Suriye'de ateşkese çatışma gölgesi

Suriyeli muhalif gruplar ülkenin farklı bir çok yerinde ateşkesin yürürlüğe girdiği sabah saatlerinden itibaren çatışmalar yaşandığını söylüyor. Hükümet bu sabahtan itibaren bayram dolayısıyla dört günlük ateşkese uyacağını açıklamıştı.

Suriyeli muhalif gruplar ülkenin farklı bir çok yerinde ateşkesin yürürlüğe girdiği sabah saatlerinden itibaren çatışmalar yaşandığını söylüyor.

Suriye ordusu, kurban bayramı nedeniyle bu sabahtan itibaren BM tarafından çağrısı yapılan dört günlük ateşkese uyacağını açıkladı.

Ateşkes Suriye televizyonunun haberine göre, sabah yerel saatle 06.00'da başladı.

Ama muhalif grupların oluşturduğu Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, sabah saatlerinde Marit el Numan kasabası yakınlarındaki bir askeri üs civarında çatışma yaşandığını duyurdu.

Aynı kaynak Şam'ın Harasta mahallesinde çatışma yaşandığını en az üç kişinin tank ve keskin nişancı ateşiyle öldüğünü öne sürdü.

Yerel Koordinasyon Komiteleri adlı bir başka muhalif grup Humus ve İdlib'de çatışmalar yaşandığını ve ölenler olduğunu öne sürüyor.

Muhalifler bir çok kentte hükümet karşıtı gösteriler de olduğunu söylüyorlar.

BBC'nin Türkiye-Suriye sınırındaki muhabiri James Reynolds, Suriye'nin Harin kasabasından çok sayıda patlama ve makinalı tüfek ateşi sesleri duyduğunu, binalardan dumanlar yükseldiğini gördüğünü bildiriyor.

Ordu tarafından yapılan açıklamada ateşkesin 29 Ekim 2012 gününe kadar geçerli olacağı kaydedildi.

Suriye televizyonu haberinde Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın Şam'da, sabah namazı için camiye gidişini de gösterdi.

Suriye devlet televizyonundan okunan resmi açıklamada, ordunun, silahlı muhaliflerin saldırılarına karşılık verme hakkını saklı tuttuğunu belirtiliyor.

Daha önce bazı muhalif güçlerin komutanları da benzer açıklamalar yapmış ve ordu ateşkese sadık kalırsa kendilerinin de silahlarını susturacaklarını ama çok umutlu olmadıklarını söylemişlerdi.

Yardım hazırlığı

Uluslararası Kızılhaç örgütü de ateşkesin kalıcı olduğu anlaşıldığında şimdiye kadar girilemeyen bölgelerde mahsur kalan çok sayıda sivile yardım ulaştırmaya hazırlandığını bildirdi.

Kızılhaç'ın BBC'ye konuşan sözcüsü Alexis Heeb, "Ateşkes yalnızca insanlara yardım ulaştırılmasını değil, aynı zamanda sığınaklarda ve evlerde mahsur kalan ya da kamplarda yaşayan insanların biraz nefes almasını ve normal günlük yaşamlarında yaptıklarına benzer şeyler yapabilmelerini sağlayacaktır" dedi.

Ateşkes önerisini BM ve Arap Birliği'nin özel temsilcisi Lahdar Brahimi getirmişti.

Suriye yönetiminin açıklamasından az önce silahlı muhaliflerin Halep kent merkezi ile kuzeyinde ilerleme sağladığı haberleri geliyordu.

Brahimi ateşkes önerisi için iki haftadır bölge ülkeleri nezdinde girişimlerde bulunuyordu.

Brahimi dün de bu konuda BM Güvenlik Konseyi'nin desteğini almıştı.

Brahimi, çok sayıda muhalif grubun da ateşkesi desteklediğini söyledi.

Daha önceki BM elçisi Kofi Annan'ın Nisan ayında girişimde bulunduğu ateşkes görüşmeleri kısa sürede sonuçsuz kalmış ve çatışmalar şiddetlenmişti.

Savaş suçları araştırılacak

Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komisyonu'nun yeni genişletilmiş ekibi Cenevre'de buluşarak Suriye Devlet Başkan Beşar Esad'la görüşmeyi talep ettiklerini ve kendilerine bir randevu verilmesini beklediklerini açıkladılar.

Komisyona yakında katılan eski BM savaş suçları mahkemesi savcısı Carla del Ponte, Suriye'de savaş ve insanlık suçlarını araştıracağını söyledi.

Del Ponte, "Öncelikli görevim soruşturmayı yürütmek ve bu tür suçlara karışan üst düzeyli siyasetçi ve askerleri belirlemek" diye konuştu.

Eski savcı bu çalışmanın sonuçlarını daha sonra BM Güvenlik Konseyi'nin Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne yollaması gerekeceğini de söyledi.

Suriyeli muhalif gruplar Devlet Başkanı Esad'a karşı ayaklanmada birbuçuk yıl içinde 30 bin kişinin öldüğünü söylüyor.

Birleşmiş Milletler'e göre ise bu süre içinde can kaybı 20 bin civarında.