RUSYA ile Ukrayna arasındaki Donbas gerilimi artıyor. Bölgedeki gelişmeleri 'provokasyon' olarak adlandıran Washington yönetimi, Moskova'ya dikkat çeken bir çağrıda bulundu. NATO, Rusya'nın askeri faaliyetlerinin ardından Ukrayna'ya desteğini teyit etti.
Abone olUkrayna ile Rusya arasında ayrılıkçı Donbas bölgesi yüzünden yeni bir savaşın eşiğine gelinirken sınırdaki gerilim bir türlü dinmiyor. Sınırdaki kriz ile ilgili peş peşe flaş açıklamalar geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı Pazartesi günü gerçekleştirdiği basın toplantısında Rusya'yı Ukrayna ile gerginliği tırmandırmaktan kaçınmaya çağırdı. Geçtiğimiz günlerde Moskova'nın sınır bölgesine yeni askeri sevkiyat gerçekleştirdiğini gözler önüne seren görüntüler ortaya çıkmıştı.
Raporlar 'inandırıcı'
ABD'nin açıklamasında bu konuya da dikkat çekildi. Ukrayna sınırı yakınında ve Kırım'da toplanan Rus askerlerine dair gelen raporlar 'inandırıcı' olarak nitelendirildi.
Moskova'ya çağrı
Aynı açıklamada Moskova'nın bu adımları 'provokasyon' olarak adlandırıldı ve Moskova'ya 'bu konuya açıklık getir' çağrısı yapıldı. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Ned Price, Rusya'yı bölgedeki tansiyonu yükseltmemeye davet etti. Dışişleri Bakanlığı'nın gazetecilere verdiği brifing, Başkan Joe Biden'in Cuma günü Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelensky ile yaptığı ilk görüşmenin ardından geldi.
Rusya'dan jet yanıt
Bu çağrının ardından Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Rus basınına açıklamada bulundu. Bakan yardımcısı yaptığı açıklamada 'Washington ile Donbass’taki durumla ilgili temaslarımız oldu. onlara etraflıca neler olduğunu anlattık' ifadelerine yer verdi. Ukrayna'nın ABD öncülüğündeki ülkelerden destek bulduğunu ve bu sayede Meydan okuyan bir tavır sergilediğini öne süren Ryabkov şu ifadeleri kullandı;
Washington yönetimi bu politikanın sonuçlarının ne olacağı konusunda endişe duymalı.
Nato'dan 'Ukrayna' açıklaması
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, sosyal medyadaki paylaşımında, Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin bilgi verdi. Rusya'nın Ukrayna içindeki ve etrafındaki askeri faaliyetleriyle ateşkes ihlallerinden NATO'nun ciddi endişe duyduğunu kaydeden Stoltenberg, "NATO Ukrayna'nın egemenliği ve toprak bütünlüğünü sağlam şekilde desteklemektedir." ifadesini kullandı. Stoltenberg, Ukrayna ile İttifak arasındaki yakın ortaklığa bağlı olduklarını vurguladı.
"Tek çare NATO"
Bu açıklamadan kısa bir süre sonra Ukrayna'dan da görüşme ile ilgili bir açıklama yapıldı. Ukrayna Cumhurbaşkanı tarafından yapılan açıklamada Donbas'taki savaşın bitmesi için tek çare olarak NATO işaret edildi. Kremlin, Zelenskiy'nin sözlerinden sonra 'Ukrayna'nın doğusundaki durum hassasiyetini korumaya devam ediyor, yapılacak her yeni açıklama bölgede tansiyonu daha da yükseltecektir.' açıklamasını yaptı. Kremlin Ukrayna'nın NATO üyeliği hakkında da 'Üyelik kararında buna şiddetle karşı çıkan, Ukrayna'nın doğusunda yaşayan Ukraynalıların görüşleri mutlaka dikkate alınmalıdır.' ifadesini kullandı.
Donbas'ta can kaybı
Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde Rusya yanlısı ayrılıkçıların açtığı ateş sonucu 2 Ukrayna askerinin hayatını kaybettiği bildirildi. Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinden yapılan açıklamada, Donbas bölgesinde Rusya yanlısı ayrılıkçıların düzenlediği saldırıda 2 Ukrayna askerinin hayatını kaybettiği belirtilerek, 'Rus-işgal güçlerinin bombardımanına savunucularımız ateş açarak karşılık verdi' ifadesine yer verildi. Açıklamada ayrıca bölgede son 24 saat içinde Rusya yanlısı ayrılıkçıların yedi kez ateşkes ihlali yaptığı belirtildi.
Rusya-Ukrayna gerilimi
Ukrayna Genelkurmay Başkanı Ruslan Homçak, 30 Mart'ta mecliste yaptığı konuşmada, Rusya'nın tatbikat bahanesiyle Ukrayna sınırları yakınlarına asker sevkiyatı yaptığını belirtmişti. Donbas bölgesindeki krizin çözümüne ilişkin Rusya, Ukrayna ve AGİT'ten oluşan Üçlü Temas Grubu, 27 Temmuz 2020'den itibaren kapsamlı ateşkes kararı almıştı. Ukrayna Genelkurmay Başkanı Ruslan Homçak, Rusya'nın tatbikat bahanesiyle Ukrayna sınırına ve Kırım'a askeri sevkiyat yaptığını açıklamıştı.
Ukrayna Savunma Bakanlığı İstihbarat Dairesi ise Rusya'nın Ukrayna'ya karşı ‘geniş çaplı’ provokasyona hazırlandığını iddia etmişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitriy Peskov ise Ukrayna sınırındaki askeri hareketliliğin ‘tehdit oluşturmadığını’ ifade etmişti.
Donbas neden önemli?
Donbas bölgesi, Zengin kömür rezervlerine sahip. Ukrayna ve Rusya için oldukça önemli. Ukrayna, ekonomik olarak bölgeden gelir elde ederken, Rusya da Rus kökenlilerin çoğunluğu oluşturduğu bölgeyle yakından ilgileniyor. 100 milyon ton kömür rezervi ile Avrupa’nın 4. büyük maden bölgesi olan Donbas, Ukrayna topraklarının sadece yüzde 5'ini oluşturuyor. Halkın yüzde 10'u burada yaşıyor. Gayrisafi milli hasılanın (GSMH) yüzde 20'sini bu bölge sağlıyor. Ukrayna'nın ihracatının dörtte biri de yine bu bölgeden gerçekleştiriliyor. Donbas bölgesi ayrıca her iki sınırda da ağır sanayi kompleksleri ve madencilik sektörünün yoğunlaştığı önemli bir merkez olarak biliniyor.