Sineklerin 'kokulu' aşk dünyası

Yapılan araştırmalara göre erkek meyve sinekleri bekar ve çiftleşmiş olan dişileri koku aracılığıyla ayırt edip, buna göre flört girişiminde bulunuyor.

Yapılan araştırmalar, erkek meyve sineklerinin cinsel teşebbüslerini boşa harcamamak için "alıcı" dişilerin nasıl koktuğunu öğrendiklerini gösteriyor.

Rastgele çiftleşen erkek sinekler tüm dişilerle flört ediyor, ancak çiftleşmiş olanlar tarafından reddediliyorlar.

Çiftleşen dişileri diğerlerinden ayırt etmenin bir yolunu buldukları bilinse de, bunu nasıl yaptıkları şimdiye kadar merak konusuydu.

Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, erkek sinekler çiftleşme sırasında dişilerin üzerinde feromon olarak bilinen kimyasal işaretler bırakıyor.

Araştırmada, en çok rastlanan meyve sineği türü olan Drosophila melanogaster kullanıldı.

Kolay gelişip hızlı üreyen bu böcek türü, genetik araştırmalarda sıklıkla tercih ediliyor.

Feromonlar erkekleri uzakta tutuyor

Avusturya'daki Moleküler Patoloji Araştırma Enstitüsü'nden Prof. Barry Dickson ve ekibi, yetişkin sineklerin davranışlarındaki bu değişikliğe neden olan mekanizmayı bulabilmek için farklı çalışmalar yürüttü.

Ekip, birbirini tamamlayan çalışmalara dayanarak bu değişikliğin sorumlusunun ''cVA'' isimli feromon olduğunu söylüyor.

Feromonlar, bir birey tarafından başkasının davranışlarını değiştirmek için üretilen koku maddeleri.

Hayvanlar aleminde tehlikenin geldiğine dair uyarı vermekte, alan belirlemede ve eşleri cezbetmekte kullanılıyor.

Erkek meyve sineklerinin de çiftleşme sırasında dişi üzerinde bıraktıkları cVA ile bir tür sinyal verdikleri düşünülüyor.

Ekibin yaptığı deneylerden biri, cVA'yı algılayamayan erkek sineklerin, çiftleşmiş ve bakire dişileri ayırt edemediğini ortaya çıkardı.

Bir başka deneydeyse araştırmacılar tarafından feromon üretmesi sağlanan dişiler, çiftleşmiş olmalarına rağmen aşka meyilli erkekleri kendilerine yaklaştırmadılar.

Reddedilen dopamin salgılıyor

Reddedilme, böceklerin dopamin salgılayan hücrelerini harekete geçiriyor.

Memeli hayvanların beyinlerinde salgılanan dopamin, ödül mekanizmasıyla bağlantılı bir madde.

Kokain gibi uyuşturucuların yüksek miktarda dopamin salgılanmasına yol açtığı biliniyor.

Böceklerdeyse uyku, hareket, flört etme ve öğrenme gibi çeşitli davranışları etkiliyor.

Leicester Üniversitesi'nden Prof. Charalambos Kyriacou, araştırma sonuçlarının hastalık taşıyan böceklere karşı ilaçların yapımında kullanılabileceği görüşünde.

Prof. Kyriacou, "Bu tarz caydırıcı ve türe özgü moleküller, ekonomik ve tıbbi önem taşıyan böceklerin kontrolünde kullanışlı olabilir." diyor.