Otomobilde ÖTV indirimi beklentisi arttı! Sektör 'mümkün değil' diyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a verilen ÖTV'yi indirme ve yükseltme yetkisi tebliğe işlenerek dün Resmi Gazete'de yayınlandı. Araç fiyatlarının uçuşa geçtiği son dönemde vatandaşların ÖTV indirimi beklentisi arttı.

Geçen yılın sonunda Cumhurbaşkanına kanunla verilen motorlu taşıtlarda ÖTV’yi 3 katına kadar arttırma ve sıfıra indirme yetkisi, dün ilgili ÖTV tebliğine de işlendi. Aslında rutin bir işlem olan bu gelişme ÖTV indirimi gelecek mi sorularını yeniden gündeme getirdi.

Ekim 2021’de AK Parti grubu tarafından Meclis’e sunulan ve kabul edilerek yasalaşan, motorlu taşıtlar ve tütün mamüllerinden alınan Özel Tüketim Vergisi’ni (ÖTV) değiştirilebilme yetkisinin Cumhurbaşkanına verilmesi yönündeki kanun, dün Resmi Gazete’de yayınlanarak ilgili tebliğe işlendi. Cumhurbaşkanının zaten motorlu taşıtlardaki ÖTV’yi değiştirme yetkisi vardı ancak teknik olarak kanunun ÖTV’yle ilgili koşulların yer aldığı düzenlemeye işlenmesi gerekiyordu. Dün yapılan duyuruyla bu değişiklik yapılarak, “Cumhurbaşkanına motorlu araç ÖTV oranları ve matrahlarının alt ve üst sınırlarını 3 katına kadar artırma ve sıfıra indirme yetkisi” verilmesine dair kanun ÖTV tebliğine de işlenmiş oldu.

Bu kapsamda, ÖTV tebliğinin ilgili bölümünde yer alan “vergi oranı ve yetki” başlıklı maddede düzenlemeler yapıldı. Buna göre, maddedeki “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirildi ve ÖTV (II) sayılı listede önceki uygulamada Bakanlar Kurulu’nun “motorlu araçların ÖTV oranlarını bir katına artırma veya sıfıra kadar indirme” yetkisi, Cumhurbaşkanınca “ÖTV oranları ve matrahlarının alt ve üst sınırını 3 katına kadar artırma veya sıfıra indirme” olarak yeniden düzenlendi.

Beklentiyi arttırdı
Rutin bir düzenleme olarak özetlenebilecek bu gelişme ÖTV oranlarında bir değişiklik mi olacak sorularını yeniden gündeme getirdi. Aslında sıfır araçlar için doğrudan bir ÖTV indirimi gündemde değil. Ancak, ÖTV matrah dilimlerinin (vergi öncesi fiyatların) düşürülmesiyle ilgili uzun süredir bir beklenti var. Çünkü artan fiyatlardan ötürü birçok model artık yüzde 80’lik ÖTV dilimine giriyor. Ancak, sektörün içerisinden geçtiği tedarik krizi nedeniyle yeterli sayıda araç üretilememesi bu düzenlemenin önündeki en büyük engel olarak duruyor.

Araç yokken mümkün değil
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Eroldu’ya göre, arzın talebin gerisinde kaldığı ve Türkiye ekonomisinin vergi gelirlerine daha fazla ihtiyaç duyduğu bu dönemde, kısa vadede bir ÖTV indiriminin gündeme gelmesi pek mümkün gözükmüyor. Eroldu, “Bir yandan ürün yetiştirmezken, bir yandan ‘ÖTV’yi indirelim’ demek bana doğru gelmiyor. Şu anda da Türkiye’de belli bir talep var. O talep bu kadar hızlı devam ettiği müddetçe ve bir de ülkenin mali bilançosunu düşündüğümüz zaman ÖTV indirimi çok rasyonel gelmiyor açıkçası. Ama belli bir noktadan sonra talep düşmeye başlayacak, o zaman konu değerlendirilebilir diye düşünüyorum. Benim kişisel fikrim bu yönde” diyor.

Güncelleme gerekiyor
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Haydar Bozkurt ise koşullar ne olursa olsun ÖTV matrahlarının güncellenmesi gerektiğini savunuyor. Çünkü, artan araç fiyatlarından dolayı neredeyse satışa çıkan tüm otomobillerden yüzde 80 ÖTV alınıyor. Bozkurt, “Geçen yıllarda yüzde 45-50’lik dilimde daha fazla seçenek vardı. Böylece uygun fiyatlı araçlara erişim kolaylaşıyordu. Artık bu dilimde araç yok. Neredeyse bütün araçlardan yüzde 80 ÖTV alınıyor. Dolayısıyla matrahların güncellenerek vatandaşın uygun fiyatlı araçlara ulaşabilmesinin önü açılmalı. Bunu otomotivin tedarik problemlerinden bağımsız düşünmek gerek. Ayrıca, engelliler için olan 450 bin liralık limit de yükseltilmeli” yorumunda bulunuyor.

99 otomobil yüzde 80'lik dilime giriyor
ODD verilerine göre, haziran sonu itibariyla yüzde 80’lik ÖTV dilimine tam 99 adet otomobil modeli giriyor. Yüzde 70’lik dilimde 7 otomobil modeli varken, yüzde 60’lık dilimde ise yalnızca 1 model kaldı. ÖTV matrahlarındaki son güncelleme geçtiğimiz yılın ağustos ayında yapılmıştı. Ağustos ayındaki bu düzenlemenin ardından, Eylül 2021 itibariyla satışta olan 192 modelden yüzde 45’lik ÖTV dilimine 1, yüzde 50’lik ÖTV dilimine 47, yüzde 80’lik ÖTV dilimine 85 araç modeli giriyordu. Yüzde 80’in üzerinde ise toplamda 59 model yer alıyordu.

Otomotivde ÖTV nasıl belirleniyor?
Motor hacmi 1600 CC'yi geçmeyen sıfır araçlar

120 bin TL ve altı: %45

120-150 bin TL: %50

150-175 bin TL: %60

175-200 bin TL: %70

200 bin TL üzeri: %80

Motor hacimi 1600-2000 CC olan hibrit araçlar
130 bin TL ve altı: %45

130-210 bin TL: %50

210 bin TL üzeri: %80

Not: Aracın vergisiz fiyatı üzerinden hesaplama yapılıyor.