Suriye'de hava saldırıları 'ters tepebilir'

Suriye'de Batı'nın desteklediği muhalif isyancı güçler BBC'ye yaptıkları açıklamada ABD öncülüğündeki koalisyonun IŞİD'e karşı düzenlediği hava saldırıları nedeniyle tepki çektiğini söylüyor.

Bir isyancı bir dizi yerde, gözleri Suriye Ordusuna ait bir tanka kilitlenmiş halde ateş açıyor.

Yüksek teknolojili güdümlü füze havada dönerek gidip hedefi vuruyor.

Suriye'de seçilmiş birkaç isyancı gruba verilen yüzden fazla Amerikan yapımı anti-tank füzelerinden biri bu.

Füze Amerikan yapımı olsa da bir Körfez ülkesi tarafından tedarik edildiğine ve aralarında ABD, İngiltere ve Suudi Arabistan'ın da bulunduğu Suriye'nin dostları grubu çerçevesinde verildiğine inanılıyor.

IŞİD'in Irak ve Suriye'de hızla ilerlemesiyle bu isyancı gruplardan silahlarını IŞİD'e çevirmeleri isteniyor.

ABD Başkanı Barack Obama geçen ayki bir röportajında "Suriye'deki kara güçlerinin Suriyeli olması gerekiyor" dediğinde kast ettiği bu isyancılardı.

ABD "IŞİD'i geriletip yok edeceğiz" derken daha çok destek vermeyi taahhüt etti.

Obama geçen ay Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'ndaki konuşmasında "Amerika IŞİD teröristlerini ve Esad rejiminin gaddarlığını dengelemesi için Suriyeli muhalifleri eğitiyor ve silahlandırıyor" demişti.

Ancak ABD'nin onayladığı silahlı gruplar verilen desteğin yetersiz olduğunu söyülyor.

Ayrıca uluslararası koalisyonun Suriye'deki hava saldırılarının ters tepeceği yönünde giderek artan uyarılar söz konusu.

Son birkaç haftadır ABD'ye ve Arap ülkelerine ait uçaklar Suriye üzerinde düzenli olarak uçuyor ve IŞİD'a ait üsleri ve depoları bulup, yok etmeye çalışıyor.

Müttefikler arasında gerilim

Ancak karada hala bir strateji oluşturulamadı.

Hava saldırılarının başlamasından bu yana yeni müttefikler arasında gerilim var.

Koalisyon uçakları 23 Eylül'de Suriye üzerindeki uçuşlarına başladığında kimsenin aklına Başkan Obama'nın karadaki müttefiklerine haber vermeyi akıl etmediği ortaya çıktı.

ABD yönetimi muhalefeti eğitip silahlandırdığını söylüyor ama karadakiler desteğin çok az olduğunu ve artık çok geç kalınmış olması riskinin bulunduğunu vurguluyor.

Binbaşı Ahmed el Saud Amerika'nın onay verdiği ılımlı isyancı gruplardan 13.Bolük'e kumanda ediyor. Söz verilen silah ve desteğin çok azını alabildiklerini söylüyor.

El Saud "Hiçbir savaş sadece havadan kazanılamaz. Karada da mücadele gerekiyor. Bunun için destek lazım. Destek olmazsa savaşamayız" diyor.

IŞİD'in böyle ikmal sorunları yok.

Suriyeli isyancılar daha önce IŞİD'i kalesi Rakka'dan çekilmeye zorlamıştı. Ancak IŞİD Irak'taki başarılarından sonra örgüt rakiplerinden daha iyi silahlanmış halde geri döndü ve rakiplerini püskürttü.

Amerikalı yetkililer IŞİD'in ilerleyişini durdurmak için Türkiye'de isyancı güçlerle görüşmeler yaptı.

Suriye muhalefeti bunun için ne gerektiği konusunda çok açıktı. Suudi Arabistan'da uzun vadeli eğitim değil, derhal silah ve destek istiyorlardı. Tutulmayan silah yardımı sözlerine öfkeliler.

Destekçileri de öfkeli çünkü koalisyonun hava saldırılarının çok az işlerine yaradığını ve sivillerin Suriye hükümetinin devam eden saldırılarına karşı korunmasına hiç yardımcı olmadığını söylüyorlar.

İsyancı gruplar arasında daha iyi koordinasyon sağlamak amacıyla Türkiye'de bu grupların komutanlarıyla görüşen Amerikalı Kongre Üyesi Adam Kinzinger "Çok fazla endişeleri var. IŞİD düşmanları, örgütü yok etmek istiyorlar. Ama en büyük düşman olarak Esad'ı görüyorlar. Hava saldırılarımız ve bu gruplar arasında pek bir iletişim kurulmadı" diyor.

İsyancı güçlerin elinde tuttuğu bölgelerde bazı protestolar da düzenlendiği söyleniyor. Protestoların nedeni kısmen bölge halkının, El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi de dahil, IŞİD dışındaki gruplara verdiği destekti.

Sivil ölümlerinin de protestolara yol açtığı söyleniyor. ABD bunu reddetti. Ama sonuçta önemli olan bölge halkının algısı.

Bazı isyancı grupların komutanları da bu genel algıdan kaygılı.

Binbaşı Taysir Derviş Suriye'nin Dostları ve isyancı güçlerin gizli harekat merkezinin üyelerinden biri.

Batı'yla yaptıkları işbirliği yüzünden bölge halkından aldıkları desteğin azalabileceğini, hatta halkın kendilerini düşman olarak görmeye başlayabileceğinden korkuyor.

Dünyanın dikkati IŞİD'in korkunç kafa kesmelerine ve koalisyonun hava saldırılarına odaklanmışken Suriye'deki iç savaş devam ediyor.

Her gün düzenlenen saldırılar IŞİD'in öldürdüğünden çok daha fazla insanı öldürüyor ve sakat bırakıyor.

Bu nedenle bölgede öfke var. Koalisyon jetleri artık havada olsa da, halk geçmiştekinden daha güvende değil.

Kapsamlı bir kara stratejisi olmazsa, Amerika'nın tam da kazanması gereken insanları yabancılaştırma riski var.

Suriye'deki mevcut taktiklerin bir sonucu olarak Batı'ya yönelik riskin artması da söz konusu.