Sıcak havada dikkat edilmezse ölüme yol açabiliyor! Uzman uyardı

Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Eylem Ezgi Fadıloğlu, aşırı sıcaklarda sıkça görülen; ancak dikkat edilmediğinde ölüme bile yol açabilen besin zehirlenmelerine karşı vatandaşları uyardı ve yeterli su tüketiminin önemine dikkat çekerek doğru beslenme yöntemlerini anlattı.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, önümüzdeki hafta ortasına kadar hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin 5 ila 7 derece seyredeceği öngörülüyor.

Yaşar Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Eylem Ezgi Fadıloğlu da, hava sıcaklığının arttığı günlerde, doğru beslenmenin ve yeterli su tüketiminin önemine dikkat çekti.

 Dr. Eylem Ezgi Fadıloğlu şöyle konuştu:

"Sıcaklıkla beraber, artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için her gün en az 2-2.5 litre; yani 10-12 su bardağı su içilmeli. Su haricinde süt, ayran, soda, limonata, soğuk bitki çayları, şekersiz kompostolar ve taze sıkılmış meyve suyu gibi içecekler, doğru tercihlerdir. Yaz aylarında vücudun iyon ve mineral kaybının oldukça fazla olması nedeniyle öncelikle her gün bir şişe doğal maden suyu içilmeli.

"Kızartmadan kaçının" uyarısı

Yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı. Kızartma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalı. Ana ve ara öğünler mutlaka tüketilmeli. Vücut direncini artırmak ve yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamak için sebze ve meyve çeşitlerinden yararlanılması önemli. Enerjisi yüksek kızartılmış ve hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar, meyve tatlıları, dondurma gibi tatlılar tercih etmek doğru seçimlerdir" 

Besin zehirlenmelerine dikkat

"Hava sıcaklığında yaşanan dalgalanmalar, birtakım sağlık sorunlarını da beraberinde getirebilir. Sıcak havalarla birlikte besin zehirlenmelerine karşı tedbirli olunmalı. Böyle havalarda, yanlış ya da ihmalle oluşan uygulamalar nedeniyle besinlerin bozulma riski artar, mikroorganizmalar da daha çabuk ürer. Bu da besin kaynaklı zehirlenmelere neden olur.

Açıkta satılan yiyeceklere dikkat

Besin zehirlenmeleri çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın zehirlenmeye yol açan besinle ve kişiyle ilgili bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine, hatta ölümcül olmasına yol açabilir. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketiminden kaçınılmalı; et, balık, yumurta gibi çabuk bozulan potansiyel riskli besinler açıkta bekletilmemeli" 

"Kusma ve ishal ile gelen gıda zehirlenmeleri görülebilir"

"Artan hava sıcaklıkları ile birlikte vücutta su ihtiyacı da artar, besin zehirlenmesine neden olan mikroorganizmalar ise sulu ve sıcak ortamda hızla gelişebilir. Bu nedenle mikroorganizmalar nedeniyle mikrop bulaşan sıvıların içilmesi veya gıdaların tüketilmesi sonucunda genel olarak kusma ve ishal vakaları ile beliren gıda zehirlenmeleri görülebilir. Bağışıklık sistemi zayıf kişiler, hamileler, bebekler, çocuklar ve yaşlılar daha duyarlı olduğu için daha büyük sıkıntılar yaşanabilir"

"Yiyecekler uygun ortamda saklanmalı"

Dr. Fadıloğlu, besin zehirlenmesine karşı alınacak tedbirleri ise şu şekilde sıraladı:

Meyve ve sebzeler tüketilmeden önce bol su ile yıkanmalı. Çiğ ve pişirilmiş besinler, birbirine temas etmeyecek şekilde, üzeri açık hava ile temas halinde olmadan saklanmalı. Yemekler mümkünse günlük olarak hazırlanmalı, birden çok kez ısıtılmamalı. Uygun saklama ve servis koşulları dışında sunulan dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin tüketimi kontrol altına alınmalı, besinler güvenilir yerlerden satın alınmalı. Kırık, çatlak, ambalajı zedelenmiş gıdalar satın alınmamalı.

Konserve ürünleri satın alırken dikkat

Özellikle konserveler satın alınırken kutusu zedelenmiş, kapak kısımları şişme yapmış ürünler seçilmemeli. Her türlü gıda maddesi satın alırken etiket bilgisi okunmalı, üretim ve son kullanma tarihi ve saklama koşullarına dikkat edilmeli. Yiyecekler satın alındıktan sonra açıkta ve oda sıcaklığında bırakılmamalı, tüketilene kadar buzdolabında muhafaza edilmeli. Çabuk bozulan, bakterilerin hızlı üreyebildiği yüksek risk grubundaki et, süt, yumurta, balık gibi besinler açıkta uzun süre bekletilmemeli, bu besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi sırasında hijyen kurallarına dikkat edilmeli.

Damacanaları güneşte bekletmeyin

Dondurulmuş ürünler satın alınıyorsa paketin içinde ya da alt kısımlarında buz kristallerinin olmamasına dikkat edilmeli. İçme suları güvenilir kaynaklardan alınmalı, damacanaların güneşte bekletilmesinden kaçınılmalı.

Mutfakta kullanılan bezler, tutaçlar, bulaşık süngerleri, kullanım sonrası iyice dezenfekte edilmeli, nemli ve sıcak ortamda bırakılmamalı. Daha önce et doğranmış bir tahta iyice yıkanmadan kesinlikle salata yapımı için kullanılmamalı, bıçak kesinlikle yıkanmalı ya da değiştirilmeli. Yemek yaparken eldiven kullanılamıyorsa yüzük, künye gibi aksesuarlar çıkarılarak eller sık sık yıkanmalı. Çatal, bıçak gibi malzemeler bir kez kullanılıp yıkanmalı."