Ozon çok eskilerde delinmiş

Ozon tabakası, 10 bin ışık yılı uzaklıktaki bir süpernovanın 440 milyon yıl önce patlaması sonucu delinmiş.

Dünyanın 4,5 milyar yıllık yaşı boyunca yeryüzünde yaşayan canlıların büyük bölümü, beş ayrı dönemde ve bu dönemlerin her birinde topluca yok oldu. Canlı türlerinin üçte ikisinin yok olduğu birinci dönemdeki yokoluşun sorumlusunun, ozon tabakasındaki delinme olduğu sanılıyor. Amerikalı bilimadamlarının yaptığı araştırmalara göre, dünyadan 10 bin ışık yılı uzaklıktaki bir süpernovanın 440 milyon yıl önce patlaması sonucunda dünya atmosferi gama ışını bombardımanına tutuldu ve bu da ozon tabakasını deldi. O dönemde yaşam, ilkel canlı yaratıklar biçiminde yalnızca suda ve ilkel bitkiler biçiminde karada vardı. Sudaki yaratıkların özellikle yüzeye yakın yaşayanları neredeyse tümüyle yok oldu. Böylece yeryüzündeki tüm canlı türlerinin üçte ikisi, ozon tabakasının delinmesi sonucu yok oldu. AP'nin bugünkü haberine göre araştırmayı yapan ekibin başkanı Kansas Üniversitesi'nden astronom Adrian L. Melott, türlerin topluca yok olduğu ''Ordovician'' adlı bu dönemin, o çağdaki buzul devrinin de başlangıcı olduğuna, bunun nedeninin de aynı süpernova patlaması olabileceğine dikkati çekti. Melott, dünyanın 4,5 milyar yıl boyunca bir çok kez gama ışını bombardımanına maruz kaldığını belirterek, ''Her birkaç yüz milyon yıl boyunca gama bombardımanı oluyor. Bu bombardıman bugün de yeniden başlayabilir, bundan birkaç milyon yıl sonra da'' görüşünü savundu. Ancak bilim adamları, günümüzde böyle bir felakete yol açabilecek olan, dünyaya yakın bir süpernova bulunmadığını belirtiyorlar. Türlerin üçte ikisinin yokolduğu Ordovician dönemini 360 milyon yıl önceki Devonian izledi. Bu dönemde türlerin yüzde 60'ı yok oldu. 250 milyon yıl önceki Permian-Triassic döneminde ise türlerin yüzde 90'ı yok oldu. 220 milyon yıl önceki Triassic döneminde ise türlerin yarısı yok olurken, 65 milyon yıl önceki Cretacious-Tertiary döneminde, dinozorlar dahil, yeryüzündeki türlerin yarısı ortadan kalktı. Bu son yokoluşa, yeryüzüne düşen bir dev göktaşının yol açtığı görüşü ağır basıyor.