Sudan'da iç savaş çıktı. Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri çatışıyor

Sudan'ın başkenti Hartum ve çeşitli şehirlerinde ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında silahlı çatışmalar başladı.

Sudan'da ordu ile HDK arasında son birkaç aydır yaşanan "söz savaşı", sıcak çatışmaya dönüştü.

Başkent Hartum'un Erkevit, Spor Kenti, Genelkurmay Başkanlığı ve Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın ikametgahının bulunduğu bölgelerde silah sesleri yükseliyor.

Başkentin muhtelif bölgelerinde yerel saatle 09.30 gibi başlayan ağır makinalı silah seslerinin ardından yoğun duman yükseldiği görülüyor. Hartum Uluslararası Havalimanı'nın çevresinde de yoğun hareketlilik mevcut ve çatışma sesleri işitiliyor.

Umdurman, Bahri ve kuzeydeki Meravi kentlerinde de çatışma sesleri duyuluyor.

Sudan Hızlı Destek Kuvvetleri: Ordu, başkentteki karargahımıza saldırdı
HDK, sabah saatlerinden bu yana yaşanan çatışmalara ilişkin açıklama yayımladı.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

"HDK, 15 Nisan Cumartesi sabahı, orduya bağlı büyük bir silahlı kuvvetin Hartum'daki Soba kamp alanımızdaki kuvvetlerimizin karargahına girerek orada bulunan kuvvetleri kuşatması ve ardından tüm gücüyle onlara kapsamlı bir saldırı düzenlemesinin şaşkınlığı içerisinde. ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşan dörtlü mekanizma ile arabuluculuk faaliyetlerini sürdüren Sudan Kurtuluş Ordusu Hareketi lideri Mini Arko Minawi, Adalet ve Eşitlik Hareketi lideri Cibril İbrahim ve Kuzey Halk Hareketi lideri Malik Agar'ı bu konuda bilgilendirdik."

Ayrıca açıklamada, "Sudan halkını, uluslararası ve bölgesel kamuoyunu bu korkakça davranışı kınamaya ve Sudan halkını bu kritik tarihi anda birleşmeye çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.

Ordu, HDK'yi "isyancı güç" ilan etti

Ordudan yapılan yazılı açıklamada, "HDK, Spor kenti çevresinde ve diğer noktalarda güçlerimize yönelik saldırı girişiminde bulunmuş ve HDK'nin ihanet hareketine silahlı kuvvetlerimiz karşılık veriyor." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada şunlar kaydedildi:

"HDK, devlet ve milli güvenlik için isyancı güce dönüştü. Şu anda silahlı kuvvetler ile isyancı Hızlı Destek Güçleri arasında stratejik noktalarda çatışmalar yaşanıyor. HDK, isyankar davranışlarını örtbas etmek için onlara saldırdığına dair yalanlar yayıyor."

HDK: Vatandaşlar yanımızda dursun

HDK'den yapılan açıklamada ise "Güçlerimize eş zamanlı düzenlenen saldırıların adından kendimizi müdafaa ediyoruz. Kazanımları korumak için vatandaşları yanımızda durmaya çağırıyoruz." ifadesi kullanıldı.

Öte yandan Hızlı Destek Kuvvetleri, Meravi Havaalanı ve Askeri Hava Üssü ile Hartum Uluslararası Havalimanı'nın kontrolünü ele geçirdiğini öne sürdü.

Başkent Hartum'da havalimanı çevresi ile Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma Bakanlığının da içinde yer aldığı ordu genel karargahı çevresinde yoğun çatışmalar devam ediyor.

Hartum Uluslararası Havalimanı ile ordu genel karargahı çevresinde yoğun duman yükseliyor. Havalimanında hava trafiği durdurulurken başkenti diğer kentlere bağlayan köprülerin tamamı ulaşıma kapatıldı.

Görgü tanıkları, Hızlı Destek Kuvvetlerinden bir grubun devlet televizyonunun çevresini kuşattığını bildirdi.

Ordu, yaptığı son açıklamada HDK'nin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ve ordu karargahını ele geçirdiği iddialarını yalanladı.

HDK, eski rejim döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Sudan ordusu, "paralel ordu" gibi hareket eden HDK'nin kendisine bağlanmasını istiyor, HDK ise bunun ancak sivil yönetime geçilmesinin ardından mümkün olabileceğini belirtiyor. 

Orduya ait savaş uçakları başkentteki bazı noktaları vurdu

Sudan ordusuna ait savaş uçakları, çatışmaların yoğun olarak devam ettiği havalimanı, Cumhurbaşkanlığı Sarayı, Genelkurmay Başkanlığı gibi noktaların yakınında yarım saat kadar alçak irtifada uçtu.

Uçaklar, ordu ile HDK güçlerinin çatıştığı bazı noktaları bombaladı.

Ordudan yapılan açıklamada, "Hava Kuvvetlerimiz, isyancı Hızlı Destek milislerinin sorumsuz eylemlerini sona erdirmek için niteliksel operasyonlar yürütüyor." ifadesi kullanıldı.

Bu sırada Hartum'un çeşitli noktalarında konuşlu HDK güçleri, uçaksavarlarla jetlere karşılık verdi.

HDK'nin başkent Hartum ve bazı kentlerdeki havalimanlarını ele geçirdiğini açıklamasının ardından Sudan ordusu, tüm üs ve havalimanlarının kontrolünde olduğunu duyurdu.

Sudan ordusu HDK'nin başkentteki ana karargahını vurdu
Sudan hava kuvvetlerine ait savaş uçağı, milis güç Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) başkent Hartum'daki ana karargahını bombaladı.

Savaş uçağının, HDK'nin ana karargahını vurması sonucu ağır hasar alan binadan duman yükseldi.

Başkent Hartum ve bazı kentlerde ordu ile milis güç arasındaki çatışmalar sürüyor.

Sudan ordusundan yapılan açıklamada, "isyancı" HDK'ye karşı ülke genelinde operasyonların sürdüğü ve HDK'ye ait 80'e yakın askeri aracın imha edildiği duyuruldu.

Açıklamada, vatandaşlardan evlerinde kalmaları, çatışma alanlarından uzak durmaları ve isyancı güçleri barındırmamaları istendi.

Sudan ordusunun, "düşman" güçleri ve üslerinde, stratejik bölgelerde, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, ordu karargahında ve Egemenlik Konseyi Başkanı'nın ikametgahında kontrolü sağlamaya çalıştığı kaydedilen açıklamada, "Hızlı Destek milislerinin üyeleri ve subayları karargahlarından kaçtılar ve tüm ekipmanlarını sokaklarda bıraktılar." ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, ülkenin fırsatçı ve isyancılardan kurtarılacağı vurgulanarak, HDK güçlerinin Hartum Uluslararası Havalimanı'nda bazı sivil uçakları tahrip ettiği öne sürüldü.

İki taraf da çatışmayı karşı tarafın başlattığını iddia etti
Ordu ile milis güç HDK arasındaki çatışmalar sürerken iki taraf da medya üzerinden dezenformasyon savaşı yürütüyor.

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ve HDK Komutanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu, çatışmayı ve savaşı karşı tarafın başlattığını iddia etti.

HDK Komutanı: Demokratik dönüşüm için savaşıyoruz

HDK'den yapılan açıklamada Orgeneral Dagalu'nun güvenli bir yerde olduğu ve operasyonları bizzat yönettiği belirtildi.

AlJazeera canlı yayınına katılan HDK Komutanı Dagalu, "Demokratik dönüşüm için savaşıyoruz. Demokrasinin bedeli olacak. (Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan) Saklandığın yerde seni bulup adalete teslim edeceğiz ya da it gibi öleceksin." dedi.

Devlet televizyonu yetkilileri, kontrol odasının bombalandığını ve televizyon çalışanlarının haber stüdyolarında saklandığını belirtti.

Ülkedeki son gelişmeler aktarılırken canlı yayının kesildiği devlet televizyonunda şu sıralar yerel şarkılar servis ediliyor.

Türk Büyükelçiliğinden "Evlerde kalın" uyarısı

Türkiye'nin Hartum Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, durum sakinleşene kadar vatandaşlardan evlerinde kalmaları ve gerekmedikçe seyahat etmemeleri istendi.

Açıklamada, "Başkent Hartum’un çeşitli bölgelerinde ordu ile Hızlı Destek Güçleri arasında çatışmalar çıktığı anlaşılmaktadır. Durum normale dönünceye kadar vatandaşlarımızın sokağa çıkmayıp evlerinde kalmaları ve zorunluluk haricinde ülke içinde seyahatten kaçınmaları tavsiye olunur." uyarısı yapıldı.

"Askeri güvenlik reformu" konusunda yaşanan anlaşmazlık

Sudan'da tansiyonun tırmanması, ordu ile HDK arasında "askeri güvenlik reformu" konusunda yaşanan bir dizi anlaşmazlığın ardından geldi.

HDK’nin tamamen orduya entegrasyonuyla tek ve milli bir ordu kurulması ve ordunun da ticari ve siyasi faaliyetleri bırakıp kışlaya çekilmesi gibi maddeleri kapsayan güvenlik reformu, 2021’den bu yana süren yönetim krizi ve asker-sivil anlaşmazlığını çözmek için 5 Aralık 2022’de imzalanan çerçeve anlaşmanın en önemli maddeleri arasında yer alıyor.

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, HDK'nin mevcut yapısının değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrarla açıklamalar yaparken HDK Komutanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu da entegrasyona karşı çıkmadıklarını ancak bunun tamamen sivil bir yönetimin çatısı altında gerçekleşmesini istediklerini ifade ediyor.

HDK, eski rejim döneminde Darfur'da isyancılara karşı savaşmak, sınırları korumak ve asayişi sağlamak amacıyla milis yapılanma şeklinde oluşturuldu. 2013'te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatına bağlanan HDK'nin on binlerce mensubu bulunuyor.

Sudan ordusu, "paralel ordu" gibi hareket eden HDK mensuplarının başkent ve bazı şehirlerdeki hareketliliğinin ve bazı mevkilerde konuşlanmasının güvenlik riski ve tehdidini artırdığını, bunun ordunun izni dışında yapılan kanunsuz bir eylem olduğunu açıklamıştı.

HDK ise ordunun parçası olarak yasa gereği rutin görevlerini yerine getirdiklerini, orduyla tam bir koordinasyon ve uyum içinde çalıştıklarını ileri sürerek iddiaları reddetmişti.