BIST 9.390
DOLAR 34,43
EURO 36,29
ALTIN 2.837,00
HABER /  GÜNCEL

Şifre almayan kart iptal

Sahteciliğe karşı geliştirilen şifre uygulamasına (chip&pin) 1 Nisan'dan itibaren başlandı.

Abone ol

Yaklaşık iki haftada 30 milyon karttan yüzde 70'i çipli hale dönüştürüldü. Sistemin teknik altyapısını oluşturan Bankalararası Kart Merkezi, üç-dört ay içinde bütün kartların çipli hale getirilmesini planlıyor. Altyapının tamamlanmasının ardından şifre almayanların kredi kartı iptal edilecek.

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Sertaç Özinal, 14 Şubat Sevgililer Günü'nde ‘Şifremi seviyorum' sloganıyla dönüşümü tamamlayan İngiltere örneğinden yola çıkarak benzer bir kampanya başlatacaklarını belirtiyor. Bankacılar, şifresini bilmeyenlerin telefonla öğrenebileceğini vurgularken, alışveriş sırasında şifrenin satış görevlisi dahil kimseye söylenmemesi uyarısında bulunuyor.

Bugüne kadar kalemle imza atarak kredi kartlarını kullanan tüketiciler, artık mağaza görevlilerinin önlerine uzatacakları makineye kendilerine ait dört rakamlı şifreyi tuşlayarak alışveriş yapacak. Kredi kartı kopyalama, çalıntı ve kayıp risklerini azaltan yeni ödeme yönteminde, kartın üzerindeki çip, kopyalanma riskini sona erdiriyor. 4 rakamlı şifre ise kopyalanma veya çalınması halinde kartın başkaları tarafından kullanılmasını engelliyor. Şifrenin üç kez yanlış girilmesi halinde kullanıma kapatılacak. Rakamlar, cihazın ekranında ATM'lerde olduğu gibi yıldız işaretli olarak görünecek.

Şifreli hale dönüştürülen 25 milyon kartla ilk hafta 1 milyon işlem gerçekleşti. Satış mağazalarındaki POS makinelerinin yüzde 95'i çipe uyumlu hale getirildi. ATM'lerde ise bu oran yüzde 30 civarında. Beş yıl önce temelleri atılan proje için şimdiye kadar 350 milyon dolar harcandı. 2007 sonuna kadar bu rakamın 650 milyon doları bulması bekleniyor. Oyuncu Okan Bayülgen'in rol aldığı bilinçlendirme kampanyasıyla, kartı iptal edilecek tüketicilerin en aza indirilmesi amaçlanıyor.

Bankalararası Kart Merkezi Genel Müdürü Özinal, Türkiye'nin, İngiltere ve Fransa'nın ardından şifre uygulamasına geçen üçüncü ülke olduğuna dikkat çekerek, uygulamanın beklenenin üstünde bir başarıyla devam ettiğini söylüyor. “Biz bu ülkelerden daha çabuk şifreli hayata alıştık.” sözleriyle gelinen noktayı dile getiren Özinal, İngiltere'nin iki yılda vardığı noktaya bir yılda gelmeyi hedeflediklerini kaydediyor.

Uluslararası Visa ve Master Card kurallarına bağlı kalınarak hazırlanan uygulama, Avrupa ülkeleri tarafından dikkatle takip ediliyor. Uygulamaya geçme hazırlığı içinde olan Avrupa ülkeleri, Bankalararası Kart Merkezi'nden destek istiyor. Toplantı ve kongrelerden davet aldıklarını kaydeden Sertaç Özinal, “Türkiye çok kapsamlı, kritik ve önemli bir geçiş yaşadı. Bu geçişi nasıl gerçekleştirdiğimizi anlatmamızı istiyorlar. Avrupa er ya da geç çipe dönüşümü gerçekleştirecek. Daha sonra Asya ve Amerika'da benzer geçişler görülecek.” diyor.

‘Kart sahtekârlığı ve dolandırıcılığına vurulan en büyük darbe' nitelendirmesiyle Türkiye'de yıllık sahtekârlık ve dolandırıcılık rakamlarına da dikkat çeken Özinal, 2000'lerin başında yıllık 3-4 milyon dolar olan sahtekârlığın 2005'te 18 milyon dolara çıktığını söylüyor. Toplam ciroya bakıldığında sahtekârlık oranı Avrupa ortalamasının altında. Ancak uzmanlar, önlem alınmaması halinde, Türkiye'nin çok kısa süre sonra Avrupa'yı geride bırakacağına işaret ediyor. İngiltere'de yıllık 1,2 milyar YTL olan kredi kartı sahtekârlığı, çipli karta geçilmemiş olması halinde 1,9 milyar YTL'yi bulacaktı. Bu ülkede şifreli dönemle birlikte sahtekârlık oranı yüzde 30'a geriledi. Fransa ve İngiltere'yi hedeften çıkaran dolandırıcılar ise yönünü şifreli uygulamaya henüz geçmeyen ülkelere çevirdi.

Kredi kartı şifresi internet veya telefon bankacılığı işlemlerinde geçerli olmayacak, sadece kredi kartıyla yapılacak alışverişlerde ödemeyi onaylamak için kullanılacak. Ancak benzer bir uygulama internet bankacılığına da geliyor. İnternet üzerinde işlemle birlikte sahtekârlık oranının da arttığı göz önünde bulundurularak aktif bir program hazırlanıyor. İnternet siteleri üzerinde tüketicilerin güvenli alışveriş yapmasını sağlayan logolar bulundurulacak. Siteyi hazırlayanlar, bankalar aracılığı ile sertifika alacaklar. Artan internet sahtekârlığına da dur demeyi hedefleyen program üç haftaya kadar devreye girecek.

Güvenlik için şifrenizi kimseye söylemeyin

BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal, şifrenin çok özel bir bilgi olduğuna ve kim olursa olsun paylaşılmaması gerektiğine dikkat çekerek, iyi niyetli birçok müşterinin tereddüt etmeden şifresini paylaşabildiğini belirtiyor. “Kredi kartınızı sizden başkasının kullanmasına izin vermeyin. Şifrenizi kesinlikle yazılı olarak saklamayın, kartınızın üzerine yazmayın. Şifrenizin telefon numaranızın bir kısmı, doğum tarihiniz gibi kolay tahmin edilebilir rakamlardan oluşmamasına dikkat edin.” uyarısında bulunan Özinal, işyeri sahiplerinin de bir an önce elemanlarını eğitimden geçirmesini istiyor. Tüketiciler, kart kullanımında ilginç durumlarla karşı karşıya kalıyor. Arabasına parça almaya giden Mehmet Özdemir, kasiyerin kendisinden şifresini istediğini anlatıyor. Aynı gün bir çiçekçide alışveriş yapan Özdemir, çipli kartını uzattığında işyeri sahibinin tepki gösterdiğini ve uygulamadan habersiz olduğunu söylüyor.

Haber: Zeliş Yıldıral
Kaynak: www.zaman.com.tr