Rize'de köylüler arasında HES gerginliği

Rize'de, İspanyollar tarafından yapılan hidroelektrik santrali (HES) Ambarlık köylülerinin arasını açtı.

Ambarlık köyünde yüzde 89 hisseleri bir İspanya Şirketi'ne ait olan Ambarlık Elektrik Üretim Dağıtım firması tarafından yapımına başlanılan 9 MW gücündeki Ambarlık 1-2 HES ve Regülatör Projesi Çevre Etkileşim Değerlendirme (ÇET) toplantısında gergin anlar yaşandı.

Ambarlık köyünde düzenlenen bilgilendirme toplantısında, firma temsilcileri tarafından köyde yapılacak üç köyü etkileyen projenin çevre etkileşim değerlendirmesi yapılarak köy sakinlerinin konu ile ilgili fikirleri alınmak istendi.

Ancak HES karşıtı ve köylerinde HES yapılmasını isteyen köy sakinleri arasında gergin anlar yaşandı.

Köy muhtarları yaptıkları açıklamada, endişelerini dile getirip köylerinde HES yapılmasından yana olduklarını belirtirken köyün yaşlı bir ileri geleni, "İşte köyün tapusu. Kimseyi dinlemeyin. Kimse karışamaz. Yapın barajı" şeklinde konuşarak projeye destek verdi.

Projenin neden olabileceği zararları anlatmak isteyen Kazım Delal isimli bir kişi ise HES yapılmasından yana olan muhtarlar ve köy halkı tarafından engellendi. Kazım Delal ve diğer köy sakinleri arasında sözlü tartışma yaşandı.

Derelerin Kardeşliği Dönem Sözcüsü Ömer Şan yaptığı konuşmasında, HES'lerin heyelanlara neden olacağını belirterek, "Doğu Karadeniz Bölgesi sert kayaç özelliğe sahip. Bir dinamit attığınız zaman sekiz kilometreyi parçalıyorsunuz. Bütün zemini oynatıyorsunuz. Küçükçayır köyünde bir çok ev hasar gördü. Bu sular kaybolduğu zaman, toprak suya doyduğu zaman, yağmur yağdığı zaman şu dağlar üzerinize gelecek" dedi.

Toplantı ilerlediği sırada, HES projesi çalışmaları sırasında çay tarımında kullandığı köprüsü tahrip edilen Rasit Türüt isimli kişi salona girerek tepki gösterdi. Köprüsü tahrip edildiği için topladığı çayları sırtında taşımak zorunda kaldığını belirten Türüt, Köy Muhtarı Vahap Türüt tarafından sakinleştirilmek istendi.

Vatap Türüt, Raşit Türüt'ü iterek salondan çıkarmak istedi. Salonda çıkan gerginlik dışarıya taşındı. Oğlunun saldırıya uğradığını düşünen Raşit Türüt'ün annesi Havva Türüt de eline aldığı bir değnek ile oğlunu savunmak istedi. Üzüntülü yaşlı kadın yine oğlu tarafından sakinleştirildi.

Raşit Türüt yaptığı açıklamada, HES projesinden dolayı arazisinin bir kısmının istimlak edildiğini belirterek şöyle konuştu: "Kalan kısımda çay tarımı yaptığım için, topladığım çayları taşınmasında kullanmak üzere 50 bin TL masraf ederek bir köprü yaptım.

Bunlar bana sormadan bu köprümü kestiler. Bende bu köprüyü kestiniz ben çayımı nasıl taşıyacağım diye müdahale ettim. Görüştüğüm firma yetkilileri beni tehdit etti. Ben oradan 10 ton çay topluyorum. HES kurulmasına karşı değilim. Ülkeme bir hizmettir.
Ama o köprü olmazsa ben mağdur olurum. Mağdur ediliyorum."