Taşıt tutmalarına dikkat! Neler yapılmalı?

Toplu taşıma araçlarında ayaktayken bile rahatsızlık duymadan kitap okuyanlar olduğu gibi baş dönmesi ve mide bulantısı gibi şikayetleri olanlar da var. Peki taşıt tutmasına karşı ne yapmalı?

İç kulakta yer alan ve yarım daire kanalları denilen hassas bir sistemin bu olayda rol oynadığını dile getiren Fatih Üniversitesi Göz Hastalıkları Uzmanı Yard. Doç. Dr. Aydın Yıldırım, "Denge sağlamada yarım daire kanalları içerisinde bulunan kristal yapılar görev almaktadır. Bu kristal yapıların pozisyonları bozulduğunda baş dönmesi gelişmektedir" dedi.

Konuyla ilgili yazılı açıklama yapan Dr. Aydın Yıldırım, taşıt içerisinde baş karşıya bakar pozisyon dışında herhangi bir yöne çevrilirse (genellikle öne eğilme) kristallerin pozisyonunun da değiştiğini dile getirdi. Birçok kişide bu pozisyon değişikliğine hızla bir adaptasyon geliştiğini ve kristallerin tekrar yerlerini alarak baş dönmesi gelişmesini engellediğini aktaran Yıldırım, "Genetik yatkınlığı olan bazı kişilerde ise kristaller yerlerini alamadığı için baş dönmesi gelişmektedir. Bu olay baş dönmesi gibi basit bir aşamada kalabileceği gibi bulantı kusma da gelişebilir. Artık bunun adı ‘taşıt tutması’ dediğimiz daha ileri bir gruba girmektedir" bilgisini verdi.

Yıldırım, açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

TRENDE SORUN AZALIYOR

"Göz, kulak ve beyin sapında bulunan koordinasyon merkezi tam bir uyum içerisinde çalışmaktadır. Okuma esnasındaki satırların takip mekanizmasıyla bu sistemin bağlantısı var. Okuma esnasında iç kulaktaki denge kanalları içerisinde yer alan kristallerin uygun pozisyonda durmaları gereklidir. Araç içerisindeyken kristaller uygun pozisyonda tutulmazsa satır takibi ve okuma zorlaşır aynı zamanda bulantı da ortaya çıkar. Denge sistemindeki kristaller kişi dik pozisyonda iken olması gereken konumdadırlar. Bu da karşıya bakış pozisyonudur. Bu durumda kristaller tam görevlerini yaparlar ve baş dönmesi gelişmez. Araç içerisinde bu pozisyonu koruma en ideal durumdur. Okunacak materyalin bu hizada tutulması kristalleri de uygun pozisyonda tutacağı için ideal okunma yakalanmış olur. Aracın dur kalk yapması esnasında dengeyi sağlayan kristallerin pozisyonu da hızla değişiyor ve bu durum okumayı zorlaştırıyor. Eğer kişi de bu sistem genetik olarak zayıfsa problem daha da artıyor. Aracın sabit bir hızda seyretmesi veya aşırı virajlara girmemesi bu durumdan daha az etkilenmeye yardımcı olur. Tren yolculuklarında daha rahat kitap okunması da trenin hızının diğer araçlara göre sabit olması ve fazla viraj olmamasından kaynaklanmaktadır."