Şimdi gözler özel sektörde peki yüzde 55'lik zam yapılacak mı?

Asgari ücretin, 2023'te brüt 10 bin 8 lira, net 8 bin 506 lira olarak belirlenmesiyle birlikte gözler özel sektöre çevrildi. Peki asgari ücrete yapılan yüzde 55'lik zam özel sektörde çalışan ve asgari ücretin üstü maaş alanları nasıl etkileyecek? Ekonomist Muhammet Bayram milliyet.com.tr'ye cevapladı.

Yeni asgari ücret yaklaşık 7 milyondan fazla çalışanı doğrudan etkilemenin yanında, yasal mevzuattaki birçok düzenlemede ölçü olarak kabul edilmesi bakımından her vatandaşı yakından ilgilendiriyor.

Yeni asgari ücret rakamıyla işsizlik maaşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemde değişiklik olacak.

Peki asgari ücrete yapılan yüzde 55'lik zam özel sektörde çalışan ve asgari ücretin üstü maaş alanları nasıl etkileyecek? Ekonomist Muhammet Bayram milliyet.com.tr'ye cevapladı. Bayram konuşmasında şu ifadeleri kullandı:

“Biz daha önceki asgari ücretle alakalı tahminlerde şundan bahsettik. Eğer asgari ücret çok fazla artarsa komşu ücretlerin ve ortanca ücretlerin kaybolacağından bahsettik. Ama bugün açıklanan rakam makul bir rakam olarak karşımıza çıkıyor.

"Yılbaşından itibaren zam tam tamına yüzde 100’dür"

En azından 9 bin ve üzeri rakamlar kadar olumsuz bir etki göstermeyeceği açıktır. Bu noktada işverenlerimiz asgari ücrette yüzde 54.66 ara dönem zammı yapsa dahi yılbaşından itibaren yapılan zam tam tamına yüzde 100’dür.

Çünkü 2022 yılı başında 4 bin 253 TL lira olan asgari ücret şu anda 8 bin 506 lira tam tamına yüzde 100’lük zam söz konusu. Bu dolar bazında tarihi bir rekordur. Bu 445 dolarlık bir asgari ücret demektir. Asgari ücretin döviz bazında düşük kaldığından bahsediliyordu. Ama şu anda asgari ücret rekor seviyesinde.

"Rekabetçi bir asgari ücret olması gerekiyordu"

Tam da iş te bu noktada işverenlerimizin maliyeti devreye giriyor. İşverenlerimiz maliyet yaparken tabi ki de işçiyi koruyacaktır. Türkiye’nin yatırım, üretim ve istihdam temelinde büyümesi için rekabetçi bir asgari ücret olması gerekiyordu. Bir nebze de öyle olduğunu düşünüyorum.

Neden bir nebze diyorum. Burada işverene destekler bir önceki asgari ücret düzeyinde yeterliydi ama bizim işverene beklediğimiz sigorta primi indirimi gerçekleşmedi. Asgari ücret desteği devam edecek. Şu an itibarıyla çalışan başına 100 TL ödeniyor. Yine erken ve düzenli ödeme indirimi var bu da yüzde 5. Bu indirimin de artırılması gerekiyor. Ancak bununla ilgili belirleme yapılmadı. Devletimiz buna ilişkin bir düzenlemeyi yakın zamanda hayata geçirecektir diye düşünüyorum.

Özel sektör çalışanı ne kadar zam alacak?

İşverenlerin aynı şekilde diğer çalışanlara zam yapması söz konusudur. Burada gönül ister ki aynı oranda zam yapılsın ama buna ilişkin bir belirleme söz konusu değil. İşverenler ve çalışanlar pazarlık usulü ile bu tutarı belirleyecektir. Yüzde 54 kadar olmasa dahi 5 ile 10 puan aşağısında bir rakamla asgari ücret üzerindeki fiyatlar da belirlenecektir. Bu konu tamamen işçi ve işveren arasındaki anlaşmaya bağlıdır. Devletin bu konuda bir regülasyonu söz konusu değildir.

Yemek ücretleri de artar mı?

Yemek ücretleri 51+ KDV olarak yani 55 lira seviyesine çıktı. Yemek ücretlerinde yeni dönemde artış beklemiyorum. Ancak önümüzdeki dönemde tekrar güncellenecektir. Devletimizin 30 Haziran’a kadar çalışan başına 1000 TL üzerindeki ısınma yardımları üzerinden vergi ve sigorta primlerini almıyor. Bu yardımda tutar değişmeyecektir.