Suriye ordusu, Ramazan Bayramı nedeniyle cuma sabahından itibaren dört günlük aşkese bağlı kalacağını açıkladı. Ancak ateşkes için bazı şartlar öne sürüldü. Şam'dan bildiren gazeteci Hediye Levent ateşkesin şartlarını aktarıyor.
Abone olBM ve Arap Birliği Özel Temsilcisi El Ahdar İbrahimi’nin “Suriye yönetiminin ve muhalefetin bir kısmının ateşkesi kabul ettiğine” ilişkin açıklaması heyecan yarattı.
Ancak Suriye’de 1,5 yıldan fazladır devam eden kanlı süreçten yorulan tarafların ortak temennisi olsa da ateşkese ilişkin çok sayıda şüphe ve endişe de dile getirildi.
Tarafların birbirine güvensizliği, Suriye yönetiminin askeri operasyonları “terörle mücadele” çerçevesinde değerlendirmesi ve muhalefetin dağınık yapısı ateşkesin hayata geçmesinin önündeki engeller olarak değerlendirildi.
İbrahimi’nin açıklamasından hemen sonra Esad yönetiminin “ateşkes girişimini değerlendiriyoruz” açıklaması girişime gölge düşüren faktörlerden biri olarak öne çıktı.
Aynı saatlerde, Suriye’de aktif olan El Kaide uzantılı Cephe El Nusra örgütünden “Ateşkese uymayacağız” açıklaması geldi.
Dağınık durumdaki sivil ve silahlı muhalefetten bazı isimlerden gelen “Esad yönetimi silah bırakırsa ateşkese uyarız” şeklindeki açıklamalarla birlikte taraflar arasındaki “güvensizlik sorunu” iyice belirginleşti.
Ateşkes ilan edildi ancak...
Suriye yönetiminden beklenen açıklama akşam saatlerinde Suriye Ordusu tarafından yapıldı.
Açıklamada, Suriye’de Kurban Bayramı’nın birinci günü olan “Cuma günü, sabah saat 08.00 itibariyle bayram süresince askeri operasyonların durdurulacağı” duyuruldu.
Şartlı ateşkes ilan eden Suriye yönetimi, “sivillere, kamu ve özel mülklerin güvenliğine yönelik saldırılara cevap verme hakkını saklı tutulduğunu” vurguladı.
Üç maddenin yer aldığı açıklamada, “bomba yüklü araçlarla ve bomba düzenekleri ile gerçekleştirilen eylemler olması halinde ateşkesin ihlal edilmiş sayılacağı” belirtildi.
Bu ifadeye göre, “Ateşkese uymayacağını” duyuran Cephe El Nusra örgütünün şimdiye kadar genellikle bomba yüklü araçlarla yaptığı eylemlerine benzer faaliyetleri ateşkesin bozulmasına neden olacak.
Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), “Cephe El Nusra benzeri El Kaide uzantılı örgütlerle ilişkimiz yoktur” şeklinde resmi açıklama yapmamış olması nedeniyle bu tip örgütlerin eylemlerinden sorumlu tutulacak.
Açıklamanın ikinci maddesine göre silahlı muhaliflerin, “destek kuvvet veya cephane temin etmeye çalışmaları” ateşkes ihlâli sayılacak.
Bu çerçevede ÖSO, ateşkese uyarak silah kullanmasa bile eleman ve lojistiğe ilişkin girişimlerde bulunması halinde ateşkesi ihlâl etmiş taraf olacak.
Bu durumun, “ÖSO’nun kontrolü altında tuttuğu bazı bölgelerde sıkışmasına neden olabileceği” yorumları yapılıyor.
Üçüncü maddeye göre de, “Komşu ülkelerin uluslararası kanunlar ve sorumluluklar ihlâl edilerek teröristlerin Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarına girişlerinin kolaylaştırmaları” ateşkesin bozulmasına neden olacak.
Böyle bir durumun ortaya çıktığı yönündeki iddiaların ortaya atılması, “duruma sebep olan ülkenin ateşkesi baltalama girişimi” tartışmalarını da doğurabilecek.
Muhaliflerin ön şartı
Suriye ordusunun açıklamasının yanısıra ÖSO da ateşkese “şartlı olarak uyacağını” duyurdu. Bu çerçevede, birkaç gün önce çıkarılan genel affa dahil edilmeyen tutuklu muhaliflerin serbest bırakılması şartı öne sürüldü.
Suriye yönetimi silahlı muhalifleri genel affa dahil etmediği gibi Terörle Mücadele Yasası kapsamında "terörist oluşumlar” şeklinde değerlendiriyor.
Suriye yönetiminin, ÖSO’nun bu ateşkes ön şartına nasıl karşılık vereceği henüz belli değil.
Yine Suriye’de aktif olan El Kaide uzantılı örgütlerden Ensar El İslam adlı örgüt de ateşkese uymayacağını duyurdu.
Tarafların şartlı olarak kabul ettiği kırılgan ateşkese ilişkin tartışmalar devam ederken diğer taraftan özellikle Halep’te kent merkezi ve kırsalda şiddetli çatışmaların yaşandığına ilişkin haberler geliyor.
Başkent Şam’da ise, bir süredir “bombalı saldırı” gerekçesiyle güvenlik önlemleri üst düzeye çıkarılmış durumda.
Bütün olumsuzluklara rağmen ateşkesin bayram süresince bozulmaması halinde, bayramdan sonra kalıcı hale getirilmesi ve siyasi diyaloğun başlatılması hedefleniyor.
ÖNCEKİ HABERLER
