Övülmeyi hakediyor

Ölümünün 65. yıldönümünde anılan Atatürk için Türk Milleti derin bir üzüntü duyarken, bu acıya dünya liderleri ve dünya basını da ortak oldu.

Atatürk'ün 10 Kasım 1938 tarihinde ölümünün ardından değişik zamanlarda dünya liderleri övgü dolu sözlerle onu anarken, dünya basını da onun sadece kendi milleti için değil, Asya ve dünya milletleri için örnek bir şahsiyet olduğunu dile getirmişti. Dünyanın 37 ülkesinden basın organları ve devlet adamlarının mesajları, dünyanın Atatürk'e bakışını gözler önüne serdi. İşte dünya basını ve liderlerinin mesajları: Türkiye: "Mustafa Kemal Atatürk, hemen her zaman nerede durulacağını bilmiştir. Bu, O'nun pek hayran olduğum meziyetlerinden biriydi. Daima ilerisini düşünmek, daima dikkat, O'nun memleket yolundaki işlerinde hakim olmuştur." Fevzi Çakmak- Mareşal Afganistan: "O büyük insan, yalnız Türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi." Emnullah Han-Afgan Kralı Almanya: "Atatürk, istiklal hissini taşıyan bütün milletler için, ölmez bir semboldür." Alman Basını ABD: "Lozan'ı o kazandı; son ikiyüz yılda ihtiyar Asya'nın Avrupa'ya kazandırdığı ilk zafer. New York Times "Atatürk'ün ölümünden dolayı Amerika Hükümeti pek çok üzgündür. Bu kayıp, yalnız Türk Milleti'ne ve sınırlarına inhisar etmemiştir. Yayıldığı yerler çok geniştir. Kordel Hall - Birleşik Amerika Dışişleri Bakanı Arnavutluk: "Atatürk, yüzyılımızın en seçkin simasıdır. Filozofların çeşitli metafizik anlamlar vermiş ve şairlerin en güzel ve en yüksek sözlerle tasvir etmiş oldukları ideale, O, realist sesi ile can vermiştir. O, sözleri uygulamaya çevirmiştir ve büyük uygulamanın dili kendisindedir." Demokratia Gazetesi Avusturya: "Eşsiz inkılaplarla Gazi'den milletine geçen büyük irade kuvveti uzun yıllar süregelecek bir gelişme ve olgunluğu birkaç yıl içinde gerçekleştirmiştir. Ve anlaşılmıştır ki Gazi'nin kendisine olan inancına, Türk Milleti layıktır." Nobert Von Bischoff Belçika: "Atatürk, şecaat ve kabiliyetin en büyük sembolüydi. O, yirminci asrın en büyük gerçeğini yaratan adamdır". Kopenhag-Nasyonal Tidende Bulgaristan: "Hiçbir memleket, yeni Türkiye'nin Ata'sı tarafından başarılan kadar güçlü, hızlı ve kökten bir yenilik hamlesine erişmemiştir." Bulgar Dness Gazetesi Çekoslovakya: "Atatürk, arkasında geleceğinden korkmayan kuvvetli bir milli devlet bırakmıştır." Çekoslovak, Bohemia Gazetesi Çin: "Atatürk, bütün Asya kıtasının Ata'sıdır." Çin gazetesi Danimarka: "Yirminci yüzyılın en görkemli olayını yaratan adam." National Tidence Gazetesi Finlandiya: "Atatürk, olağanüstü nitelikte bir devlet adamı, savaş sonrası dünya tarihinin en önemli simalarından biri idi. Atatürk olmasa idi, yeni Türkiye var olamazdı. " Fin. Hufvud Stadbladet Gazetesi Fransa: "Hayatını memleketinin şanlı canlanmasına hasretmiş olan ateşli vatansever ve büyük devlet adamının kaybolduğu şu anda Türkiye'nin yasına derin bir hisle iştirak etmekteyim. Kan dökülerek ve barışçı yollardan tahakkuk eden bu görevi Türk Milletine samimi dostluk bağları ile bağlı milletlerine geçecektir. Bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin maruz kaldığı bu kaybı Fransız Milleti en derin teessürleri ile hissetmektedir." Alber Lebrun-Fransa Cumhurbaşkanı Hindistan: "İlham veren başarıları, onu gelecek kuşakların hak edilmiş ve sürekli saygı sundukları ölümsüzler samanyoluna kolaylıkla yerleştirmiştir." Sir Sinkandar Hayat Han-Pencap Başbakanı Hollanda: "Çağımızda, uzak görüşlü, cesur, siyasi, sosyal ve ekonomik reformlarla Türkiye'yi, bugünkü modern cumhuriyet haline getiren Kemal Atatürk'tür. Aynı zamanda bugün Türkiye'nin Avrupa Ortak Pazarı'na girebilecek düzeye gelmesini sağlayan modern ekonominin temelini hazırlayan da yine O'dur. Atatürk, kişiliğiyle, sorumluluk duygusu ve medeni cesaretiyle örnek olmuştur. Bu meziyetlerin, vatandaşlarınızın bir çoğunda da var olduğunu gözlemiş bulunuyorum. Atatürk ve arkadaşları, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bugüne kadar elde ettiği itibarın temelini atmışlardır. Kemal Atatürk'ün dediği gibi, Türk Milleti, durmadan ve korkmadan uygarlık yolunda ilerlemeye hazır ve kararlıdır. Ben de ilerlemenin ekonomik kuvvet ve zenginlik alanında da aynen gözlendiğini eklemek isterim." Luns- Hollanda Dışişleri Bakanı Irak: "Atatürk bir çocuk bırakmadı, lakin kendisine daima (Sen babamsın, hayatımın sebebisin, velinimetimsin, senin adın gönüllerimizde daima sevgi ve takdis ile yaşayacaktır.) diyecek bir büyük millet bırakmıştır." Irak-Elalem Elarabi'den Japonya: "Yüzyıldan beri Küçük Asya'nın çıkardığı en büyük lider". The Japan Chronicle, Kobe Kanada: "Kemal Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümü olan 10 Kasım günü Türkiye Cumhuriyeti, kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı'nın manevi huzurunda saygı duruşunda bulunacaktır. Bu münasebetle Kanada hükümeti adına Türk Milleti'ne, bu büyük devlet adamının anısı önünde saygıyla eğildiğimizi bildirir, Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği için başarı dileklerimizi sunarım. " Lester B. Pearson Lübnan: "Büyük adamlar, kuşaklarının başındadır. Türk Milleti'nin başındaki büyük ve dahi Atatürk, politika ve savaş alanlarında yılmayan büyük ve yurtsever bir insandı. O'nun çevresinde toplanan kahraman Mehmetçiklerle, parçalanmış olan memleketi birleştirdi ve ümitle yaşayan millete mucizeleriyle zaferler kazandırdı. Kahraman Atatürk, milletlerin kurtuluşlarına kendilerini adamış olan kurtarıcıların ve onları ıslah eden kişiler ve milliyetçi adamların bir sembolü olarak daima yaşayacaktır. Türk Milleti, Büyük Ata'yı saygı ile anarken, Türkiye dostu memleketlerde O'nun ismini anlayış ve takdirle, daima kahraman ve fedakar Ata olarak anacaklardır." Kerema (10 Kasım 1963) -Lübnan Başbakanı Macaristan: "Batı'da ihtilal ve inkılapların yavaş yavaş elde ettiklerini Atatürk'ün ülkesi birdenbire kazandı ve Türk hayatında o kadar derin izler bıraktı ki, Batıdakilerde bu ancak yüz yılda erişilebilecek bir başarıydı." Macar Prof. Dr. Fekete Lajos Mısır: "Atatürk öldü, o, milletin atası ve son asırların yetiştirdiği en büyük adamdı." "Mustafa Kemal, kurduğu eserin semerlerini gözü ile gördü. Vazifesini tamamladı. Dünyadan muvaffak ve muzaffer olarak çekildi." Mısır-Elehram Norveç: "Atatürk, Türkiye'yi yeniden yaptı. Ve emin bir yol üzerinde ileri yürüyüşüne devam eden bir memleket bıraktı." Monges Handels Gazetesi (Osla, 12 Kasım 1938) Pakistan:"Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, O'nun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik." İkbal-Pakistan Şairi Polonya: "Türkiye, Atatürk'ün idaresi altında yeniden yakın doğuda bir anahtar durumu almıştır." (Polanya-Lehistan) Romanya: "Romanya'da Atatürk'ün ölüm haberi geldiği gün, bütün okullarda dersler tatil edildi." Romanya-Rador Ajansı Rusya: "Türk milletinin özgürlük ve Türkiye'nin milli kalkınması için çetin mücadelelere adı karışan Kemal Atatürk'ü memleketimiz çok iyi tanır. Atatürk Türk Milleti'ni, kışkırtıcı kuvvetlere, emperyalistlere ve silah zoru ile Türk Milleti'ni ezerek memleketi büyük devletlerin bir sömürgesi haline getirmek isteyen gerici kuvvetlere karşı savaşa girmesi için uyandırmıştır. Yakın ve Orta Doğuda ilk Cumhuriyet, doğuşunu O'na borçludur. Bu Cumhuriyet, birçok milletin ulusal özgürlük hareketlerine ışık borçludur. Bu Cumhuriyet birçok milletin ulusal özgürlük hareketlerine ışık tutmuştur. Atatürk'ün kutsal saydığı emperyalizmle savaşını, yalnız Türk Milleti değil, diğer doğu ülkeleri de takdirle karşılıyordu. Türkiye'nin yüzyıllık geriliğinden kurtulması için Atatürk pek çok şey yapmıştır. Gerçekleştirdiği reformlar memleketin ekonomik hayatının, sınai tarımsal kalkınmanın hızla ilerlemesini hedef tutmuştu. Atatürk yönetimi zamanında, Türkiye'nin milletlerarası otoritesi yükselmiş ve memleket, dünya siyasetinde önemli rol oynamaya başlamıştır. N. S. Kruşçeff (10 Kasım 1938) Sovyetler Birliği Başkanı Tunus: "Tunus Milleti bugün, yüzyıllık bağlarla bağlı bulunduğu kardeş ve soylu Türk Milleti ile, Mustafa Kemal'in unutulmaz anısını canlandırmak ve saygıyla anmak üzere hürmetkar bir düşünce içinde birleşmektedir. Milletimiz Gazi'nin ölmez eseri için en büyük hayranlığı O'nun sahasında, savaş meydanlarında, büyük asker olduğunu tespit ettikten sonra, herşeyin tamamen kaybolduğu zannedildiği bir anda, milletinden ümidini kesmeyi ve yenilgiyi kabul etmeyi şiddetle reddeden Tanrı'nın seçtiği büyük insanı anıyoruz. O, güçleri birleştirmeyi, kırılmış cesaretleri yükseltmeyi bilmiş ve talihi zorlayarak, milli ülkenin bütünlüğünü tekrar kurmuş ve memleketinin bağımsızlık ve egemenliğini kazanmasını başarmıştır. Atatürk böylece, ölümü esirliğe tercih eden bir milletin neler yapabileceğini hayretler içinde bulunan dünyaya göstermiştir. Bu örnek unutulmayacaktır. Biz memleketin egemenliğinin mimarı olarak Atatürk'ün şahsına, parçalanmak yolunda olan bir İmparatorluğun yıkıntısı üstünde hayranlık duymaktayız. O'nun ölmez eseri, egemenliklerini elde etmiş milletlerin kaderlerine hükmedenler için ışıklı bir örnek ve bir ilham kaynağı olarak kalacaktır." Habib Burgiba - Tunus Cumhurbaşkanı İngiltere: "Acımasız bir güce ve ateşli bir hırsa, az rastlanır bir enerji ve gözüpek bir entelektüel radikalizm ekledi; tarihsel gelenekler ya da dinsel duygusallıklarla hiç etkilenmedi. Fakat bunları daima siyasal bir olgunlukla dengeledi. " The Times, Londra, İran: "Bu gibi dehalar ancak görünüşte ölürler. Çünkü gerçekte milletlerin anlayışlarında derin ve silinmez izler bırakan eserleriyle daima yaşarlar. Böyle insanlar, bir kuşak için doğmadıkları gibi belirli bir devre için de doğmazlar. Bu gibi insanlar, milletlerinin bu nimetler kaynağından durmaksızın yaralanmalarına imkan vermek suretiyle yüzyıllarca milletlerinin tarihlerine egemen olacak insanlardır." Tahran Gazetesi İspanya: "Büyük Türk yurtseveri sonsuzluğa göçtü; fakat eseri canlılığını saklıyor. Ve görkemli (muhteşem) yurdu güçlülüğe götüren yolda hergün bir basamak çıkıyor. Kemal Atatürk'ün Ankara'daki anıtı, Türk halkı için sürekli bir birlik ve inkılap sembolüdür." Arriba Gazetesi İsrail: "Mustafa Kemal Atatürk, kuşkusuz 20. yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet adamlarından biri, hiçbir millete nasip olmayan cesur ve büyük bir inkılapçı olmuştur." Ben Gurion(1963) İsrail Başbakanı İsveç: "Modern Türkiye'nin yaratıcısı Kemal Atatürk'ün eserleri, memleketi için yaptıkları İsveç'te çok iyi bilinmektedir. Atatürk'ün liderliği altında Türkiye'nin kalkınmasını, fevkalade ileri hamlelerini hayranlıkla takip ettik. Atatürk'ün, hukuk alanında olduğu gibi, diğer alanlarda da getirdiği reformlarla Türkiye, içinde bulunduğu çok zor durumdan kurtarılıp kuvvetli ve güvenilir temeller üzerine yerleştirilmiştir." Erlander - İsveç Başbakanı İsviçre: "(Lozan Üniversitesi salonunda, Lozan Türk Talebe Cemiyeti'nin hazırladığı törende.) "Siz Türk gençleri, bugün Büyük Şef'inizi kaybettiğinizden dolayı ne kadar ağlasanız haklısınız. Üniversite, sizin bu büyük yasınıza katılmaktadır. Atatürk'ün bu Büyük Adam'ın hayatını burada az bir vakit içinde bildirmeye imkan yoktur. Bu dahinin, vatanının tarihinde işgal ettiği parlak sayfaları size hatırlatmak isterim. Türkiye'yi yaratan, tarihimizin bu en büyük adamın başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım." Profesör Morrf İtalya: "Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz seziş ile hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı." F. Perrone Di San Martino -İtalyan Yazarı Suriye: "Atatürk'ün başardığı işler mucize ve harika kabilindedir. Birkaç yıl içinde memleketinde yaptığı inkılaplar, birkaç yüzyılda gerçekleştirilmeyecek işlerdir." (Suriye El Tekaddüm Gazetesi) Yugoslavya:"Tarih, silinmez harflerle bu devlet adamın ismini hak edecektir. Atatürk bir halk adamıdır. Kırılmaz azmi, keskin zekası ve kudreti kendisini yendiği alın yazısının önüne getirmiş, böylece yeni Türkiye'nin yaratıcısı olmuştur." Yugoslavya, Politika Gazetesi Yunanistan: "İngiliz, Fransız ve İtalyanları Anadolu'dan uzaklaştırıp bizi de yenince, karşımızda sıradan bir adam bulunmadığını ve O'nun gerçek kudretini kavramaktan uzak kalmış olduğumuzu kabul ettik." (1938) Yorgi Pesmazoğlu -Yunan Ekonomi Başkanı.