Soli Özel'den Ayasofya yorumu: Yunanistan AB içinde gürültü koparacak

Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi kararına uluslararası tepkiler sürerken DW Türkçe'ye konuşan uzmanlar, kararın Türkiye'nin diplomatik ilişkilerini çıkmaza sokabileceği yönündeki endişelerini dile getirdi.

Ayasofya'nın müze statüsünden çıkartılarak cami olarak kullanılması kararına Avrupa Birliği (AB), Rusya ve ABD'den gelen tepkiler, bu kararın Türkiye'nin ikili ilişkilerini nasıl etkileyeceği sorusunu gündeme getirdi.

Miçotakis: "Herkesi rahatsız eden bir adım"

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis kararı "Ayasofya'yı dünya mirası olarak tanıyan herkesi rahatsız eden bir adım" olarak tanımladı. Yunanistan'ın kararı kınadığını söyledi.

Miçotakis, "Bu sadece Türkiye-Yunanistan ilişkilerini değil, aynı zamanda Türkiye'nin Avrupa Birliği, UNESCO ve tüm uluslararası toplum ile ilişkilerini de etkilemektedir" ifadelerini kullandı.

"Din özgürlüğü" ve "laiklik" daha çok sorgulanacak

DW Türkçe'nin konuştuğu uzmanlar, Ayasofya kararına ilişkin endişelerini dile getirirken, bu kararın ardından Türkiye'deki "din özgürlüğünün" ve "laikliğin" daha çok sorgulanabileceğine dikkat çekti. 

"Yunanistan AB içinde gürültü koparacak"

AB'ye tam üyelik yolundaki Türkiye'nin müzakere sürecini Kıbrıs politikası yüzünden tıkayan Yunanistan, Ayasofya kararını "bütün uygar dünyaya karşı bir provokasyon" olarak nitelendirdi.  Yunanistan'ın bu çıkışının AB'deki Türkiye karşıtlarının eline "yeni bir koz" verebileceği kaygısı yarattı.

Uluslararası ilişkiler uzman Soli Özel DW Türkçe'ye "Yunanistan'ın AB içinde gürültü kopartacağı açık. Ama bu gürültüde asıl belirleyici olan mülteciler meselesi olabilir. Bu yüzden AB, Türkiye'ye bambaşka bir açıdan bakıp, çıkar ilişkisini sürdürmeyi tercih edecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Peki; nedir bu bakış açısı? "AB; Türkiye'nin laik ülke kategorisinden çıkıp, hızla Ortadoğu'ya kaydığını bir kenara not edecek" diyen Özel, yurt dışında görev yapan Türk imamlara ilişkin yeni kriterler konulabileceği öngörüsünü dile getirdi. Özel, Avrupa'da Türkiye'nin laikliğinin daha çok sorgulandığı, yargılandığı ve hatta eleştirildiği günler kapıda olduğu belirtti.

"Fransa'nın Türkiye karşıtlığı artacak"

AK Parti'nin kurucularından ve AK Partili ilk dışişleri bakanı olan Yaşar Yakış, "AB içinde Türkiye karşıtlığını artıracak ilk ülke Fransa olacaktır" yorumu yapıyor. Fransa'nın koyu Katolik nüfusun ağırlıkta olduğu bir ülke olmasına karşın, Ayasofya kararıyla birlikte Türkiye'nin laik yapısını her platformda sorgulamaya açacağını düşünen Yakış, "Kimse Ayasofya kararı yüzünden Türkiye ile ilişkilerini koparmayacak ama ikili ilişkilerde yeni bir baş ağrısı yaşanacak" dedi.

Bu süreçte Yunanistan'ın da çok eleştiri toplayacağını söyleyen Yakış, Avrupa'da resmi caminin olmadığı tek başkentin Atina olduğunu hatırlattı. Yakış, Ayasofya kararıyla Türkiye'nin AB'yle ilişkilerinde dini özgürlüklerin daha yüksek sesle tartışılacağını ve ilişkilerin geliştirilmesine dönük çabaların geride kalacağını düşünüyor.