek isteyen sürücü adaylarına verilecek. Bu belgeleri alma koşulları tasarıda ayrıca belirtilirken, bisiklet ve motosiklet için ehliyet alma yaşı 17, otomobil, minibüs ve iş makinesi kullanmak için 18, diğer araçlarda ise 22 olarak belirlendi. JANDARMA SÜRÜCÜ BELGESİ VERECEK Jandarma Genel Komutanlığı’nın, motorlu araç sürücüsü ihtiyacını karşılamak üzere Jandarma Okular Komutanlığı’nda verilecek kursları başarıyla bitiren subay, astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaşlara sürücü sertifikası verilecek. Bu sertifikalar, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından sürücü belgesine dönüştürülecek. Ehliyetle ilgili yanlış bilgi veya sahte belge verenlere 2 aydan 3 aya kadar hafif hapis ve 340 milyon lira 427 milyon liraya kadar para cezası verilecek. Radar, video kamera ve benzeri cihazlarla yapılan kontrollerde sürücüsü tespit edilemeyen araçların plakalarına ceza yazılabilecek. Tasarıya göre, trafikte geçiş üstünlüğü olan araçlara yeni ilaveler de yapıldı. İtfaiye araçları ile benzer müdahale araçları, yolun bakım ve onarımından sorumlu araçlar ile afetlerde, kazalarda ve alarm sırasında sivil savunma hizmetinde görevli araçlar geçiş üstünlüğüne sahip olacak. TRAFİK KAZALARI Tasarıyla yalnız maddi hasarla sonuçlanan trafik kazalarının tespiti ve kusur değerlendirme işlemleri, Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği veya yetki vereceği gerçek ya da tüzel kişiler tarafından yerine getirilecek. Kazaya karışan taraflar arasında düzenlenecek tutanaklar veya formlar da kaza tespit tutanağı yerine geçebilecek. Bunların değerlendirilmesi ise kazaya karışan araçların bağlı olduğu sigorta şirketlerince yapılabilecek. Kazaya karışan sürücülerin kendi aralarında anlaşamamaları veya tutanak düzenlemekten kaçınmaları durumunda, tutanak sigorta birliğinin yetkilendireceği kişiler tarafından düzenlenecek. Bu kişiler kaza yerinde iz ve delil toplayabilecekler, ayrıca sürücülere alkol muayenesi yapabilecekler. Trafik kazalarında kusurların tespiti ve asli kusur sayılan haller de yeniden düzenlendi. Trafik kazalarındaki asli kusurlar arasına “yayaların asli kusurları” da eklendi. Ölüm ve yaralanmayla sonuçlanan trafik kazalarında motorlu araç işletmesinin sahipleri de sorumlu tutulacak. AB’ye uyum sürecinde, sürücü belgelerinin sınıfları yeniden düzenleniyor. Zorunlu mali sigortasını yaptırmadan trafiğe çıkan araçlara 83 milyon 100 bin lira trafik cezası uygulanacak. YÜKSEK KURUL 6 AYDA BİR TOPLANACAK Karayolu Güvenliği Yüksek Kurulu 6 ayda bir toplanacak, ayrıca, kurula Sivil Savunma Genel Müdürlüğü ve Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nden birer temsilci ile Trafik Uygulama ve Denetleme Dairesi Başkanı katılacak. Yol yapım, bakım, onarım ve çizgi çalışması yapılan yerlerde kanuna aykırı davrananlara, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün yetki verdiği görevlilerce ceza tutanağı düzenlenebilecek. EĞİTİM PROGRAMLARI YAYINLANACAK Televizyon ve radyoların yapacakları haftalık eğitim programlarının en az 30 dakikasının trafik eğitimi ile ilgili olması zorunlu hale getiriliyor. Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesindeki birlik ve er eğitim merkezlerinde de trafik dersi konulacak.