Petrol fiyatları çıldırdı

Petrol fiyatları akılalmaz bir hızla yükselmeye ve rekorlar kırmaya devam ediyor.

Dün sabah 130 doları zorlayan petrol, gün içinde 132 dolara kadar ulaştıktan sonra bugün de 135 dolara tırmandı. Petrolün bu yeni rekoru kırmasında en önemli neden ise ABD'deki ham petrol stoklarının 5 milyon varilden fazla azalması oldu.

ABD Ham Petrolünün Temmuz ayı varil teslim fiyatı, Asya borsalarında 135,04 dolardan işlem görüyor.

ABD'deki petrol stoklarında yaşanan 5 milyon varillik düşüş, son 4 ayın en büyük haftalık düşüşü olarak kayıtlara geçti.

Bütün fonların petrolün peşine düştüğüne işaret eden uzmanlar, dolardaki düşüşün de petrole olan talebi artırdığını belirtiyor. Goldman Sachs'ın Mayıs ayı başındaki 200 dolarlık tahmininin giderek kendisine daha çok taraftar bulduğunu kaydeden uzmanlar, petrolden gelen her olumsuz haberin bir anda fiyatlarda yeni bir rekor oluşturduğuna dikkat çekiyor.

PETROL NEDEN YÜKSELİYOR?

DOLARIN DEĞERİNİN DÜŞÜK OLMASI
        
ABD Doları'nın diğer önemli para birimleri karşısında değerinin düşmesi,  dolar varlıklarını nispeten ucuz olarak gören yatırımcıları petrol gibi  diğer emtia alımlarına yönlendirdi. Doların değerinin düşmesi Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC)  gelirlerinin satın alma gücünü düşürdü ve dolar kullanmayan bazı tüketicilerin satın alma gücünü artırdı.

Öte yandan bazı uzmanlar yatırımcıların petrolü zayıf dolara karşı korunma amaçlı  olarak kullandığını belirtiyorlar.
        
FONLAR
        
ABD Merkez Bankası'nın (FED) geçen yıl Ağustos ayının ortasından  itibaren faiz oranlarını düşürmesi ve kredi krizinin etkilerini  hafifletmek için merkez bankalarının mali piyasalara milyarlarca dolar  pompalaması, petrol ve altın fiyatlarını artırdı.

Emeklilik ve hedge (yüksek riskli) fonlardaki yatırımların petrol dahil  diğer emtiaya yönelmesi petrol fiyatlarını yükseltti.
        
TALEP
   
Petrolde daha önce fiyatlar arza ilişkin kaygılar yüzünden artarken, şu  anda fiyatların yükselmesinde dünyanın en fazla petrol tüketen ülkeleri  ABD ve Çin'in petrole olan talebinin büyük etkisi bulunuyor. 2004 yılındaki ani yükselişten sonra azalan küresel petrol talebi  büyümesi artış eğilimini sürdürürken, yüksek fiyatların şimdiye kadar  ekonomik büyüme üzerinde sınırlı etkisi oldu.
        
OPEC'İN ARZI SINIRLAMASI
        
Dünya petrolünün üçte birinden fazlasını üreten OPEC'in, fiyatların  düşmesini engellemek için 2006 yılının sonunda petrol üretimini  azaltmaya başlaması da fiyatların düşmesini engelledi.

Geçen yıl Aralık ayındaki toplantıda günlük üretim kapasitesini değiştirmeme kararı alan OPEC, tüketici ülkelerin daha fazla petrol  üretmesi çağrılarına rağmen, piyasadaki petrol arzının yeterli olduğunu ifade ediyor.

NİJERYA-İRAN-IRAK
        
Dünyanın sekizinci büyük petrol üreticisi Nijerya'da petrol üretimi,  petrol endüstrisine yönelik saldırılar nedeniyle Şubat 2006'dan bu yana  kesintiye uğruyor. Petrol şirketlerine göre, saldırılar ve sabotaj  nedeniyle Nijerya'nın günlük 559 bin varil petrol üretimi durdu. Dünyanın dördüncü büyük ihracatçısı İran'ın, nükleer programı nedeniyle  Batılı ülkelerle yaşadığı gerginlik, petrol tüketicilerinin İran'ın  petrol arzına ilişkin kaygılarını artırıyor.

Irak'ın yıllardır süren ambargo, savaşın ardından bitmek bilmeyen  çatışmalar ve yeterli yatırım olmaması nedeniyle petrol endüstrisinden  tam verim alamaması da fiyatların artmasında etkili oluyor.