Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne ilk defa seçilen Suudi Arabistan, 'çifte standart uygulandığı' gerekçesiyle üyeliğini geri çevirirken ülkenin şikayetlerini anladığını söyleyen Fransa "Konsey'de reform" önereceğini açıkladı.
Abone olBirleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne ilk defa seçilen Suudi Arabistan, geçici üyelerin belirlendiği seçimlerden bir gün sonra üyeliğini geri çevirdi.
Suudi Arabistan, BM Güvenlik Konseyi'nde "çifte standartlar" olarak nitelediği sorunların, dünyada barış sağlanması için çalışılmasını zora soktuğunu öne sürüyor.
Yapılan açıklamada Konsey'in Filistin ve Suriye konularında "görevlerini yerine getirmediği"; ayrıca "Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın da, cezalandırılmadan halkını katletmeye devam etmesine göz yumulduğu" savunuldu.
Reform çağrısında bulunan Suudi Arabistan hükümeti, daha fazla ayrıntıya girmedi.
Riyad'dan gelen sitemin, daha çok, en eski uluslararası müttefiki olan Washington'ı hedef aldığı tahmin ediliyor.
Suudi uzmanlar, Riyad'ın, Arap Baharı'nın başlamasından bu yana Amerika'nın attığı adımlara karşı gösterdiği muhalefetin iki müttefikin arasını açtığını söylüyor.
Suudi Arabistan ayrıca eski bölgesel düşmanı İran'la Amerika'nın yaklaşmasına tepkili. Başkan Barack Obama'nın geçen ay İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'yle yaptığı telefon görüşmesi, iki ülke arasında 30 yıldan beri görülen en üst düzey görüşme olmuştu.
İsminin açıklanmasını istemeyen bir Suudi uzman, Güvenlik Konseyi üyeliğinin reddi gibi büyük bir kararın, Kral Abdullah veya veliaht Prensi Prens Salman'ın haberi olmadan verilemeyeceğini söylüyor.
Reuters haber ajansına konuşan uzman, "Suudi Arabistan, Güvenlik Konseyi'ne dahil olabilmek için son üç yıldır çalışıyor. Kadın ve erkek diplomatlar, Dışişleri Bakanlığı'nın en iyi elemanları. En parlak gençler bu iş için eğitildi. Sonra biri, bir anda, bu yoldan sapılmasına karar verdi." dedi.
Veto hakkı reformu
Suudi Arabistan'ın çağrısına bir yanıt, daimi üyelerden Fransa'dan geldi.
Fransa, Suudi Arabistan'ın özellikle Suriye konusundaki şikayetlerini anladığını söyledi. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Romain Nadal, "Suudi Arabistan'la Suriye konusundaki görüşmelerimiz sürüyor. Güvenlik Konseyi'nde yaşanan tıkanıklık konusundaki sıkıntılarını da paylaşıyoruz." dedi.
Nadal ayrıca, Fransa'nın Konsey'deki veto hakları konusunda reform önereceğini söyledi.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeki 10 geçici üyenin seçiminde genellikle büyük bir rekabet yaşanıyor.
Söz konusu 10 üye, veto hakkına sahip diğer beş daimi üyeyle birlikte (ABD, İngiltere, Fransa, Çin ve Rusya) uluslararası güvenlik konularında kararlar veren ve Birleşmiş Milletler'in en üst düzey kurumu olan Güvenlik Konseyi'nde iki yıl boyunca görev yapıyor.
BBC diplomasi muhabiri Bridget Kendall, Suudi Arabistan'ın gıptayla bakılan bu konumu kullanarak, açıkça bir protestoya giriştiğini söylüyor.
Bu karar, Suudi Arabistan'ın, Birleşmiş Milletler'deki ikinci protestosu.
Bu ayın başlarında Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı, benzer şikayetlerle BM Genel Kurulu'nda yapacağı konuşmadan vazgeçmişti.
Muhabirimiz, red kararının dikkat çekici bir hamle olduğunu, ama Suudilerin istediği şekilde reformlar yapılmasını sağlamasının mümkün olmayabileceğini söylüyor.
Suudi Arabistan, genellikle büyük siyasi söylemlerden uzak kalarak dünyanın en büyük petrol ihracatçısı, İslamiyet'in beşiği ve Amerika'nın başlıca Arap müttefiki olmasından gelen nüfuzu, kendi lehine kullanmayı tercih ediyor.