Sendikalaşmaya koca engeli

Sosyal-İş tarafından hazırlanan rapora göre, Türkiye'de kadın çalışanların sendikalaşma oranı yüzde 3.

Sendikalaşan kadın işçiler, "Kocaları ya da aileleri yoluyla sendikadan istifa etmeleri için baskı görme", "Kadının sendikayla işi olmaz gibi söylemlere muhatap olma", "Hamile ya da çocukluların zorla mesaiye bırakılması" gibi engellerle karşılaşabiliyor.

Alınan bilgiye göre, sendika, "Türkiye'de ve dünyada kadın emeği ve istihdamı" konulu bir rapor hazırladı.

Raporda, resmi sendikalaşma istatistiklerinin gerçeği yansıtmadığı savunuldu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2009 Ocak ayı verilerine göre, işçilerin sendikalaşma oranı yüzde 58,98 olduğuna işaret edilen raporda, oysa Türkiye'de toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçi sayısı ve toplam ücret ya da yevmiye karşılığı çalışan nüfus esas alınarak yapılan bir çalışmaya göre, 2007 itibariyle sendikalaşmanın yüzde 6.1 oranında kaldığı kaydedildi.

Bu oranın 1998'de yüzde 22.2 iken, son 20 yılda düzenli olarak gerilediğine dikkat çekilen raporda, özel sektörde çalışanların sendikalaşma oranı 1995'te yüzde 7,8 iken, 2007'de yüzde 3.4'e düştüğü belirtildi.

Kamuda çalışan sendikalı işçiler arasında kadınların oranı gerek bakanlık gerekse Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası verilerine göre, yaklaşık yüzde 10 düzeyinde olduğuna dikkat çekilen raporda, "Özel sektörde de aynı oranın korunduğu varsayıldığında, Türkiye'de kadınların sendikalaşma oranının yaklaşık yüzde 3 olduğu söylenebilir. Oysa aynı yönteme göre erkeklerin sendikalaşma oranı yüzde 7,7'dir. Yani kadın emekçiler, erkeklere nazaran sendikal örgütlenme ve toplu sözleşme olanağından daha az yararlanabilmektedir" denildi.


SENDİKALAŞMA ÖNÜNDEKİ ENGELER

Bir araştırmaya göre, Türkiye'de özellikle de özel sektörde işverenler işçilerin sendikalaşmalarını engellemek için en az 41 farklı yöntem kullanıldığına yer verilen raporda, şunlar kaydedildi:

"Bu yöntemlerin birçoğu hem kadın hem erkeklere yönelik olmakla birlikte, sadece kadın işçilere yönelik yöntemler de kullanılmaktadır. Bunların birkaçı, sendikalaşan kadın işçilere kocaları ya da aileleri yoluyla sendikadan istifa etmeleri için baskı yapma, mevcut toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini kullanarak 'kadının sendikayla işi olmaz' gibi söylemlerle kadın işçileri sendikadan uzak tutmaya çalışma, hamile ya da çocuklu kadın işçileri, sendikadan istifa etmeleri için zorla mesaiye bırakma, çalışma saatlerini uzatma ve sendikalaşan kadın işçilere fiziksel veya sözlü cinsel tacizde bulunmadır."


SENDİKA YÖNETİMLERİNDEKİ TEMSİL

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 2009 verilerine göre işçi sendikaları başkanları arasında kadın oranının yüzde 6,4, yönetim kurulu üyeleri arasında ise yüzde 10 olduğuna dikkat çekilen raporda, işçi sendikaları konfederasyonlarında ise bu oranın yüzde 0'a kadar gerilediği vurgulandı.