Soykırım Yasası'nda kritik dönemeç

Fransa'da Anayasa Konseyi'nin "inkar yasası" ile ilgili kararını bu ay sonu vermesi bekleniyor. Ancak oylamadan önce kritik bir süreç Fransa'yı bekliyor

Konsey'in 11 üyesinden 3'nün sürece katılmayacağı belli oldu. Konsey'in 2001'de parlamentonun kabul ettiği "soykırım yasasını" da "yasal mevzuata" uygun bulmadığı ortaya çıktı.

"Ermeni soykırımı" iddialarını inkarın cezalandırılmasına yönelik yasanın Fransız Anayasası ile uyumluluğunu gözden geçirmekte olan Fransız Anayasa Konseyi'nin, 2001 yılında Fransız Parlamentosu'ndan geçen "Ermeni soykırımı" yasasını 2005 yılında aldığı bir kararda "normatif olmayan" veya "normatifliği belirsiz yasal düzenleme" olarak tanımladığı ortaya çıktı.

NTV'nin haberine göre, Anayasa Konseyi 21 Nisan 2005 tarihinde açıkladığı bir karara ek olarak yayımladığı bir belgede o tarihe kadar Fransız Parlamentosu tarafından kabul edilmiş fakat "normatif olmayan" veya "normatifliği belirsiz" nitelediği bazı yasaları da sıraladı. Konsey, bu örnekler arasında 29 Ocak 2001 tarihli "Ermeni soykırımı" yasasını da gösterdi. Konsey böylelikle, doğrudan gündemine taşınmamış olsa da, 2001 yasasının Fransız Anayasası'yla uyumluluğunu sorgulamış oldu.

Anayasa Konseyi eski başkanı Robert Badinter ve Fransız Senatosu Anayasa Komisyonu, geçtiğimiz haftalarda yaptıkları açıklamalarda, iktidar partisi Halk Hareketi Birliği Marsilya milletvekili Valerie Boyer'nin girişimiyle hazırlanan yasa teklifinin Parlamento'dan geçmesi ve Anayasa Konseyi gündemine taşınması halinde Konsey'in 2001 yasasını da mercek altına alabileceğini ve iptal edebileceğini dile getirmişlerdi.

İMZA ATINCA

Öte yandan 23 Ocak'ta Fransız Senatosu'ndan geçen "inkar yasasını" görüşmeye hazırlanan Anayasa Konseyi daha şimdiden üç fire verdi. "Ermeni soykırımı" konusunda yasa çıkarılmasına geçtiğimiz yıllarda açıkça karşı tavır alan veya eskiden parlamenter olup bu konuda taraf olan Anayasa Konseyi üyeleri "inkar yasası" konusunda karar sürecine katılmayacaklarını açıklamaya başladı. Konsey üyesi Hubert Haenel, Senato üyesiyken 2001 yılındaki yasaya karşı bir değişiklik önergesi sunduğu ve bu nedenle "tarafsız olamayacağı" gerekçesiyle "inkar yasası"yla ilgili karar sürecinden çekilmek zorunda kaldı. Bir diğer Konsey üyesi Jacqueline de Guillenschmidt ise "resmi tarih" yazılmasına karşı Fransız tarihçiler tarafından 2008 yılında kaleme alınan bildiriyi imzaladığı için "inkar yasası" sürecinden çekildiğini duyurdu.

CHIRAC DA SÜREÇTE YER ALMAYACAK

Konsey'in doğal üyesi eski Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın da gerek sağlık sorunları gerekse Paris Büyükşehir Belediyesi'yle ilgili mahkumiyet kararı nedeniyle karar sürecinde yer alması beklenmiyor. Anayasa Konseyi'nin şu anki başkanı Jean-Louis Debre de 2006 yılında Millet Meclisi başkanıyken "yasanın rolü tarih yazmak değildir" açıklamasında bulunmuştu. Fransa'da kimi çevreler bu ifadeler nedeniyle Anayasa Konseyi başkanının da "tarafsız" karar alamayacağını ve dosyadan çekilmesi gerektiğini ileri sürüyor.

Şu an toplam 11 üyeden oluşan Anayasa Konseyi, 3 fireyle birlikte inkar yasasını, ek bir fire verilmediği takdirde, 8 üyesiyle alacak. Anayasa Konseyi'nin karar vermesi için en az 7 üyenin karar sürecinde yer alması gerekiyor. Ancak Fransız Anayasa hukukçuları, "mücbir sebepler" halinde Konsey'in 3 kişiyle dahi karar alabileceğini belirtiyorlar.

Anayasa Konseyi'nin kararı Şubat ayı sonundan önce beklenmiyor.