Sur'a geri dönenler evlerini tanıyamadı

Sur ilçesinin 6 Mahallesinde Aralık ayında beri süren sokağa çıkma yasağı kısmen kaldırıldı. Yasak sonrası mahalleye akın edenler şoka uğradı.

Diyarbakır'ın Sur ilçesinin 6 Mahallesinde Aralık ayında beri süren sokağa çıkma yasağı kısmen kaldırıldı. Yasak sonrası mahalleye akın edenler şoka uğradı. Kimi evini arayıp bulamadı, kimi ise kayıp yakınlarının cesedini.

Suriçi'nde yaklaşık 6 aydır süren sokağa çıkma yasağı, 2 mahalleye bağlı 14 sokak ve caddede kaldırıldı. Yasağın kaldırılmasıyla birlikte mahalle sakinleri bölgeye akın etti. Açılan sokaklarda ilk dikkat çeken kesif bir ceset kokusuydu. Koku neredeyse sokakların tümü kaplamıştı. Kimilerine göre civarda ölen hayvan leşlerini kokusu kimine göre ise çevrede bulunamayan cesetlerin kokusuydu.

Açılan sokaklara gelenlerin bir kısmı hemen evlerine girdi. Evlerindeki sağlam kalan eşyaları alan mahalle sakinleri tekrar bölgeyi terk etti. Bazıları ise evlerindeki hasarı kontrol etmek için geldi. Bunlardan biri de Ahmet Çağlar. Aylardır kirada yaşayan Çağlar önce evindeki hasarı tespit etmeye çalıştı. Çağlar evinde ağır hasar olmasına rağmen geri döneceğini belirterek, "Perişan halde evimiz. Görüyorsunuz her tarafta hasar var. Zarar çok büyük. Dolaplar arızalanmış, su basmış etraf küflenmiş. Ben taşınmam buradan. Ev kirası veremiyorum, gittim iki ay oturdum, üçüncü ay kira veremedim adam çık diyor. Ne yapacağım?” dedi.

Yeniden açılan sokaklarda adım atmak mümkün değil. El arabalarının biri girip biri çıkıyor. Evleri halen yasağın sürdüğü bölgede bulunanlar ise evlerini bulma umuduyla yüksek binaların üstüne çıkıyor. Bir çoğu gördüğü manzara karşısında şok oluyor. Daha önce evlerinin bulunduğu alanlar şimdi dümdüz. Birbirlerine evlerini olduğu yeri gösteriyorlar. Bazısından bir duvar, bazısından ise hiçbir şey kalmamış. Fırat Dalkıran evini duvardaki bir fayanstan tanıdı. Dalkıran, "İlk kez geldim, bir şey görmedik sadece enkaz gördük. Enkazı da bilmiyorum nerede, okuldan olmasa bulamazdık. Tek bir duvar kalmıştı fayanstan evi tanıdım, daha önce çıkaramadım. Eşyalar gitti. Amcam 70 yıl çalıştı ayağında şalvarı kalmadı, pijamayla evden çıktı” diye konuştu.  

Herkes birbirine evlerinin yerini göstermeye çalışırken bir kişi sessiz sedasız sokaklara bakıyor. 50'liyaşlardaki Muzaffer Çukur, evini değil, çatışmalarda öldürülen ve aylardır cesedi bulunamayan yeğeni Rozerin Çukur'u arıyor. 8 Ocak'ta öldürülen yeğeninin cesedini halen alamadıklarını söyleyen Çukur, "Bugün yeniden açıldı Sur. Dün akşam medyada aldığımız habere göre belirli sokaklar serbest oldu. Geldik, çocuklarımızın cenazelerini arıyoruz. Bir umut, bir ihtimal sokakları didik didik arıyoruz. Çocuğumuzun cenazesini bulabilir miyiz diye, arayış içindeyiz” şeklinde konuştu.

Sokaklarda hasar olsa da, asıl tahribat yüksek binaların üzerinden bakınca görülüyor. Baro Başkanı Tahir Elçi'nin öldürüldüğü Dört Ayaklı Minare'nin çevresi ağır hasar görmüş. Minarenin yanındaki caminin duvarı tamamen yıkılmış. Hemen yakınlardaki Haci Hamit Camisinin minaresi yıkılırken kubbesi de delik deşik olmuş. Aynı bölgede bulunan tarihi Ermeni Katolik Kilisesi'nin duvarları yıkılırken, çevresindeki yapılar ağır hasar görmüş.  Daha önce bir aracın dahi zor geçtiği sokaklar geniş meydanlara dönmüş durumda.

Evlerden bazılarının içinde de ağır hasar meydana gelmiş. Bir çok evin içinde çatışma izleri bulunurken, bazı binalarda halen enkaz izlerine rastlamak mümkün. Çatışmalarda kullanılan malzemelerin bir bölümü de halen evlerde duruyordu.