İran'da İslam Devrimi'nden bu yana siyasetin en önemli isimlerinden biri olan Haşimi Rafsancani'ye cumhurbaşkanlığı seçimine giriş yasağı konması ne anlama geliyor? BBC Farça'dan Said Barzin'e göre karar rejimin zayıflığını sergiliyor.
Abone olİran'ın üst düzey, pragmatik politikacısı Haşimi Rafsancani'nin 14 Haziran'daki cumhurbaşkanlığı seçimine girmesine izin verilmedi.
Kararı Anayası Koruyucular Konseyi aldı. Konsey, cumhurbaşkanlığı makamına uygun olmadığı gerekçesiyle adayları yasaklama yetkisine sahip.
Rafsancani'nin yarış dışarıda kalmasının, her şeyden öte İran İslam Cumhuriyeti açısından ciddi sonuçları olacak.
En önemlisi, 78 yaşındaki Rafsancani'nin liderliğini yaptığı merkezdeki akım, siyasi düzenin dışına itilecek.
Rafsancani'nin kendisini temsil ettiğini düşünen herkes büyük ihtimalle siyasi sürecin dışında kalıp, seçimi boykot edecek.
Bu kesimler arasında önemli sosyal gruplar da var. Bazari adıyla anılan esnaf ve daha gelenekçi din adamları da dahil.
Rafsancani'ye konulan yasak, aynı zamanda kendi köklerini söküp atmaya hazırlanan daha zayıf ve ajite olmuş bir siyasi düzene de işaret ediyor.
İslam Cumhuriyeti şu anda tehditlere daha açık bir halde. Şimdi düzenin, reddettiği sosyal gruplardan kendisini korumak için daha acımasız savunma mekanizmaları yaratması gerekecek.
Devrimciden reformcuya
Rafsancani İslam Cumhuriyeti'nin kurucu üyelerinden biri. 1980'lerde Irak'la sekiz yıl süren savaşı yöneten, sonlandıran ve savaşı izleyen yeniden inşa programına liderlik eden isim.
Ancak Rafsancani devrimci siyasette geçirdiği yarım yüzyıldan sonra daha ılımlı bir isme dönüştü.
Son dört yıldır içeride ve dışarıda daha ılımlı bir siyaset, aynı zamanda daha açık ve hoşgörülü bir toplum çağrısında bulunuyordu.
Muhafazakâr kesim ve sağ kanat bu değişikliği hoş göremezdi ve Rafsancani'yi adım adım geriletmeye başladılar. Hatta çocukları bile, uydurma suçlamalarla hapse atıldı.
Şimdi Rafsancani yarıştan çekilmek zorunda kalırken, reformcular ve merkezdekilerden oluşan koalisyonu kendisini pratikte siyasetten emekli edebilir.
Reformcu kanadın bazı kesimleri, kendi sosyal tabanlarını harekete geçirdiği için Rafsancani'nin seçime katılma girişiminin faydalı olduğunu söyleyecek. Bu grup büyük ihtimalle azınlıkta kalacak.
Bazıları da kötü planlanmış bir siyasi macera adına, reformcu kanadın hapisteki lideri Mir Hüseyin Musavi'nin belirlediği hedefleri terk ettiği için Rafsancani'yi eleştirecek.
Bir kesimse inancını tamamen yitirip, siyaseti tamamen terk edecek. En iyi ihtimalle eğitimli orta sınıfların yükselişinin tabloyu tamamen değiştireceğini söyleyip, siyasi tecride yenik düşecekler.
Tablo daha radikal bir şekilde de değişebilir. Suriye, Libya ve Mısır'da yaşanan kaosa karşın, bazı muhalif gruplar rejimi devirmekten başka çare kalmadığını söyleyecek.
Hangi senaryo yaşanırsa yaşansın, Rafsancani'nin siyasi düzenin dışında kalmasıyla, İran İslam Cumhuriyeti tarihindeki önemli bir sayfayı çevirdi.