Petrol fiyatları aynı kalırsa

Türkiye ekonomisinde ve cari açıkta önemli yer tutan petrol fiyatları 2013 yılında nasıl olacak?

Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) ekonomi ve enerji uzmanları, petrol fiyatları bugünkü seviyelerini koruduğu takdirde 2013 yılında Türkiye'nin enerji ithalatının 65 milyar dolar olarak gerçekleşeceğini, petrol fiyatlarında olası bir düşüşün ise, fiyatı 60 milyar doların altına çekebileceğini belirtiyor.

AA muhabirinsı HASEN uzmanlarından aldığı bilgiye göre, geçen yıl, 2011'e göre yüzde 11 artış kaydeden enerji ithalatının, bu yıl 2012'ye göre yüzde 8 artması öngörülüyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre geçen yıl 60 milyar 113 milyon dolar olan enerji ithalatının, petrol fiyatları bugünkü seviyelerini koruduğu takdirde 2013 yılında 65 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.

Ancak petrol fiyatlarındaki olası bir düşüşün, enerji ithalatını 60 milyar doların altına çekebileceği belirtiliyor. Orta vadeli programdaki büyüme tahminlerinin de geçtiğimiz senelere göre daha düşük olduğu gözönüne alındığında, bu durumun da 2013 yılında petrol ithalatını azaltıcı bir etki yapabileceği ifade ediliyor.

HASEN Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Merkezi Uzmanı Mitat Çelikpala, ''Türkiye'nin ekonomisi bu yıl azalarak da olsa büyümeye devam ediyor. Bu ekonomik büyümenin ana itici motoru enerji. Enerjiyi ise henüz yerli kaynaklardan bulamadığımıza göre, her halükarda ithalatımızın artacağı gözüküyor'' dedi.

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Katar ziyaretinin de önemli olduğunun altını çizen Çelikpala, ''Katar'da da özellikle enerji alımı ve farklı kaynaklardan nasıl doğalgaz sağlanacağının altyapısı oluşturulmaya çalışıldı. Artan enerji ihtiyacımızla paralel olarak enerji kaynaklarının çeşitlendirmesi konusunda da bir hareketlilik olacak. Burada, özellikle Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesi gündeme geliyor. Biran önce TANAP projesinin işlerlik kazanması ve Hazar'daki Azerbaycan gazının, Türkiye'ye akmasının sağlanması önemli. Türkiye ancak o zaman rahatlayacak'' diye konuştu.

Petrol ihtiyacının temini konusunda Irak'ın kısa vadede en çekici yer olarak gözüktüğünü belirten ve bölgedeki istikrarsızlığın enerji politikalarında Türkiye'yi sıkıntıya sokacağını söyleyen Çelikpala, ''Kuzey Irak'ta Bağdat'la olan gerginliğe rağmen petrol anlaşmaları yürürlüğe girebilecek mi? Suriye meselesi masada duruyor. İran'la ilgili gerginlik daha da artarak devam ediyor. Böyle bakınca, Türkiye'yi enerji politikalarında biraz daha sıkıntı bekliyor. Fakat, her halükarda Türkiye artan miktardaki enerji ihtiyacını karşılamak zorunda'' şeklinde konuştu.

-''Kuzey Irak, Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan çok önemli''-

Türkiye'nin 2013 enerji politikalarında yerel kaynakların kullanılmasının önemine dikkati çeken Çelikpala, ''Türkiye'nin çok zengin kömür kaynakları var. Bunları etkin biçimde kullanabileceğimiz teknolojileri geliştirmeliyiz. Türkiye'nin kendi iç kaynaklarına bağlı bir ekonomik sistem kurabileceği bir düzen, bir teknoloji ihtiyacımız var'' değerlendirmesini yaptı.

Çelikpala, Türkiye'nin enerji ihtiyacı için Kuzey Irak, Azerbaycan, Türkmenistan ve Kazakistan'ın önemine işaret ederek, ''Azerbaycan'la olan ittifak çok önemli. Acaba o ittifakı Kazakistan'ı, Türkmenistan'ı dahil eder bir yapıya kavuşturabilir miyiz? Kuzey Irak'taki yatırımlarımız ve buradaki etkinliğimiz de önemli'' dedi.

''Nükleer ve yerli kaynakların payı artmalı''

HASEN Savunma ve Güvenlik Araştırmaları Merkezi Uzmanı Stratejist Mesut Ülker de, enerjide dışa bağımlılığın azalmasıyla Türkiye'nin küresel güç olarak daha çok söz sahibi olacağını vurguladı. Ülker, jeopolitik dengeler açısından, Türkiye'nin enerji konusunda sadece transit ülke olmaktan ziyade başta nükleer enerji, kömür olmak üzere enerji ihtiyacının karşılanmasında millilik ve yerlilik oranının artırılmasının büyük önem taşıdığına dikkati çekti.

Bunun da Türkiye'nin bölgede meydana gelen jeopolitik gelişmelerde daha çok söz sahibi olmasını sağlayacağını vurgulayan Ülker, Türkiye'nin özellikle nükleer enerji çalışmalarına kaynak ve ilgi ayırması gerekliliğini de sözlerine ekledi.