Rus-Çeçen barışı artık zor

Çeçenistan'da 'ılımlı lider' olarak nitelendirilen Aslan Mashadov'un öldürülmesi Rus-Çeçen ilişkilerini daha da gerdi. Dış politika uzmanları barışın zora girdiğinde birl

Çeçenistan'da 'ılımlı lider' olarak tanımlanan Aslan Mashadov'un öldürülmesiyle Rus - Çeçen barışının artık daha da zora girdiği belirtiliyor. Mashadov'ın yerine geçmesi beklenen Şamil Basayev ve Doku Umarov ise sertlik yanlısı tutumlarıyla tanınıyor. Çeçen lider Aslan Mashadov'un öldürülmesi sonrasında gözler yeniden sorunlu çeçenistan bölgesine çevrildi. Çeçenler intikam tehdidinde bulunurken bölgede yeni saldırılar bekleniyor. İngiltere'de siyasi sığınmacı olarak yaşayan, Mashadov'un temsilcisi Ahmet Zakayev da 'Echo Moscow' radyosuna yaptığı açıklamada gidişattan endişeli olduğunu söyledi. "Moskova ile diyalog yanlısı kişi Mashadov'un öldürülmüş olması beni endişelendiriyor" diyen Zakayev, hem Çeçenistan hem de Rusya genelinde sert eylemler düzenlenmesinin beklendiğini vurguladı. "Mashadov'un ölüsü dirisinden daha tehlikeli" Mashadov'un ölüsünün dirisinden daha tehlikeli olacağını vurgulayan Zakayev, Çeçenlerin geçmişte de böyle dönemlerden geçtiğini belirterek, "ne zaman isyanın bir lideri öldürülse, arkasından yerine geçecek yeni liderler çıkmıştır" dedi. Mashadov'un yerine geçmesi beklenen isimler ise, sertlik yanlısı tutumlarıyla tanınıyor. Ön plana çıkan iki isim var: Şamil Basayev ile Doku Umarov. Basayev, son olarak eylül ayında 300'den fazla sivilin öldüğü Beslan baskınının sorumluluğunu üstlenmişti. Okul baskınının yanısıra metro istasyonları ve yolcu uçaklarına yönelik saldırıların arkasında da Basayev'in adı var. Rusya, Mashaadov gibi Basayev'in yakalanması için 10 milyon dolar ödül koydu. NASIL ÖLDÜ? Çeçenistan Başbakan Yardımcısı Ramazan Kadirov: • ''Mashadov'u sağ yakalamak istiyorlardı, ancak korumasının silahının yanlışlıkla ateşlenmesi sonucu öldü. Mashadov küçük bir sığınakta saklanıyordu. Kaldığı yer çok dardı. Koruması beceriksizce davranıp kazara ateş etmiş olabilir. Ancak silahın kazara ateş alması ölümcül oldu" • "Mashadov'un kaldığı yeri de yakalanan bir militan gösterdi. Bu militan güvenlik güçlerinin düzenlediği bir operasyonda Nozhay-Yurt bölgesinde yakalandı'' Beslan baskınında Umarov'un rolü Liderlik için adı geçen diğer bir isim ise Doku Umarov. Umarov da Beslan baskınına bizzat liderlik etmekle suçlanıyor. 40 yaşındaki Çeçen Lider, 2002 yılında direnişçilerin Güneybatı Bölgesi komutanı oldu. Umarov'un temmuz'da 100 kişinin öldüğü Inguşetya baskınına da bizzat katılarak liderlik yaptığı belirtiliyor. Bu baskının sorumluluğunu da Basayev üstlenmişti. Yani hem Basayev hem de Umarov, Masadov'un aksine Çeçen sorununun bölge toprakları dışında saldırılarla duyurulması taraftarı. Her iki lider de sivillerin hedef alınmasında sakınca görmüyor. Mashadov ise sivillerin hedef alınmasına, Çeçen sorunun başka bölgelere yayılmasına ve Çeçenistan dışındaki eylemlere karşı çıkıyordu. Her iki lider de Mashadov'un aksine Rusya ile görüşme masasına oturmayı kesin bir dille reddediyor. MASHADOV KİMDİR? • Aslan Mashadov 1997 yılında, beş yıl süreyle görev yapmak üzere Çeçenistan başkanı olarak seçilmiş ve uluslararası toplum tarafından da böyle tanınmıştı. • Rusya 2004 eylül ayında, ülkenin güneyindeki Kuzey Osetya'ya bağlı Beslan'da bir okula düzenlenen eylemden Mashadov ile bağlantıları olan uluslararası teröristleri sorumlu tuttu. Mashadov ise sivillere yönelik saldırıları kınadığını kaydederek bunu reddetti. • Aslan Mashadov'un 2005 şubat ayında ateşkes ilan ederek Kremlin yönetimine barış görüşmeleri yapma önerisi, Moskova tarafından reddedilmişti. Mashadov'dan Putin'e görüşme teklifi Oysa Mashadov öldürülmeden önce şubat ayında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'i görüşme talebinde bulunmuştu. Mashadov internette yayınlanan son röportajında Putin'e Çeçenistan'daki sorunun yanlış anlatıldığını söyleyerek "Putin'e Çeçenistan'ın gerçek problemlerini anlatabilmem için yarım saat yeter" demişti. Ancak Masadov'un geçtiğimiz ay duyurduğu görüşme önerisi Rusya tarafından reddedildi. Mashadov Rusya asker anneleri derneği ile görüşmelere başlamasından hemen sonra öldürüldü. Ilımlı kanadı temsil eden Mashadov’un öldürülmesinden sonra Rusya’nın Çeçenistan’da masaya oturabileceği kimse kalmadı. Kaynak: CNN TÜRK