Soykırım demiş kadar oldu!

Obama beklenen açıklamayı nihayet yaptı. Tüm dünyanın merakla beklediği o sözler bakın kimi çok üzdü!

Obama beklendiği gibi 1915 olayları ile ilgili Türkçe'de 'soykırım' anlamına gelen 'genocide' kelimesini kullanmazken, 24 Nisan nedeniyle yaptığı yazılı açıklamada Ermenice 'Medz Yergen' (Büyük Felaket) ifadesini kullandı. 

DİASPORANIN KULLANDIĞI KELİME

Bazı Ermeni diasporası bu sözcüğü “soykırım-genocide” kelimesinin karşılığı olarak da kullanıyor. Ama Türk dişişleri kelimeyi sözlük anlamıyla (büyük felaket) okumayı tercih etti.

1,5 MİLYON ERMENİ KATLEDİLDİ

Obama açıklamasında katledilen 1,5 milyon Ermeni diyerek de sayı vermiş oldu.

Ermeniler, İstanbul'daki Ermeni ileri gelenlerinden yüzlercesinin tutuklandığı 24 Nisan 1915 tarihini 'Ermeni soykırımı'nın sembolik başlangıcı kabul ediyor ve her yıl 24 Nisan tarihinde anma törenleri düzenliyor.

SOYKIRIM DEMEDİ AMA

Türkiye ile Ermenistan arasında yaşanan son gelişmelerin ardından Obama'nın, yazılı açıklamasında, 1915 olaylarına ilişkin Türkiye'nin kırmızı çizgilerini aşacak bir ifade kullanması beklenmiyordu.

Obama, 6 Nisan'da Ankara'da yaptığı açıklamada, kendi kişisel görüşleri ne olursa olsun, Amerika'nın, Türkiye-Ermenistan arasındaki uzlaşma sürecini destekleyeceğini vurgulamıştı.

İŞTE OBAMA'NIN O AÇIKLAMASI

KATLEDİLEN 1,5 MİLYON ERMENİ

Açıklamasına, “Her yıl Osmanlı İmparatorluğu’nun son günlerinde katledilen ya da ölüme yürüyen 1.5 milyon Ermeniyi anıyoruz. ‘Büyük Felaket’ (Meds Yeghern) sadece Ermeni halkının kalbinde değil anılarımızda da yaşamalıdır” diyerek başlayan Obama, “1915’te olanlar hakkında fikrimi defalarca söyledim ve tarihin o dönemi hakkında düşüncem değişmedi. O dönemin gerçeklerinin dürüst ve tam olarak kabul edilmesini istiyorum” diyerek Ankara’da yaptığı açıklamayı da kısmen güçlendirdi.

ÖZÜR KAMPANYASINA ATIF

Türk ve Ermeni halklarının geleceğe yönelik çabalarının acılı geçmişle yüzleşme konusunda dürüst, açık ve yapıcı bir adım olduğuna dikkat çeken Obama, iki ülke toplumu arasındaki diyaloğu ve “özür kampanyası”nı ima ederek, Türkiye’nin kendi içindeki tartışma sürecini de takdir ettiğini kaydetti.

“Türkiye ve Ermenistan’ın ilişkilerini normalleştirme yönünde attıkları adımları takdirle karşılıyorum ve bunun hedefe ulaşması için iki tarafı da aciliyetle teşvik ediyorum” ifadesini kullanan Başkan Obama, “Ermenistan ve Türkiye barışçı, yapıcı ve müreffeh bir ilişki kurabilirler. Beraberce ortak geçmişlerini ve ortak insani zenginliklerini kabul etmekle Ermeni ve Türk halkları daha da güçlü olacaklardır” dedi.

Mesajının son bölümünde, “Meds Yeghern’de gidenleri hiçbir şey geri getiremez” diyerek kritik terimi bir kez daha kullanan Başkan Barack Obama sözlerini ABD’deki Ermeni diyasporasına da şöyle seslenerek tamamladı: “Bugün dostluk dayanışma ve saygı duyguları ile yanınızdayım.” 

DİASPORA MEMNUN OLMADI TÜRK DIŞİŞLERİ TEMKİNLİ

DİASPORA MEMNUN OLMADI
ABD’deki diyasporanın en etkili kurumlarından Amerikan Ermeni Ulusal Kongresi (ANCA), Obama’nın açıklamasını, “hayal kırıklığı” olarak nitelendirdi. ANCA, “ABD bu konuyu siyasi pazarlık konusu yapmamalı ve geri adım atmamalıdır” dedi. Amerika Ermeni Asamblesi de (AAA), Başkan Obama’yı sözünü tutmamakla suçladı.

DIŞİŞLERİ YENİ TERİME TEMKİNLİ

Obama’nın ‘soykırım’ kelimesi yerine Ermenice ‘Büyük Felaket’ terimini kullanması Dışişleri Bakanı Ali Babacan başkanlığında bakanlığın üst düzey yetkililerinin acilen toplanmasına neden oldu. Dışişleri Bakanlığı, Obama’nın kullandığı ‘Meds Yeghern’ terimini bazı çevrelerin bunu ‘soykırım’ olarak algılamasının aksine sözlük anlamında algılamayı tercih ederken, mesaja yine de temkinli yaklaşılmasını benimsedi.