Rekor büyüme için kim ne dedi?

Küresel krizden çıkışta dünyanın imrenerek baktığı Türkiye, büyümede rekora koştu.

Küresel krizden çıkışta dünyanın imrenerek baktığı Türkiye, büyümede rekora koştu. Yılın ilk çeyreğinde yüzde 11.7 büyüyen Türkiye, G-20 ülkeleri içinde en hızlı büyüyen ikinci ülke oldu

Küresel krizden çıkışta hızla yol alan Türkiye ekonomisi büyümede de dünyanın liderleri arasında yer aldı. Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde yüzde 11.7 büyüdü. Başbakan Erdoğan önceki gün G-20 ülkeleri içerisinde büyümede rekor kırılacağını söylemişti. Ancak Çin’in yüzde 11.9 olan büyüme rakamının çok az gerisinde kalındı. Türkiye ilk çeyrek büyüme rakamlarıyla OECD ülkelerinde birinci, G-20 ülkeleri içerisinde ikinci, dünyada da beşinci sırada yer aldı. Türkiye ekonomisi aynı zamanda çeyrek bazlı olarak 2009’un ikinci çeyreğinden bu yana da en hızlı büyümeye imza attı. Türkiye ekonomisi geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 14.5’le tarihi bir küçülme yaşamıştı. Büyüme geçen yılın son çeyreğinde yüzde 6 ile pozitife dönmüştü. TÜİK, üretim yöntemiyle hesaplanan gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) 2010 birinci çeyrek sonuçlarını açıkladı.

GSYH YÜZDE 16 YÜKSELDİ

Buna göre, üretim yöntemiyle hesaplanan GSYH tahmininde, 2010 yılı birinci üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla GSYH, yüzde 16’lık artışla 243 milyar 258 milyon lira oldu. Sabit fiyatlarla ise bu dönemde ekonomi yüzde 11.7 büyümeyle  23 milyar 350 milyon lira olarak belirlendi. Kişi başına gelir de yıllık bazda 476 dolar artarak 9 bin 66 dolara yükseldi. Öte yandan, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH değeri de bir önceki döneme göre yüzde 0.1 arttı. 

Özel sektör sırtladı, sanayi ve ticaretle büyüdük

İlk çeyreğe ilişkin veriler, büyümenin özel sektör tarafından sırtlandığını ortaya koydu. Toplam yatırımlarda yüzde 14.4’lük artış görüldü. Kamu sektörü yatırımlarında yüzde 25.6’lık düşüşe karşın, özel sektörde yüzde 22.1’lik artış kaydedildi. Büyüme ilk çeyrekte ağırlıklı olarak sanayi ve ticaretten kaynaklandı. Ekonomideki toparlanmayla birlikte ticaretin hızlanması ve içeride üretimin artışa geçmesi büyümede etkili oldu. Sektörel bazda büyüme rakamlarına bakıldığında  2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 26.2 oranında daralan toptan ve perakende ticaret bu yılın aynı döneminde yüzde 22.4 oranında büyüme gösterdi. Yine 2009 yılının ilk çeyreğinde yüzde 22.3 oranında küçülen imalat sanayinde, 2010 yılının aynı döneminde yüzde  20.6 oranında büyüme yaşandı.

TÜKETİM YÜZDE 10 ARTTI

Küçülmenin yaşandığı iki sektörden biri olan tarımda yüzde 3.8 daralma gerçekleşirken, oteller ve lokantalarda daralma yüzde 2.1 olarak belirlendi. İlk çeyrekte geçen yılın aynı döneminde yüzde 10.1 gerileyen iç tüketim bu yıl yüzde 9.9 artış kaydederek, büyüme oranına önemli katkı sağladı.

Babacan: Avrupa’ya rağmen yıl sonu hedefimizi geçeriz

TÜİK’in açıkladığı büyüme verilerinin 2009 yılı son çeyreğinde başlayan büyüme eğiliminin 2010 yılı ilk  çeyreğinde de güçlenerek devam ettiğini gösterdiğini ifade eden Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan “2010 yılı birinci çeyreğinde yüzde 11.7 oranında büyüyen Türkiye ekonomisi, küresel krizden çıkış sürecinde dünyada en hızlı toparlanan ekonomilerden biri oldu” dedi.

Babacan, büyüme rakamlarıyla ilgili yaptığı değerlendirmede şunları söyledi: “Son dönemde Avrupa ekonomilerinde yaşanan sorunlara bağlı olarak küresel görünüme ilişkin bazı belirsizlikler bulunmakla birlikte uyguladığımız politikalarla 2010 yılı büyümesinin OVP’de öngördüğümüzden daha olumlu gerçekleşmesini bekliyoruz.

PERFORMANS SÜRECEK

Ekonomi ve finans sisteminin güçlü yapısı ile Türkiye, küresel krizden en hızlı çıkan ülkelerden biri  olmuştur. Türkiye ekonomisinin bu performansını önümüzdeki dönemde de sürdürmesini bekliyoruz.” Babacan, şu bilgileri verdi: “İç ve dış talep koşullarının toparlanması ile birlikte yılın ilk çeyreğinde imalat sanayi yüzde 20.6 büyüme kaydetmiştir. İki yıldır daralan inşaat sektörü 2010 yılı ilk çeyreği ile beraber yeniden pozitif büyümeye geçmiştir.”

Krizden istikrarlı ve güvenli çıktık

Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, bu yılın ilk çeyreğine ilişkin büyüme rakamlarını değerlendirirken, “Bu rakam, Türkiye’nin ekonomik kriz sürecinden istikrarlı ve güvenli bir şekilde çıktığını gösteren bir rakamdır” dedi. Ergün, bu yıl genelinde yüzde 6 ve yüzde 6’nın üzerinde bir büyüme beklediğini söyledi. Büyüme rakamlarını değerlendiren Ergün, Türkiye’de 2009 yılının son çeyreğinden itibaren pozitif rakamlara geçildiğini ifade etti. Ergün, 2009’un ikinci yarısından itibaren toparlanma istikametinde gidişin olduğunu, bütün rakamların çıkışa işaret ettiğini söyledi.

İş dünyası ve yabancılardan büyük övgü

Rifat Hisarcıklıoğlu (TOBB Başkanı): Türkiye yeniden, özel sektöre dayalı, çarpıcı bir büyüme performansı sergiledi. Türkiye ekonomisinin hızla kendini toparlama kapasitesi olduğu da görüldü.

Ömer Cihad Vardan (MÜSİAD Başkanı):

IMF ile yeni bir anlaşma yapılması yönündeki telkin ve taleplerin, gelinen noktada ne kadar yersiz olduğu da görüldü.

Christian Keller (Barclays Capital Avrupa Gelişen Piyasalar Şef Ekonomisti): Türkiye bölgenin parlayan yıldızı. Krizden V şeklinde çıkış yapan tek ülke.

Ahmet Nazif Zorlu (Zorlu Holding): Rakamlar herkesi sevindirdi. Büyüyoruz deyip rehavete kapılmayalım, gevşemeyelim.

Memduh Boydak (Boydak Holding): Çift haneli büyüme rakamı özel sektörü mutlu etti. Hakikaten takdire şayan bir rakam