Saddam Dünyayı karıştırdı

Dünya kamuoyu Saddam kararında ikiye bölündü. Farklı görüşler gazetelere yansıdı.

Irak'ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idama mahkum edilmesine tepkiler sürüyor. ABD Başkanı George Bush, idam kararından memnun olduğunu açıklarken, İngiltere Başbakanı Tony Blair ise, Saddam'ın idam edilmesi taraftarı olmadığını belirtti.

Başbakan Blair, İngiltere'nin Saddam'ın idamına karşı olduğunu ancak yargı sürecinin Irak'ın geçmişini tüm dünyaya bir kez daha hatırlattığını söyledi.
 
İdam kararına dolaylı yoldan değinen ABD Başkanı Bush ise, tüm dava sürecinin Irak halkının başarısı olduğunu söyledi.
 
Teksas'ta konuşan Bush, "bu dava, Irak halkının, bir zorbanın yasalarını hukuk devletiyle değiştirme çabasında mihenk taşı olmuştur" dedi.
 
Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani ise, Saddam Hüseyin'i yargılayan mahkemenin uygulamaya yönelik karar verme yetkisi olduğunu hatırlatarak devlet başkanının kararı imzalama durumunda olmadığını ifade etti.
 
Talabani bu konularda mahkemenin özgür bir biçimde karar verme yetkisine sahip olduğunu ve hükümetin duruma müdahale edemeyeceğini söyledi.
 
Irak Başbakanı Nuri El Maliki de kararı, "Irak tarihinde daha önce görülmemiş karanlık bir dönemin tamamına verilmiş bir ceza" sözleriyle değerlendirdi.
 
Karara farklı tepkiler geliyor
 
İnsan hakları örgütleri ise davanın adil olmadığını duyurdu. İnsan Hakları Derneği (İHD), Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasının uygulanmaması konusunda Irak makamlarına çağrıda bulundu.
 
Arap dünyasından da farklı tepkiler geldi. Kuveyt memnun olduğunu açıklarken, Suriye davanın meşru olmadığını açıkladı.
 
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü ise Saddam Hüseyin'in idama çarptırılmasının verilebilecek en hafif ceza olduğunu savundu.
 
AB ve Vatikan, idam kararının uygulanmamasını istedi. Rusya'dan da "Saddam Hüseyin'in asılması, Irak'ta felakete yol açacak sonuçlar doğurabilir" uyarısı geldi.
 
ABD'nin yakın müttefiki Japonya'nın Başbakanı Shinzo Abe ise, kararı memnuniyetle karşıladığını ve mahkeme kararının 'adil' olduğunu açıkladı.
 
Avrupa Konseyi de, devrik Irak lideri Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasının uygulanmamasını istedi.
 
Avrupa basını ikiye bölündü
 
Irak'ın eski diktatörü Saddam Hüseyin'in idam cezasına çarptırılması konusunda, Avrupa basınının görüş ayrılığı içinde.
 
Alman basını:
 
Kölner Stadt Anzeiger, idam cezasını, Irak halkından çok ABD Başkanı Bush'un lehine bir karar ve 'galiplerin adaleti' olarak niteledi.
 
Berliner Zeitung, gazetesi de bu mahkemenin Saddam'ın diktatörlük sistemini anlayabilmek için tarihi bir fırsat olduğu yorumunu yaptı.
 
Stuttgarter Zeitung, idam kararını tutucu Müslüman çevrelerin galiplerin adaleti olarak algılayacaklarını belirtti.
 
Leipziger Volkszeitung, da Saddam'a idam cezası kararının Başkan Bush için tartışmasız ihtiyacı olan siyasi bir başarı olduğunu, ancak Irak'ın diktatöründen kurtulmasının bu ülkeyi yönetmeye yetmeyeceğini bilmesi gerektiğini yazdı.
 
İngiliz basını:
 
İngiliz basını da daha çok Saddam Hüseyin'in kaderi konusuna odaklandı, bazı gazeteler idam kararını alkışlarken, bazıları idam cezasının yumuşatılmasını istedi.
 
Daily Mirror, dünyanın, Saddam Hüseyin bile olsa bir insana idam cezası verilmesine sevinmekten sakınması gerektiğini, gaddar bir diktatör de olsa Saddam'ın idamının daha fazla kan akmasına neden olabileceği uyarısı yaptı.
 
The Guardian da aynı endişeleri dile getirerek, "eğer yeni Irak eskisinin üzerinde yükselecekse meşru bir cinayetten kaçınmanın iyi bir başlangıç olacağı" yorumunu yaptı.
 
The Sun ise "devlet başkanı olan bu haydutun, boynuna ilmiğin geçirilmesinden daha iyi bir son hak etmediğini" yazdı.
 
İtalyan basını:
 
Il Corriere della Sera, Saddam Hüseyin'e idam cezası verilmesinin batı dünyasının vicdanını böldüğünü belirtti.
 
La Repubblica, 24 yıl Irak'ı yöneten diktatörün uzun siyasi ve kişisel kaderinin kesinlikle sonu olduğunu, ABD ve İngiltere'nin karara sevindiğini, AB'nin ise kararın infazına karşı olduğunu kaydetti.
 
İspanyol basını:
 
El Pais gazetesi, mahkemedeki hukuk kurallarına uyulmaması ve politikleşmesinden dolayı Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasına sevinmemek gerektiğini yazdı.
 
Gazete, Saddam'ın kaderinin idam olmayabileceğini, temyize gidilirse yeni bir yargı süreci beklemek gerektiğine, ancak sonunda eğer idam edilirse Saddam'ın Sünniler arasındaki yandaşlarının şehit olmak için ellerinden geleni yapacaklarını ve ülkede sükunete dönmenin daha da zor olacağına dikkat çekti.
 
Fransız basını:
Fransa'da da basın mahkeme süreci ve idam cezasından ABD Başkanı Bush'un Kongre seçimleri sırasında çıkar sağlama umutları konusundaki eleştirileri gündeme getirdi.
 
Liberation, Saddam duruşmasının, hukuki içeriği açısından istisnai bir süreç ve gülünç olduğunu, eski diktatöre cezanın, Irak halkı adına verildiğine dikkat çekti.
 
Le Figaro da idam kararının yanlış gerekçelerle bir askeri müdahalenin meşrulaştırılmaya çalışılması izlenimi vermesinin acı olduğu yorumunu yaptı.
 
Japon basını:
 
Japon basını da Saddam Hüseyin'e verilen idam cezasının Irak'taki ayrılıkları daha artırma riski doğurduğuna dikkat çekti.
 
Yomiuri gazetesi, eski diktatörü Irak halkı yargılasaydı bile, bunun Irak'taki kaotik ayrılıkları çoğaltmasına engel olamayacağını savundu.
 
Asahi de mahkemenin Saddam'ın tam bir tablosunu çizmek konusunda başarısız olduğunu ve uzmanlara dayanarak, mahkemenin Iraklılardan çok ABD'lilerden siyasi olarak etkilendiğini yazdı.