Osmanlı'nın büyük Şeyhülislam'ı Ebussuud Efendi'nin tefsiri yayınlandı

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM) Şeyhülislam Ebussuud Efendi'nin "İrşadü'l-akli's-selim ila mezaya'l-Kitabi'l-Kerim" adlı tefsirini yayınladı.

İSAM Yayınları tarafından 9 cilt olarak neşredilen eserin tanıtımı, İSAM Konferans Salonu'nda tahkik heyetinin katıldığı panelle yapıldı.

İSAM Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Tuncay Başoğlu'nun yönettiği panelde, M. Taha Boyalık "İSAM Neşrinin Ayırıcı Özellikleri", Ziyaüddin El-Kaliş "İSAM Neşrinin Öne Çıkan Özellikleri", Muhammed İmâd el-Nabulsî, "Tefsirin Tarihi Önemi", Ahmet Aytep ise "Ebussuud Efendi'nin İrşadü'l-akli’s-selim'deki Minhüvatı" başlıklı konuşma yaptı.

 "Osmanlı alimlerinin eserlerini gün yüzüne çıkarmamız lazım"

Doç. Dr. Başoğlu, etkinliğin ardından AA muhabirine yaptığı açıklamada, eserin 4 muhakkikin yanı sıra İSAM Tahkik Birimi'nin katkılarıyla 2 yıllık bir çalışmanın ürünü olarak ortaya çıktığını söyledi.

Ebussuud Tefsiri'nin ilk defa ilmi bir neşrinin yayınlandığına dikkati çeken Başoğlu, şöyle devam etti:

"Daha önce çeşitli baskıları var ama hiçbiri ilmi esaslara dayanmıyor. Bir veya iki nüshadan basılmış eserlerdi ve çok ciddi hataları vardı. Bu tür eserleri, özellikle Osmanlı alimlerinin eserlerini bizim gün yüzüne çıkarmamız lazım. Çünkü bu hem Osmanlı dönemi ilim adamlarının katkılarını görmek açısından İslam dünyasındaki araştırmacıların da merak ettiği bir husus hem de ön yargıları ortadan kaldırıcı bir yönü var. Hala İslam ilimler tarihinde Osmanlı'nın katkıları hakkında çok sayıda yanlış bilgi ve ön yargılı görüşler var. Bunların izale edilmesi ve doğruların ortaya konulması açısından ilmi anlamda bu tür eserlerimizin bizim gün yüzüne çıkarılması gerekiyor."

Araştırmacıların bu tür eserlere yönelmesinin İslam ilimleri tarihinin daha sağlıklı yazımını beraberinde getireceğini vurgulayan Başoğlu, eserin ilk baskısının "sert kapak" ve "prestij" olmak üzere iki versiyon yapıldığını dile getirdi.

Başoğlu, Ebussuud Tefsiri'nin dirayet tefsirleri içinde önde gelen eserlerden olduğunu belirterek, "Bunun erişilebilir kılınması için biz elimizden geleni yaptık. Yakında inşallah Arap dünyasında da basımı gerçekleştirilirse daha geniş bir okuyucu kitlesine ulaşacak. Şu an henüz dışarıda baskısı yapılmadı. Onu da planlıyoruz. Duyurusunu yaptığımız andan itibaren tüm dünyadan bize talepler geldi." ifadelerini kullandı.

İSAM'ın Türkçe, Arapça ve İngilizce ilmi eser yayınlarının devam edeceğini aktaran Başoğlu, başta Osmanlı olmak üzere klasik döneme ait eserleri gün yüzüne çıkarmaya devam edeceklerini ifade etti.

 Ebussuud Tefsiri hakkında

Osmanlı Şeyhülislamı Ebussuûd Efendi'nin "İrşadü'l-akli's-selim ila mezaya'l-Kitabi'l-Kerim" adlı eseri, İSAM'ın 2012 yılında başlattığı "İkinci Klasik Dönem Projesi" çerçevesinde yürüttüğü tahkikli neşir çalışmalarının son ürünü olarak yayına hazırlandı.

Kanuni Sultan Süleyman döneminde ve sonrasında 30 yıl şeyhülislamlık yapan Ebussuud Efendi'nin tefsiri, edebi tahlillere ağırlık veren geç dönem dirayet tefsirlerinin özelliklerini taşıyor.

Ebussuud'un Kur'an'a yönelik anlama ve yorum kabiliyetini sergilediği, Arapça olarak kaleme aldığı tefsir, dil ve üslup özellikleriyle Arap edebiyatının zirve eserlerinden kabul ediliyor.

İlk kez müellif nüshası kullanılarak ve bu nüshada yer alan, müellife ait 1000'i aşkın notla (minhüvat) birlikte müellifin bütün kayıtları ve bizzat koyduğu harekeleri korunarak İSAM tarafından gerçekleştirilen bu neşir, daha önce yapılmış diğer neşirlerin eksikliklerini tamamlıyor.